جراحی لیزیک بعنوان یک جراحی غیرتهاجمی شناخته میشود که در طی آن با استفاده از پرتو لیزری، تغییراتی در بافت سطحی قرنیه ایجاد میشود که در نهایت منجر به بهبود وضعیت بینایی و رفع عیوب انکساری چشم میگردد. این جراحی مکانیسم مشابهی با سایر جراحی های لیزری چشم مانند پی آر کی و لازک دارد. برای برخی افراد جراحی پی آر کی بر لیزیک اولویت دارد و میتواند مفید باشد. لیزیک برای رفع مشکلاتی همچون دوربینی ، نزدیک بینی و آستیگماتیسم کاربرد دارد. این جراحی به دلیل اینکه بصورت غیرتهاجمی (بدون برش با روش مرسوم) انجام میگیرد بعنوان یک روش بسیار ایمن شناخته میشود با این حال عوارض جزئی و در موارد نادر عوارض خطرناکی نیز به همراه دارد. به مانند هر نوعی جراحی دیگری، لیزیک نیز به مراقبت های پس از جراحی لیزیک نیاز دارد. این مراقبت ها با این هدف صورت میگیرند که نه تنها از ایجاد عوارض جدی جلوگیری کنند، بلکه روند بهبود نیز تسریع یابد. در ادامه این مطلب مهم ترین روشها برای مراقبت پس از جراحی لیزیک را بیان کنیم.

عوارض جراحی لیزیک

پس از جراحی لیزیک شرایط و عوارض زیر برای افراد ایجاد میگردد:

• بلافاصله پس از جراحی لیزیک ممکن است چشم افراد دچار احساس سوزش، خارش و یا احساس وجود یک شی خارجی مانند گرد و غبار داشته باشد که طبیعی است.
• ممکن است افراد دچار احساس ناراحتی در چشم یا در برخی موارد درد جزئی شوند که در این حالت پزشک داروهای مسکّن را تجویز می نماید.
• ممکن است افراد در هر دو چشم خود دچار آب ریزش شوند.
• تاری دید نیز علامت طبیعی پس از جراحی لیزیک است.
• پس از جراحی افراد احساس میکنند که باید چشم های خود را بخارانند ولی اکیدا توصیه میگردد تا این کار را نکنید. خاراندن یا مالش چشم ها به مدت حداقل دو هفته تا یک ماه ممنوع می باشد.
• حساسیت به نور و درخشش اشیا، مشاهده هاله در اطراف اجسام نورانی یا سفیدی در میدان دید نیز از عوارض جراحی لیزیک است.

مراقبت های پس از جراحی لیزیک

1. پس از 24 تا 48 ساعت لازم است تا افراد برای بررسی و معاینه، مجددا به پزشک مراجعه کنند. در طی این دو روز لازم است تا بیشترین مراقبت از چشم ها صورت بگیرد. مراقبت های عمومی پس از جراحی لیزیک شامل موارد زیر هستند:
2. در هفته اول پس از عمل لیزیک لازم است تا افراد در هنگام خواب از عینک محافظ استفاده کنند.
3. در طی دو روز اول از کامپیوتر، موبایل، تبلت، تلویزیون و سایر ابزار الکترونیکی که لازم است تا فرد به نمایشگر آن خیره شود کنار گذاشته شوند.
4. رانندگی پس از جراحی تا زمانی که پزشک اجازه ندهد ممنوع است.
5. افراد معمولا میتوانند پس از چند روز به کار خود بازگردند ولی لازم است قبل از آن با پزشک متخصص خود مشورت نمایید.
6. داروهای تجویزشده از جمله اشک مصنوعی بصورت منظم استفاده شوند.
7. در فضاهای باز، بیرون از خانه لازم است تا از چشم ها مراقبت بیشتری شود. در شرایطی که گرد و غبار در هوا زیاد است این مراقبت باید تشدید یابد.
8. دوش گرفتن و شستشوی سر و اطراف چشم حداقل یک روز پس از عمل لیزیک ممنوع است. همچنین استخر، سونا و چشمه های آب گرم نیز باید به مدت حداقل سه ماه پس از عمل لیزیک کنار گذاشته شوند. برای وضوگرفتن نیز میتوان از وضوی جبیره ای استفاده نمود.
9. در روزهای پس از جراحی لیزیک باید توجه و دقت شود تا مواد آرایشی، اسپری های مو و سایر موادی که در اطراف سر و صورت استفاده میشوند با چشم و اطراف چشم برخوردی نداشته باشند. آرایش صورت و استفاده از مواد آرایشی در اطراف چشم ها حداقل به مدت یک هفته پس از عمل لیزیک ممنوع است. رنگ کردن یا فر کردن موها تا 10 روز پس از عمل نیز میتواند منجر به آسیب چشم گردد.
10. ورزش کردن به مدت حداقل سه روز پس از عمل لیزیک ممنوع است و پس از آن میتوان با مشورت پزشک به ورزشهای سبک پرداخت.
11. با توجه به اینکه تاری دید ممکن است بصورت موقتی رفع شود و مجددا ایجاد گردد بنابراین از رانندگی کردن و انجام کارهایی که نیاز به دید شفاف دارند تا زمانی که پزشک متخصص اجازه ندهد خودداری کنید.
12. لازم است تا افراد به مدت یکسال پس از عمل از عینک آفتابی استاندارد استفاده نمایند.

