یکی از شایع ترین موارد تهدیدکننده سلامت بدن، آسیب های دستگاه گوارش شامل بیماری های روده و مقعد است. آزمایش چکاپ و بررسی موارد تهدید کننده روده و مقعد می تواند از بروز بیماری های کشنده جلوگیری کرده و سبب شود افراد به موقع در برابر این ناهنجاری های سلامتی به عمل برخیزند. باریم انوما، آزمایشی همراه با اشعه ایکس است که تغییرات و ناهنجاری های روده بزرگ (کولون) را نشان می دهد. همچنین به این روش اشعه ایکس کولون نیز می گویند. در انوما، مایعی را به وسیله یک لوله کوچک به داخل روده، تزریق می کنند.

این مایع، حاوی فلزی بنام باریم است که سطح روده بزرگ را می پوشاند. معمولاً اشعه ایکس ، تصویر غیرواضحی از بافت های نرم نشان می دهد؛ اما باریم، باعث ایجاد یک تصویر نسبتاً روشن در بدن می شود. در طی آزمایش باریم انوما، ممکن است هوایی به روده بزرگ وارد کنند. این هوا روده بزرگ را متسع می کند و کیفیت تصاویر را بهبود می بخشد. به این حالت، تنقیه باریوم با وضوح دوگانه می گویند. قبل از تنقیه باریم، پزشک از شما تخلیه کامل روده بزرگ را درخواست می کند.

کاربرد رادیوگرافی باریوم انما

آزمایش باریم انما در صورتی انجام می شود که طبق تشخیص متخصص جراحی، بیمار دارای علائم و نشانه های زیر باشد:

• احساس درد و ناراحتی ناشناخته در ناحیه شکم
• خونریزی مشکوک از مقعد
• تغییرات غیر طبیعی در عادات روده
• کاهش وزن ناگهانی و بدون دلیل
• اسهال مزمن
• یبوست مزمن

آزمایش باریم انما به پزشک کمک می کند تا مشکلات زیر را تشخیص دهد:

• وجود تومورهای خوش خیم مانند پولیپ
• بیماری التهابی روده
• سرطان
• بیماری Hirschsprung، که بیماری انسداد روده بزرگ در کودکان است.
• هموروئید داخلی

نحوه گرفتن عکس باریوم انما

باید به سمت پهلوی خود بر روی یک تخت مخصوص دراز بکشید. پزشک با استفاده از پرتو ایکس از تمیز بودن روده بزرگ شما اطمینان حاصل می کند. سپس یک لوله انما روان شده وارد رکتوم شما می شود. یک کیسه باریم به لوله متصل است تا از این طریق محلول باریم را به داخل کولون بفرستد. اگر شما باریم انما دوبل کنتراست انجام می دهید، هوا از طریق همین لوله به داخل رکتوم شما وارد می شود. لوله ای که در روش باریم انما برای فرستادن باریم استفاده می شود در نوک خود یک بالون کوچک دارد.
زمانی که در ورودی رکتوم قرار می گیرد، این بالون به باقی ماندن باریم در داخل بدن شما کمک می کند. بعد از تست باریم انما، بیشتر باریم از طریق لوله انما از کولون خارج می شود. زمانی که لوله برداشته می شود، شما می توانید مقدار باقی مانده باریم و هوا را دفع کنید.

آمادگی قبل از باریم انما

قبل از انجام تست باریم انما، از شما خواسته می شود تا روده بزرگ خود را به طور کامل تخلیه کنید. هر گونه باقی مانده غذایی در روده ممکن است تصاویر را نا واضح کرده و یا موجب بروز اشتباه در تشخیص ناهنجاری گردد. برای تخلیه روده بزرگ اقدامات زیر را در نظر داشته باشید:

