پیرچشمی (Presbyopia) از دست دادن قدرت تطابق چشم به علت افزایش سن میباشد. با ایجاد پیرچشمی دیدن اجسام و تصاویر کوچک از فاصله نزدیک برای افراد دشوار میشود. در سنین جوانی عدسی چشمها نرم و انعطافپذیر بوده و شکل خود را به راحتی تغییر میدهند تا امکان تمرکز بر روی اشیاء دور یا نزدیک فراهم گردد.
بعد از 40 سالگی، عدسی به تدریج سخت شده و قابلیت تغییر شکل خود را از دست میدهد، در نتیجه انجام فعالیتهای نزدیک از جمله مطالعه مشکل میشود. این وضعیت عادی پیرچشمی نامیده میشود .
در پیرچشمی در حالی که فرد اجسام دور را واضح میبیند قادر به دیدن اجسام نزدیک نیست.
پیرچشمی همانند سفید شدن موی سر یا چروک پوست، یک اختلال وابسته به سن بوده و معمولاً بعد از 40 سالگی در اکثر افراد ایجاد میشود. توانایی تطابق با افزایش سن از تطابق بیش از 20 دیوپتری در یک کودک 10 ساله (دیدن واضح اجسام در 50 میلیمتری) تا 10 دیوپتر در 25 سالگی (دیدن واضح اشیاء در فاصله 100 میلیمتر) و 1 دیوپتر در 60 سالگی (توانایی تطابق تا فاصله یک متری) کاهش مییابد. اگر شخصی نزدیکبین، دوربین و یا آستیگمات باشد، مشکل قبلی فرد با پیرچشمی ترکیب میشود. ممکن است افراد نزدیکبین مشکلات کمتری با این حالت داشته باشند.
دلایل پیرچشمی
بر خلاف دیگر عیوب انکساری (نزدیکبینی، دوربینی و آستیگماتیسم)، پیرچشمی یک فرآیند مرتبط به سن بوده که بدلیل از دست دادن انعطافپذیری عدسی میباشد. با افزایش سن تغییر در پروتئینهای عدسی، آن را سختتر کرده و انعطافپذیری آن را بتدریج کاهش میدهد. همچنین، ممکن است ماهیچههای اطراف عدسی نیز قابلیت ارتجاعی خود را از دست بدهند. در این وضعیت چشم بسختی میتواند روی اشیاء نزدیک تمرکز کند. به همین دلیل افراد بالای 40 سال وسایل مورد مطالعه خود مانند کتاب را در فاصله دورتر نگه میدارند تا آن را واضحتر مشاهده نمایند.
علایم پیرچشمی
اولین علایم پیرچشمی عبارتند از: اختلال در دیدن خطوط ظریف به خصوص در نور کم، درد چشم هنگام کار نزدیک، تاری دید لحظهای در انتقال نقطه تمرکز از دور به نزدیک. در مراحل پیشرفتهتر فرد مجبور است برای ایجاد وضوح بهتر تصویر اشیاء، آنها را به طول بازو از خود دور نگه دارد . در نور زیاد به علت بسته شدن مردمک چشمها، علایم افراد کاهش می یابد.
کوتاه بودن طول بازوها برای انجام کار نزدیک در پیر چشمی
علایم دوربینی و پیرچشمی شبیه به هم هستند، درحالیکه دلیل بروز آنها متفاوت است. دوربینی، یک خطای انکساری بوده که وقتی چشم کوچکتر از حد معمول یا دارای یک قرنیه بسیار مسطح باشد بوجود میآید. در نتیجه این وضعیت شعاعهای نوری به جای اینکه بر روی شبکیه متمرکز شوند در پشت آن تمرکز مییابند. این اشکال باعث میشود تا اشیاء دور واضح تر و اشیاء نزدیک مهآلود و تار دیده شوند. دوربینی از کودکی وجود داشته در حالیکه پیرچشمی بعدها و در حدود 40 سالگی ایجاد میشود.
نسخه اصلی مطلب پیرچشمی را در سایت دکتر سیروس بخت آور بخوانید.