طی فرآیند افزایش سن، پوست دچار تغییراتی در کلاژن، الاستین و گلیکوز آمینو گلیکانها می شود. زمانیکه این تغییرات در سنین پائین رخ دهد و باعث ایجاد چین و چروک، خشکی، شلی و افتادگی پوست، ایجاد لک و کاهش خاصیت کشسانی پوست می گردد تحت عنوان پیری زودرس از آن یاد میشود.
پیری پوست عمدتا ناشی از 2 دسته عوامل می تواند باشد:
دسته اول عوامل درونی و دسته دوم عوامل بیرونی است. دسته اول که تا حدود زیادی تحت تاثیر ژنتیک و وراثت است و شامل برخی بیماری ها است که باعث پیری زودرس پوست می شود و به جز موارد اندکی، خیلی قابل پیشگیری و کنترل نمی باشد.
اما دسته دوم یعنی عوامل بیرونی تا حدی قابل پیشگیری هستند. در بین علل بیرونی، قرارگیری پوست در معرض نور خورشید شاید مهمترین عامل پیری پوست باشد. گر چه سایر عوامل نظیر خشکی زیاد هوا و در نتیجه بی آبی و خشکی پوست، کمبودهای تغذیه ای ریز مغذی ها آهن، کم خوردن میوه جات و سبزیجات و آب، ایجاد حالت های شدید چهره نظیر اخم زیاد یا بالا بردن مکرر ابروها هنگام صحبت کردن یا کار کردن هم می تواند این روند را تسریع و تشدید کند.
پوست هم مانند سایر ارگانها دچار پیری می شود و طی این پروسه تغییراتی نظیر شلی پوست، افتادگی پوست، کاهش حجم چربی های زیر پوستی، ایجاد چروکهای ریز و درشت در صورت و گردن، افتادگی پلکها و یا ایجاد گودی زیر چشم در چهره ایجاد می شود. این تغییرات برای همه انسان ها نا خوشایند است به ویژه در صورتی که زودرس هم باشد، یعنی باعث شود چهره فرد بیشتر از سن واقعی او به نظر برسد. در این مقاله سعی داریم روش های طبی دارویی در جلوگیری از پیری پوست و ایجاد جوانسازی پوست را بررسی کنیم.
آنتی اکسیدان ها جلوی تخریب کلاژن را می گیرند و تا حدود زیادی قادرند میزان و شدت چین و چروکهای پوست را کم کنند. آنتی اکسیدان ها ممکن است به صورت خوراکی مصرف شوند و یا در ترکیبات آرایشی و بهداشتی موضعی وجود داشته باشند.از این گروه می توان به انواع ویتامین ها مثل B , C , E و فلانوئیدها اشاره کرد.
این گروه باعث بازسازی پوست می شوند و در کاهش و درمان چین و چروکهای پوست موثرند. از این دسته می توان به رتینوئیدها، ویتامین آ، اسیدهای آلفا هیدروکسی (AHA) و پلی پیتیدها را نام برد. رتینوئیدها در پوست کاربردهای زیادی دارند از جمله در درمان آکنه و درمان چروکهای سطحی پوست موثرهستند. شاید مهمترین نکته منفی اینها محرک بودن آن ها است که گاهی باعث ایجاد قرمزی و تحریک و پوسته ریزی پوست می شود. البته این عوارض با افزایش تدریجی مدت تماس تا حد زیادی کنترل می شود.
ویتامین آ، و رتینول پیش سازهای رتینوئیدها هستند که اینها هم در کرم های ضد چروک به طور فراوانی به کار می روند و کمتر از رتینوئیدها محرکند ولی البته اثر ضد چروک آنها به قدرت رتینوئیدهای صناعی نیست. اسیدهای AHA به تنهایی یا در ترکیب یا در سایر ضد چروکها در غلظت های مختلف در کرم های ضد چروک استفاده می شوند و در بازسازی پوست تا حد زیادی نقش دارند.
انواع روشهای لایه برداری، پاکسازی پوست مانند پیلینک، میکرودرم، میکزونیدلینگ، تزریق انواع پر کننده ها و فیلر های جوانساز مانند تزریق بوتاکس، ژل، چربی، مزوژل و استفاده از روشهای مختلف لیفت صورت و لیزر درمانی پوست.
مطلب پیشنهادی : علائم انواع بیماریهای پوستی