1- مشاهده:
مرحله اول- طوری مقابل آینه قرار بگیرید که از سر تا کمر خود را بینید.سپس در حالیکه شانه هایتان صاف و دست هایتان دو طرف لگن است در آینه به پستانهایتان نگاه کنید.
به اندازه شکل رنگ پستانها توجه کنید.شکل آنها باید یکنواخت بدون تغییر شکل مشخص یا ورم و التهاب باشد.
اگر هر یک از تغییرات زیر مشاهده شد به پزشک مراجعه کنید:
فرورفتگی چین خوردگی و ورم در پوست پستان جابجایی نوک پستان یا فرورفتگی نوک پستان یا پوسته پوسته شدن آن - درد نوک پستان قرمزی دردناکی جوش یا التهاب
مرحله دوم حالا دست ها را بالا برده و مانند مرحله اول معاینه کنید.
مرحله سوم در حالی که به آینه نگاه می کنید به دنبال خروج مایع از یک یا هر دو نوک پستان بگردید(مایع آبکی شیری زرد یا خونی)
2 لمس :
مرحله چهارم در حالی که دراز کشیده اید پستانتان را لمس کنید. یک بالش زیر شانه در سمت مورد معاینه بگذارید و دست همان طرف را زیر سر خود قرار دهید. از دست راست برای معاینه پستان چپ و از دست چپ برای معاینه پستان راست استفاده کنید.معاینه با ناحیه گوشتی نوک انگشتان دست انجام می شود در حالی که انگشتان دست صاف و به هم چسبیده اند.
لمس به دو طریق امکان پذیر است:
به صورت خطوط عمودی از انتهای بالایی پستان (حدود استخوان ترقوه) تا پایین پستان(لبه پایینی سینه بند) و از جناغ سینه تا تمام زیر بغل باید معاینه شوند. به صورت خطوط دایره وار که از نوک پستان شروع شده و دایره ها بزرگ و بزرگتر شده تا کل پستان معاینه شود.
پس از لمس هر پستان لمس زیر بغل همان طرف را انجام دهید
مرحله پنجم در حالی که ایستاده یا نشسته اید مانند مرحله چهارم پستانها و زیر بغل هر طرف را لمس و معاینه کنید. وقتی پوست پستان مرطوب و لغزنده است مانند زمانی که در حمام هستید لمس آسان تر است.
در انتهای معاینه نوک هر پستان را فشار داده و به ترشحات نوک پستان توجه کنید.
اگر حین لمس پستانها و زیر بغل دو طرف متوجه لمس توده با هر اندازه شدید و یا بافشار نوک پستان هر نوع ترشحی وجود داشت به پزشک مراجعه کنید.
ـ بهترین زمان انجام خودآزمایی پستان در پایان دوره قاعدگی یا چند روز پس از خاتمه قاعدگی است. زنان یائسه می توانند معاینه ماهیانه پستان را هر ماه در یک روز معین انجام دهند.
ـ معاینه پستان خانمها ترجیحا باید سالی یک بار توسط پزشک انجام شود اگر چه معاینه توسط خود بیمار دقیقتر از پزشک می باشد. اکثر موارد سرطان پستان توسط بیمار یافته می شود.یک توده پستان باید حداقل بالی یک سانتیمتر باشد تا پزشک بتواند آن را لمس کن
ـ از سن 40 سالگی ماموگرافی سالیانه پستانها آغاز میگردد. بعد از 75 سالگی ماموگرافی هر سه سال یکبار انجام می شود.
ـ در افراد ی که یکی از بستگان درجه یک آنها (مادر-دختر-خواهر) مبتلا به سرطان پستان بوده سن شروع ماموگرافی 5 سال زودتر از سن فرد مبتلا میباشد و همراه سونوگرافی و با فواصل کوتاهتر انجام می شود.
ـ در خانمهای جوانتر از 30 سال-خانمهای شیرده- خانمهای حامله که متوجه توده در پستان خود شده اند سونوگرافی درخواست می شود.