اگر مجاری صفراوی بسته شوند ممکن است التهاب و عفونت شود که با عنوان کوله سیستیت شناخته می شود. سنگ های صفراوی از مواد سفت شده، معمولاً کلسترول، ساخته شده اند که در داخل کیسه صفرا جمع شده اند. سنگ های صفراوی علاوه بر ایجاد درد و التهاب در مجاری صفراوی، می توانند باعث انسداد این مجاری شوند، حتی اگر کیسه صفرای بیمار برداشته شده باشید.مشاهده مجرای صفراوی در حین جراحی مربوط به کیسه صفرا به جراح کمک می کند تا سنگ های صفراوی را بررسی کند و از آسیب رساندن به مجرای صفراوی جلوگیری کند.

رادیولوژی کلانژیوگرافی (cholangiography) یا همان زرد آب راه نگاری، روشی نوین است که با تزریق ماده حاجب به داخل مجرای سیستیک یا مجرای مشترک صفراوی از این مجاری توسط پرتو ایکس تصویر برداری می کند. این آزمایش کمک می کند تا انسدادها و تومورها را به طور واضح تشخیص داد و همچنین مسیر مجرای صفراوی را مورد بررسی قرارداد. رادیولوژی کلانژیوگرافی کاربردهای بسیاری در پزشکی دارد و حساس ترین ابزار برای شناسایی تومور های صفراوی، سنگ های مجاری صفراوی ، کلانژیت اسکلروزان، کیست های کلدوک، فیستول ها و نشت ها از مجاری صفراوی می باشد. این آزمایش ممکن است با آندوسکوپ (ترانس آمپولاری) یا پرکوتانه (ترانس هپاتیک) انجام پذیرد.

کاربرد کلانژیوگرافی ترانس هپاتیک از طریق پوست

• نمایش محل نشت صفرا
• انجام اقدامات مداخله ای مانند درناژ صفراوی
• تشخیص سطح و علت انسداد، خصوصاً بعد از عمل جراحی

رادیولوژی کلانژیوگرافی ترانس هپاتیک از طریق پوست (PTC)

در این روش یک سوزن باریک از قسمت تحتانی و راست قفسه سینه و از درون پارانشیم کبد عبور می کند و ماده حاجب برای تصویر برداری درون کبد و مجرای صفراوی تزریق شده و تصاویر رادیوگرافی تهیه می شود. درصد موفقیت تکنیکی، به شدت دیلاتاسیون مجاری صفراوی داخل کبدی بستگی دارد. انجام THC به ویژه برای نشان دادن آناتومی مجاری صفراوی، در بیمارانی که دچار تنگی های خوش خیم صفراوی و یا ضایعات بدخیم در قسمت پروگزیمال مجرای صفراوی هستند و در مواردی که ERCP ناموفق بوده، ارزش بالایی دارد. اگر ماده حاجب وارد مجرا نشود، عدم وجود انسداد اثبات نمی شود. در بیمارانی که دچار کلانژیت هستند تا هنگامی که عفونت کنترل نشده نباید THC انجام شود.

آمادگی برای انجام کلانژیوگرافی

• انجام یک معاینه فیزیکی برای بررسی سلامت کلی شما
• به پزشک خود در مورد هرگونه آلرژی به خصوص به رنگ کنتراست اطلاع دهید.
• حداقل 12 ساعت قبل از جراحی غذا نخورید.
• اجتناب از رقیق کننده های خون، آسپرین، یا داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن

مراقبت بعد از کلانژیوگرافی

• از داروهای مسکن تجویز شده استفاده کنید.
• با چند روز مرخصی از کار و سایر فعالیت های روزانه، به بدن خود زمان زیادی برای استراحت بدهید.
• اگر در دوران شیردهی هستید، حداقل 24 ساعت صبر کنید تا مایع کنتراست از بدن شما خارج شود قبل از اینکه دوباره به کودک خود شیر بدهید.

موارد منع انجام کلانژیوگرافی

• اختلال انعقادی و خونریزی های غیر قابل کنترل
• عفونت مجاری صفراوی
• آسیت شدید
• حساسیت شدید به ید

عوارض کلانژیوگرافی

• آسیب به مجاری صفراوی
• التهاب پانکراس ( پانکراتیت )
• خونریزی داخلی
• عفونت

نسخه اصلی مطلب رادیولوژی کلانژیوگرافی چیست؟ را در سایت دکتر غلامرضا سیف بخوانید.

---