ضعیف شدن چشم بعد از عمل لیزیک

عمل لیزیک تاثیر دائمی بر ساختار قرنیه و بینایی دارد. بنابراین اگر فرایند پیری سلولها در اثر افزایش سن وجود نداشته باشد و همچنین چشم ها در اثر عوامل محیطی آسیب نبینند، لیزیک میتواند بینایی را بصورت دائمی بهبود بخشد. اما این مسئله به دلیل اینکه در حال حاضر راهی برای جلوگیری از پیری سلولهای بدن وجود ندارد در واقعیت بسیار کمتر رخ میدهد. با افزایش سن، سلولهای مرتبط با بینایی نیز رو به پیری میروند و این مسئله منجر به کاهش کیفیت پروتئینهای تولیدی آنها میشود که در نهایت ضعیف شدن چشم بعد از عمل لیزیک را در پی دارد. با آگاهی از روشهای مراقبت از چشم ها میتوان این فرایند را به تاخیر انداخت و از پیری سلولهای چشم تا حدودی جلوگیری کرد.

عینک بعد از عمل لیزیک

گاهی ممکن است پس از عمل لیزیک، بینایی بصورت کامل بهبود نیافته باشد. در این حالت ممکن است توصیه شود تا افراد از لنزهای تماسی یا عینک پس از عمل لیزیک استفاده کنند. علاوه بر این ممکن است سالها پس از عمل لیزیک، کیفیت بینایی کاهش یابد و مشکلاتی همچون دوربینی، نزدیک بینی و آستیگماتیسم ایجاد شوند. این مشکلات نیز ممکن است افراد را نیازمند به استفاده از عینک کنند.

بعد از عمل لیزیک چه مدت دید کامل میشود

معمولا بین سه تا 6 ماه زمان لازم است تا وضعیت بینایی به حالت پایدار برسد. البته دید شفاف در چند روز یا هفته اول پس از عمل لیزیک نیز ایجاد میشوند اما وضعیت پایداری ندارد و علائمی همچون تاری دید موقتی، هاله های نور و ... ممکن است ایجاد شوند که پس از سه تا 6 ماه بطور کامل از بین میروند و وضعیت بینایی پایدار میگردد. با آگاهی از مراقبت های پس از جراحی لیزیک میتوان زمان بهبودی چشم را کمتر کرد.

ورزش بعد از عمل لیزیک چشم

به دلیل آسیب پذیر شدن چشم بعد از عمل لیزیک لازم است تا فعالیتهای ورزشی در طی چند روز پس از عمل لیزیک چشم محدود شوند. شروع انواع فعالیت ورزشی پس از عمل لیزیک باید با مشورت پزشک صورت بگیرد اما به صورت عمومی توصیه های زیر برقرار هستند:

• تا سه روز پس از عمل لیزیک نباید فعالیت بدنی بالا و ورزش (حتی ورزشهای سبک) داشت.
• پس از سه روز از عمل لیزیک میتوان به فعالیت های بسیار سبک مانند پیاده روی پرداخت. باید توجه داشت که این نوع فعالیتها باید به تدریج شروع شوند و بلافاصله پس از احساس فشار در چشم متوقف شوند.
• یک هفته پس از عمل لیزیک میتوان فعالیت های روزانه و ورزشهای سبک را ادامه داد. پس از یک هفته میتوان به تدریج فعالیت های کمی شدیدتر مانند دویدن، موتورسواری و حتی بسکتبال را شروع کرد.
• پس از دو هفته افراد میتوانند وزنه های سبک بلند کنند اما باید توجه کرد که شدت این فعالیت ها همچنان باید با تایید پزشک متخصص باشد. پس از گذشت یک ماه معمولا مشکلی برای شناکردن وجود ندارد.
• پس از گذشت سه ماه و با تایید پزشک متخصص میتوان فعالیت های ورزشی سنگین تر را بدون مشکل خاصی انجام داد.
• بنابراین بطور کلی مراقبت از چشم ها پس از جراحی لیزیک نیاز به توجه ویژه ای دارد تا نتایج این عمل به طور کامل ایجاد شوند. علاوه بر عمل لیزیک، جراحی های دیگری نیز وجود دارند که میتوانند کیفیت بینایی را با روش مشابهی بهبود ببخشند که از جمله میتوان به عمل پی آر کی اشاره کرد. مراقبت های پس از عمل پی آر کی نیز مشابه با عمل لیزیک است.

نسخه اصلی مطلب مراقبت های پس از جراحی لیزیک را در سایت دکتر بهرام اشراقی بخوانید.

---