عسل در دین مبین اسلام
عسل همواره در ادیان و مذاهب مختلف و هر جا که سخن از تغذیه و سلامتی انسان آمده وجود داشته و بعنوان عامل سلامتی انسان و معجون جوانی یاد شده ، در افسانه های قدیمی هم عسل عضو جدا ناشدنی در ساخت و امتحان انواع معجون های جوانی و معجزه آسا داشته است ، در ذیل به تعدادی از آنها که از منابع مختلف و گوناگون جمع آوری گردیده اشاره ای مختصر می گردد.
دین اسلام:
قرآن و عسل هر دو وسیله شفابخش هستند ، عسل فیه شفاءُ للناس(شفای مردمان در آن است)و قرآن شفاءُ لما فی الصدور(شفاست برای آنچه درون سینه هاست)می باشد.قرآن کریم در دو آیه کلمه عسل را ذکر نموده است: 1-نخست در سوره محمد(ص)آیه 15 که خداوند در ستودن بهشت به نیکوکاران وعده داده است که در آنجا نهرهایی از عسل پاک و ناب روان است وسپس 2- در قرآن مجید سوره مبارک نحل که در شان زنبور عسل نازل شده و آن موهبتی است که پروردگار توانا آنرا در گلهای گیاهان به ودیعه نهاده و خواص شفابخش آنرا یادآوری نموده و در آیه های 68 و69 این سوره در مورد عسل و زنبور عسل چنین می فرماید:
و اوحی رٌبک الی انٌحل ان اتخذی من الجبال بیوتا و من الشٌجر ومما یعرشون ثم کلی من کل الثمرات فاسلکی سبل ربک ذللا یخرج من بطونها شرابُ مختلفُ الوانه فیه شفاءُ للناس انٌ فی ذالک لایة لقوم یتفکرون.
ترجمه: و خداوند زنبور عسل را وحی کرد که در کوه ها و درختان و بلندیها منزل گیرد .
{68}
سپس از میوه های شیرین و شهد گلهای خوشبو بخورید و راه پروردگارتان را به اطاعت بپویید .
آنگاه از درون آنها شربتی شیرین به رنگهای گوناگون بیرون می آید که شفای مردمان در آن است مسلما در این آیت و نشانه ای است برای گروهی که تفکر میکنند . {69}
پرسش:
قرآن خوردن عسل را شفا میداند، لطفاً فواید علمی و پزشکی آن را بیان کنید؟
پاسخ:
عسل غذای لذیذی است که از زنبور عسل به دست میآید و قرآن نیز بدان پرداخته است:«فِیهِ شِفَاءٌ لِلنَّاسِ»1 «خوردن عسل برای مردم شفاء است»
در آیات فوق می بینیم همان طور که زنبور عسل شربت رنگارنگی می سازد که پس از هضم و جذب توسط بدن ، شفا بخش انسان از بیماریها می گردد، همین طور روان آدمی وقتی با نیروی فاکره (تفکر) از راه چشم و گوش و چشایی به تفکر درباره زندگی شگفت انگیز این حشره کوچک می پردازد و می بینید که این حشره بی رنج شاگردی هیچ شکرریزی ، ماهرانه در قنادی استاد گشته است ، و بی آنکه مکتب و دانشکده ای دیده باشد در صنعت معماری و مهندسی سرآمد معماران و مهندسین گردیده است و بی آنکه علم الاجتماع خوانده باشد با نظم و تمدنی عالی به زندگی اجتماعی پرداخته است ، مسئله وحی و نبوت پیامبران برایش کشف می شود که مدرس گشته و یا وحی و الهام پروردگار به رهبری و راهنمایی همنوعان پرداخته و برای بشر علم و تمدن ، سعادت و نیکبختی ، اخلاق و رستگاری به ارمغان آورده اند:(انٌ فی ذالک لایة لقوم یتفکرون)(سوره نحل ، آیه 69) مسلمأ در زندگی زنبور عسل آیت و رمزهایی است برای گروهی که تفکر می کنند.آری همان طور که عسل زنبور شفابخش جسم است ، تفکر در زندگی زنبور عسل شفاء لما فی الصدور است. قرآن و احادیث به عسل به دیده درمان گر بیماریها نگاه می کنند
علاوه بر این پیامبر اسلام ( ص ) در مورد عسل و زنبور عسل می فرماید :
( عسل دارای اثر درمانی برای هر بیماری جسمی است و قرآن دارای اثر درمانی برای بیماریهای روحی است بنابراین هر ۲ را برای شما توصیه می کنم ) . ( بخاری )
یا مَن اسمه دواءُ وَ ذکره شفاءُ
رسول گرامی اسلام (ص) می فرماید:
کسی که در هر ماه سه بامداد عسل بخورد به قصد شفایی که خداوند متعال در قرآن کریم درباره عسل فرموده است از بیماری های زیاد مصون می ماند.
