نوار عصب و عضله؛ کاربرد و نحوه آمادگی

دکتر علی فرخانی [ متخصص طب فیزیکی و توانبخشی ]آدرس وب سایت : www.drfarkhani.com
آدرس مطب : اصفهان، خیابان شمس آبادی، چهارراه قصر، روبروی بانک ملت، کوی26 تلفن مطب : 32367465 - 031

نوار عصب و عضله (EMG-NCS) یکی از تست های تشخیصی بسیار دقیق در حیطه کاری متخصص طب فیزیکی و توانبخشی می باشد. در واقع در بیمارانی که بعد از اخذ شرح حال و انجام معاینه فیزیکی مشکوک به ضایعه عصبی ، عضلانی و یا هردو هستیم میتوان با انجام نوار عصب و عضله به دقت بین تشخیص های افتراقی که در ذهن پزشک شکل گرفته است ، بهترین تشخیص را استخراج نمود. بدن انسان از میلیونها نورون عصبی تشکیل شده است که وظیفه انتقال پیام را از عضلات به سمت مغز و بالعکس را به عهده دارند. وجود اختلال در هر کدام از این نورونها در انتقال پیام ها مشکل ایجاد می کند تخریب پوسته میلین، تخریب خود عصب و ایجاد اسکار، گیرکردن و له شدن عصب و امثال آن از دسته اختلالات اعصاب هستند. اختلالات عصبی بیماری هایی هستند که بر روی سیستم اعصاب مرکزی و محیطی تأثیر می گذارند.

این سیستم شامل مغز، نخاع، اعصاب جمجمه، اعصاب محیطی، ریشه های عصبی، سیستم عصبی خودکار و ارتباطات عصب و عضلات می شود. نمود این مشکلات از طریق علائمی مانند بی حسی پا یا دست، گزگز، درد در عضلات و … است. تست نوار عصب و عضله می تواند این مشکلات را تشخیص بدهد و سپس پزشک بر اساس تشخیص، راههای درمان را انتخاب می کند. تست نوار عصب و عضله یا الکترومیوگرافی، نوعی تست تشخیصی تخصصی است که به سنجش سلامت و عملکرد عصبهای محیطی بدن مانند دست و پا، می پردازد. عصبهای بدن مانند سیمهای نازک عبور دهنده جریان برق هستند که از مغز و نخاع منشأ می گیرند و به سایر نقاط بدن می روند. نوار عصب و عضله فعالیت این رشته ها را بررسی می کند و از نتایج آن برای ارزیابی بیمار استفاده میشود.

نحوه آمادگی برای نوار عصب و عضله

ممکن است در صورتی که شما شرایط زیر را داشته باشید، به پزشک اطلاع داده شود تا توصیه های پزشکی را ارائه دهد:

• هر گونه داروی تجویزی یا بدون نسخه، به ویژه رقیق کننده های خون را مصرف می کنید.
• اختلال همراه با خونریزی دارید.
• یک ضربان ساز یا دفیبریلاتور قلبی دارید.

حال باید بدانید که فرد برای آمادگی در این آزمایش باید موارد زیر را انجام دهد:

• شب قبل یا صبح تست دوش بگیرید تا چربی اضافی پوستتان پاک شود.
• چند روز قبل از معاینه، استفاده از لوسیون ها، کرم ها یا روغن های بدن را متوقف کنید.
• لباس های گشاد و راحت بپوشید.
• قبل از انجام عمل هر گونه جواهرات، ساعت، عینک یا اشیاء فلزی را بردارید.

کاربردهای تست نوار عصب و عضله

برخی کاربردهای تست نوار عصب و عضله که در جهت معاینه دقیق تر به کار می آیند عبارتند از:

• بررسی عملکرد درست یا نادرست اعصاب محیطی، حسی و حرکتی عضلات
• تعیین محل آسیب وارد شده
• تعیین نوع اختلال ایجاد شده
• تخمین زمان ورود آسیب
• بررسی بهبود یا بدترشدن اندام آسیب دیده
• تعیین نوع درمان توسط پزشک
• در تزریق موضعی نیز می توان از تست نوار عصب عضله استفاده کرد.
• استفاده از نوار عصب در بیماری های رادیکولوپاتی و آسیب عصب در اثر فتق دیسک یا آرتروز
• استفاده از تست نوار عصب و عضله در تشخیص سندرم تونل کارپال یا CTS
• بعضی بیماران دارای چندین دیسک کمر یا چند دیسک گردن می باشند و در بسیاری از موارد به کمک آزمایش نوار عصب و عضله می توان فهمید کدام دیسک به عصب فشار وارد می کند.
• در بیماران مشکوک به فتق دیسک کمر و یا دیسک گردن با انجام نوار عصب و عضله می توان از وجود ضایعات اکسونال یا عدم وجود آن آگاه شد. وجود ضایعات فعال به نفع درمان جراحی است و عدم وجود ضایعه فعال امکان درمان غیر جراحی دیسک را برای پزشک محیا می کند.