هدف از پروتز

هدف از کاشت پروتزها، بهبودی در ظاهر و عملکرد بعد از قطع عضو می باشد.

پروتز انگشت دست

از پروتزهای انگشتان دست اغلب به دلایلی زیبایی استفاده می شود. قطع انگشت دست با کاهش عزت نفس، گوشه گیری، اندوه و افسردگی همراه است. پروتز انگشت سیلیکونی به صورتی ساخته شده که با رنگ پوست انگشت هماهنگ است، داراری ناخن، مو و منافذی است که ظاهری طبیعی به آن می دهند.

پروتزهای زیبایی انگشتان دست منفعل هستند (یعنی خودبه خود حرکت نمی کنند) اما طول انگشت ازدست رفته را بازمی گردانند و پایه ای محکم را برای قرار گرفتن انگشت شست در مقابل انگشت درگیر فراهم می آورند.دست قادر خواهد بود تا دست سالم دیگر را در کارهایی که باید با هر دودست انجام شوند، کمک کند، کارهایی مانند دوچرخه سواری یا بستن بند کفش. درحالی که کارهایی مانند تایپ کردن، به خاطر نبود حسی در انگشتان پروتزی، هنوز هم با مشکل مواجه هستند.

همانند هر نوع نقص عضو بالاتنه یا پایین تنه، برای توانبخشی انگشتان دست به وسیله پروتز ۶ حق انتخاب وجود دارد که عبارتند از:

• پروتز های غیر فعال
• پروتز انگشت سیلیکونی
• پروتز فعال با نیروی بدنی بیمار
• پروتزهای فعال به وسیله انرژی الکتریکی
• پروتزهای خاص فعالیت
• پروتزهای هیبریدی

پروتزهای غیرفعال انگشت دست

پروتزهای غیرفعال برای انجام کارهای روزمره زندگی مفیدند اما برای گرفتن و رها کردن اشیا کارکردی ندارند.

پروتز انگشت سیلیکونی

مراقبت از پروتزهای سیلیکونی آسان بوده و تمیز کردن آن بسیار ساده می باشد. پس از استفاده باید هر روز به وسیله آب و صابون با PH خنثی بیرونشان تمیز شود.اگر از دستورالعمل ها پیروی شود هیچ لکه ای به طور دائم بر رویشان باقی نمی ماند. همچنین سیلیکون به خاطر ایجاد لبه های سوکت نازک، داشتن اتصال خوب با قسمت های بازمانده دست و سازگاری فوق العاده با پوست، مهم و برجسته است.

پروتز فعال با نیروی بدنی بیمار

این نوع از پروتزها می توانند بسیار بادوام بوده و به طور کلی ظاهری پیشرفته داشته باشند. یکی از بزرگ ترین مزیت های کارکردی این نوع پروتز این است که نیروی اعمال شده به وسیله پروتز با استفاده از مچ دست یا بخش بازمانده دست فرد به طور مستقیم کنترل شود که این امر باعث می شود حرکت دادن دست و کنترل ، بسیار طبیعی به نظر برسد.

پروتزهای انگشت دست فعال به وسیله انرژی الکتریکی

پروتزهای انگشت دست فعال به وسیله انرژی الکتریکی برای ایجاد حرکت در درون هر یک از انگشتان دارای یک موتور هستند.این نوع پروتزها با استفاده از الکترودهای حساس کنترل می شوند که حرکت عضلات را در بخش بازمانده دست یا مچ دست شناسایی می کنند.

پروتزهای انگشت دست هیبریدی

پروتزهای هیبریدی انگشت دست راهکار بی نظیری هستند که در آن ها یک یا چند قطعه غیرفعال، قطعات فعال با نیروی بدن بیمار یا قطعات برقی در یک پروتز ادغام می شود.

انواع کاربردی پروتز:

• برای زیبایی
• برپایه ی ایمپلنت
• مایو الکتریک

برپایه ی ایمپلنت

گاهی از ایمپلنت های کاشته شده روی استخوان برای نگه داشتن پروتزهای سیلیکونی که بجای انگشت قطع شده قرار می گیرد، استفاده می شود. این روش میزان ثبات را افزایش می دهد و روشی خوب برای مقدار کوتاه باقی مانده انگشتان است. پروتزهای زیبایی انگشت معمولی برای نگه داشتن انگشت کوچک باقی مانده دچار مشکل می شوند.