• روز قبل از آزمایش رژیم غذایی خاصی را رعایت کنید. از شما خواسته می شود تنها از غذاها و مایعات رقیق مانند آب، چای یا قهوه بدون شیر یا خامه، آبگوشت و نوشیدنی های کربنات دار شفاف استفاده کنید.
• بعد از نیمه شب چیزی نخورید. معمولاً از شما خواسته می شود در نیمه شب قبل از انجام آزمایش باریم انما از خوردن یا آشامیدن بپرهیزید.
• شب قبل از تست از یک داروی مسهل استفاده کنید. یک داروی مسهل در فرم قرص یا مایع، به شما در تخلیه کولون قبل از انجام باریم انما کمک می کند.
• از کیت انما استفاده کنید. در برخی موارد، شما ممکن است در شب قبل از آزمایش باریم انما و یا چند ساعت قبل از آن از یک کیت انما غیر نسخه ای استفاده کنید که محلول رقیقی است که به تخلیه کامل باقی مانده های غذایی کمک می کند.
• در مورد داروهای مصرفی خود با پزشک مشورت کنید. حداقل یک هفته قبل از تست باریم انما، در مورد داروهای مصرفی خود با پزشک مشورت کنید. او ممکن است از شما بخواهد چند روز یا چند ساعت قبل از انجام تست مصرف برخی داروها را متوقف کنید.

تفاوت باریم انما با کولونوسکوپی

1. تست باریم انما یا اشعه ایکس کولون در حقیقت یک تصویربرداری پزشکی از روده بزرگ است که به کمک تزریق باریم (مایع حاوی یک ماده براق) به داخل رکتوم از طریق یک لوله کوچک صورت می پذیرد. استفاده از باریم در این تصویر برداری به منظور افزایش وضوح تصاویر به دست آمده می باشد.
2. آندوسکوپ یا کولونوسکوپ لوله ای باریک و بلند دارای خاصیت انعطاف پذیری است که همانند یک دوربین در داخل بدن عمل می کند. طریقه انجام این آزمایش بدین صورت است که لوله آندوسکوپ از طریق مقعد به داخل روده بزرگ یا کلون وارد می شود و کمک کند تا رادیولوژیست بتواند داخل روده را مشاهده نموده، داخل آن را شست و شو دهد، از یک بافت و یا پولیپ نمونه برداری نماید و یا در صورت نیاز مکش و تزریق هوا به داخل آن انجام دهد.
3. عکس رنگی از روده و کولونوسکوپی با وجود این که هر دو به منظور بررسی مشکلات روده مورد استفاده قرار می گیرند؛ اما هر کدام به شیوه خاصی صورت می پذیرند. به نحوی که عکس رنگی از روده به کمک اشعه ایکس و از طریق تزریق مایع حاوی یک ماده براق صورت می پذیرد؛ اما کولونوسکوپی از طریق ورود یک لوله بلند و باریک به داخل مقعد صورت می پذیرد.

نتایج عکس باریوم انما

نتایج غیرعادی ممکن است نشانه یکی از موارد زیر باشد:

• انسداد روده بزرگ
• باریک شدن ناحیه روده ایی بالای مقعد (بیماری هیرشپرونگ)
• بیماری کرون یا کولیت زخمی
• سرطان در مقعد یا روده بزرگ
• حرکت کردن قسمتی از روده به قسمتی دیگر از روده (انواژیناسیون)
• زائده های کوچکی که از دیواره روده بزگ بیرون میزنند که به آن پولیپ گفته میشود.
• کیسه های کوچک و بیرون زده دیواره روده که به ان دیورتیکول می گویند.
• پیچ خوردگی روده (ولولوس)

موارد منع گرفتن عکس باریوم انما

تنقیه باریم در زمان مشکوک بودن به سوراخ بودن روده، دردهای حاد شکمی و بارداری منع می شود.

عوارض باریوم انما

تست باریم انما عوارض محدودی دارد. در موارد نادر، عوارض باریم انما شامل موارد زیر خواهد بود:

1. التهاب بافت های اطراف کولون
2. انسداد در مجاری گوارشی
3. واکنش آلرژیک به باریم
4. شکاف در دیواره کولون

به طور کلی آزمایش باریم انما در طول بارداری انجام نمی شود؛ زیرا پرتوهای ایکس برای جنین در حال رشد خطر ساز هستند.

نسخه اصلی مطلب تست تشخیصی باریم انما چیست؟ را در سایت دکتر غلامرضا سیف بخوانید.

---