رسول اکرم(ص) می فرماید:
مومن مانند زنبور عسل است : اگر با او کنار بیایی و همکاری کنی او هم سودمند است . اگر از او اندرزی بپرسی او برای تو سود بخش است. اگر در کنار او بنشینی برای تو سود آور است همه چیز او سودمند است چون همه چیز زنبور عسل (عسل ، گرده ، ژله رویال و...)سودمند است.
رسول اکرم (ص) فرموده اند:
بهترین نوشیدنیها عسل است که به قلب نشاط میبخشد و سینه را گرم میسازد و به قوه حافظه کمک میکند
پیامبر اکرم (ص) فرمودند:
کسی که در هر ماه یک بار عسل بخورد . به قصد شفایی که خداوند در قران درباره عسل فرموده است از خطر 77 مرض مصون می ماند .
حضرت محمد ( ص ) فرموده است :
عسل هزارو یک خاصیت دارد و هزار و یک درد را شفا می دهد
پیامبر اسلام(ص) فرمودند:
«لم یستشف المریض بمثل شربة العسل» ،«هیچ مریضی، به مانند نوشیدن عسل شفاء پیدا نمیکند.»
واژهی «شفاء» در قرآن، دربارهی خوردنیها به کار نرفته است، مگر برای عسل. و نام یک سورهای از قرآن، اختصاص به نحل (= زنبور عسل) داده شده است .
رسول اکرم (ص) می فرماید :
عسل شفای هر دردی هست . خوردن عسل ناشتا بلغم را دفع ، سودا را بر طرف و ذهن را صاف می کند.
نمونه تفکر از نظر امام علی(ع) درباره عسل و زنبور عسل:
حضرت علی ( ع ) می فرماید:عسل شفای هر دردی است .
حضرت علی ( علیه السلام):
از هر علمی بهترینش را فراگیرید ، همانا زنبور عسل از هر گلی زیباترینش را برمی گزیند . از او دو گوهر گرانقدر تولید می شود، در یکی از آن دو ( عسل ) شفای درد مردم و در دیگری نور و روشنایی (موم) است.
حضرت علی(ع) فرموده است:
شربتی که از عسل و آب باران تهیه شود طغیان اسهال را فرو خواهد نشاند.
حضرت علی (ع) می فرماید :
سه چیز حافظه را زیاد می کند " قرائت قرآن ، عسل و لبنیات
حضرت علی (ع) می فرماید :خوردن عسل با کندر و آب سرد حرارت صفرا را فرو می نشاند . طعام را هضم می کند و اخلاطی که در فم معده است می گذارد و تب را برطرف می کند.
نمونه تفکر از نظر امام صادق(ع) درباره عسل و زنبور عسل:
امام صادق(ع) شاگرد خود مفضل را درباره عسل و زنبور عسل چنین وادار به تفکر میکند:
به زنبور عسل و اجتماعش در صنعت عسل سازی و تهیه خانه های شش ضلعی بنگر و آنچه را در جمع زنبوران از ظرائف و زیرکی ها می بینی ، مسلمأ چنانچه کار آنها را در مورد تامل و دقت قرار دهی ؛ آن را شگفت و ظریف می بینی ، وقتی کارهایشان را بنگری آن را عظیم و شریف و در ردیف کارهای انسان می یابی . ولی چون به خود زنبوران بنگری آنها را حتی نسبت به خویشتن جاهل و نادان می یابی. و در این دلیل واضح و آشکاری است بر اینکه صواب و حکمت در این صنعت از آن زنبورعسل نیست ، بلکه از آن کسی است که آنرا با این طبیعت آفریده و این صنعت را در آن برای مصلحت انسان قرار داده است.
امام صادق(ع) می فرماید:
که خوردن عسل با سیاه دانه جهت رفع گازهای شکم (نفخ معده) مفید است.
نمونه تفکر از نظر امام موسی کاظم(ع) درباره عسل و زنبور عسل:
امام موسی کاظم (ع) می فرماید:
خوردن عسل شفای هر دردی است . کسی که آب پشتش (نطفه) متغیر شود یعنی کم و غیرعادی شود شیر و عسل برای او سودمند است. کاظم(ع) می فرماید: عسل را با سیاه دانه بیامیزید و بگذارید فرد تب دار از این مخلوط لذیذ سه انگشت به دهان گذارد رنج تب از جانش فرو خواهد ریخت.
نمونه تفکر از نظر امام رضا (ع) درباره عسل و زنبور عسل:
حضرت امام رضا(ع) می فرماید:
عسل را با زنجبیل پرورده بخورید تا حافظه قوی گردد.
امام رضا (ع)فرموده :
مداومت در خوردن عسل هر بامداد زمستان از ابتلاء به زکام جلوگیری می کند.
نمونه تفکر از نظر امام امام علی النقی(ع)درباره عسل و زنبور عسل:
امام علی النقی(ع) در درمان بیماری نوبه (مالاریا) چنین می فرماید:در روز نوبه فالوده ای از عسل و زعفران به بیمار بخورانید ، سعی کنید زعفران در آن فالوده بسیار باشد ولی احتیاط کنید که بیمار در آن روز غذای دیگری نخورد.