مایوالکتریک:

پروتزهای انگشت مایو الکتریک از طریق الکترودهای سطحی که در قسمت مچ دست قرار می گیرند، عمل می کنند. این الکترودها تکانه هایی را از عضلات مچ دست دریافت می کنند و باعث حرکت پروتز می شوند. این پروتزها معمولاً عملکرد محدودی را شامل می شود (از جمله گرفتن و رها کردن اجسام) و بیشتر برای کمک به دست دیگر در انجام کارهای روزمره بکار می روند.

انواع کلی پروتز ها

خواسته بیمار در خصوص جلب توجه نکردن پروتز انگشت به لطف ظاهر طبیعی انگشت و همچنین ساخت انگشت مصنوعی به فرم و رنگ متناسب با پوست وی به خوبی برآورده می شود.

سه نوع پروتز انگشت دست و پا وجود دارد:

• ابتدایی : دارای یک رنگ مایه انتخابی برای پوست با ناخن سیلیکونی تک رنگ
• کلاسیک : دارای ۲ تا ۳ رنگ انتخابی مجزا برای پوست با ناخن سیلیکونی یا آکریلیک چند رنگ
• طبیعی : دارای ۶ تا ۸ رنگ انتخابی مجزا برای پوست با ناخن سیلیکونی یا آکریلیک چند رنگ.

پروتز انگشت پا

با وجود قطع انگشت پا حتی شست پا، فرد توانایی راه رفتن را دارد؛ اما نحوه راه رفتن او تغییر می کند. علاوه بر این قطع یک یا چند انگشت موقعیت انگشتان دیگر را تحت تاثیر قرار داده و به مروز سبب بدفرمی پا نیز می شود.به عنوان مثال قطع انگشت دوم سبب چرخش انگشت شست به داخل می شود. به گونه ای که شست نسبت به سایر انگشت ها در موقعیتی زاویه دار قرار می گیرد. علاوه بر این برای افراد ظاهر نامتعارف پا آزاردهنده است. پروتز انگشت پاتمام مشکلات افرادی که دچار قطع انگشت پا شده اند را حل کرده است.به طور کلی تلاش زیادی در ساخت پروتزهای مختلف از قبیل پروتز انگشت پا می شود به گونه ای که علاوه بر حداکثر مطابقت با آناتومی فرد ظاهری طبیعی نیز داشته باشد.تلاش زیادی می شود که لبه های پروتز انگشت پا نازک و بادوام بوده و به طور طبیعی با پوست اطراف آن ترکیب شود.

جنس پروتز انگشت پا از چیست؟

پروتزهای جزئی پا، از سیلیکون ساخته می شوند. مزیت این ماده این است که ضمن انعطاف پذیری بالا حس طبیعی به کاربر می دهد.برای ساخت پروتز، سیلیکون را با خواص مناسب برای هر فرد انتخاب می کنند. در صورت نیاز پروتزهایی نرم تر و سخت تر را با هم به کار می برند. حتی این امکان نیز هست که ناخن های پا از اکریلیک (پلاستیک سخت) ساخته شوند که بیمار می تواند در صورت تمایل، اقدام به لاک زدن کند.

دوام پروتز انگشت پا

هرچند دوام این نوع پروتزها بسیار بالاست؛ اما همیشگی نیستند. به طور معمول طول عمر انگشت مصنوعی پا بین ۱ الی ۳ سال است. عوامل مختلفی از قبیل مدت استفاده بر طول عمر آن تاثیر دارد.مراقبت های درمانی قبل از جایگذاری عضو مصنوعی ضروری است. جایگذاری عضو مصنوعی بعد از بهبود کامل زخم انجام می شود. فشار ناشی از پروتز انگشت در شرایطی که پوست کاملا بهبود نیافته باشد، سبب باز شدن مجدد زخم می شود.در نهایت باید گفت که عامل های بسیاری پیش از اتخاذ تصمیم در مورد بهترین راه حل برای ساخت پروتز انگشت دست یا پا در نظر گرفته می شوند که شماری از آن ها عبارتند از: میزان قطع شدگی، وضعیت قسمت باقی مانده دست، اهداف فردی، ظاهر دلخواه پروتز و هر گونه نیازمندی مرتبط با فعالیت یا شغل بیمار. پروتز انگشتان دست و پا امروزه با تکنولوژی های مدرن، عملکرد خوبی را برای بیماران به ارمغان می آورند تا زندگی راحت تری داشته باشند.

نسخه اصلی مطلب پروتز مصنوعی انگشت پا و دست را در سایت دکتر بیژن فروغ بخوانید.

---