لبها اعضایی بسیار حساس و در برابر تغییرات آب و هوایی بسیار آسیبپذیر هستند. دلیل این موضوع هم نبود رنگدانه و غدد سباسه و تعریق در آنهاست. ترشح چربی و عرق باعث مرطوب و چرب شدن پوست بدن میشود، اما نبود آنها پوست را در برابر آسیب های ناشی از آب، سرما، گرما، باد و تغییرات دمایی، حتی مصرف مواد غذایی اسیدی و ادویهدار مثل گوجه فرنگی ، لیمو و فلفل حساستر میکند. با سرد شدن هوا برای مراقبت از لبها توصیه میشود از محصولات چرب کننده استفاده کنید، اما همیشه این سوال مطرح است که یک لیپ بالم (چرب کننده لب) خوب چه خصوصیاتی باید داشته باشد و هنگام انتخاب آن باید به چه نکاتی توجه داشته داشت ؟
چرا لبها در مقایسه با پوست سایر نقاط بدن حساستر هستند ؟
چون اصولا لب پوست ندارد، بلکه مخاط است. ناحیه دهان، چشم، سیستم تنفسی، گوارشی، داخل مجاری ادرار و واژن از مخاط ساخته شده و پوست ندارد. مخاط یک لایه سلولهای پوششی و اپیدرم دارد و در مقایسه با پوست که لایه شاخی و چند لایه زیرین دارد، ضعیفتر است. لایه کراتین سطح پوست باعث میشود پوست در برابر خشکی مقاومتر باشد. درست است که لب به واسطه ترشحات بزاق کمابیش مرطوب میشود، ولی به هر حال آسیبپذیرتر است.
چه عواملی باعث خشکی لب می شود ؟
تابش مداوم آفتاب، سرمای مداوم، باد شدید و تماس با گرد و خاک و مواد شوینده صابونی که PH قلیایی بالایی دارند.
در فصلی هستیم که به دلیل سرما و باد خشکی لب در آن بسیار شایع است. برای پیشگیری از خشکی لب ها چه توصیه ای دارید ؟
بهترین روش چرب کردن و آبرسانی است. پمادهای چربکننده و آبرسان و بالم لب میتواند کمک کننده باشد. بالم لبها حاوی چربکننده و مرطوب کننده هستند که خشکی لب را از بین می برد. فرمولاسیون بیشتر آنها یکسان است و حاوی چربی و برخی روغنهای معدنی یا صنعتی هستند تا از لب در برابر آسیبها محافظت کنند و برای متراکم کردن این روغنها از موم استفاده شده است. از مهمترین و رایجترین ترکیباتی که در بالم لبها وجود دارد میتوان به روغن جوجوبا، گلیسیرین، موم زنبور عسل و کره درخت قلم اشاره کرد. البته سایر ترکیبات مثل نگهدارندههای آب و درصدهای پایینی از اوره و... هم در آنها وجود دارد. در برخی از بالم لبها که قرار است جلوی اشعه مضر آفتاب را بگیرند، ترکیبات ویژه دیگری هم اضافه شده است.
اگر لب ترک خورده و خونریزی دارد ، استفاده از بالم لب کفایت می کند ؟
اگر غیر از خشک شدن لب ، عفونت هم وجود داشته باشد، دیگر فقط چرب کردن لب کافی نیست. گاهی در گوشه لب عفونت کاندیدایی دیده می شود که به آن «پرلک» می گوییم. این عفونت در افرادی دیده میشود که سیستم ایمنیشان ضعیف است و شکنندگی مخاط لبها باعث شده عفونت در آن ناحیه ایجاد شود. در این شرایط گوشه لب خارش دار و سوزشدار میشود و لیچ می افتد. در این مواقع باید از کرمهای نیستاتین و پمادهایی استفاده کرد که علاوه بر ترکیبات ضد قارچ در آن آنتی بیوتیک و کورتون هم وجود دارد. این کرمها با توجه به نظر پزشک تجویز می شود و کنار آن برای تسکین خارش میتوان دارو مصرف کرد. در مواردی که سیستم ایمنی ضعیف است، قرصهای ویتامین مخصوص تقویت سیستم ایمنی مثل زینک هم تجویز میشود.
آیا غیر از استفاده از لیپ بالم ها روش پیشگیری دیگری را هم توصیه می کنید ؟
در زمستان توصیه می کنیم حتما شالگردن داشته باشید تا لبها را در برابر باد و سرما در امان نگه دارید. در عین حال فرد باید در آفتاب شدید یا اسکی حتما از لیپ بالم یا کرم ضدآفتاب مخصوص لب یا حتی ضدآفتاب معمولی استفاده کند.
بین لیپ بالم ها کدام یک را باید انتخاب کنیم ؟
فرقی ندارد ، تمام انواعی که مورد تایید وزارت بهداشت است می تواند از خشکی لب پیشگیری کند ، اما اگر طرح شبنم ندارد ؛ یعنی مورد تایید نیست . توصیه می کنم این نوع محصولات را از دست فروشها نخرید زیرا احتمال اینکه تقلبی باشند و از ترکیبات مضر در آنها استفاده شده باشد ، بالاست.
برخی عادات نادرست هم میتواند خشکی لب را تشدید کند ؛ مثلا خیس کردن لب با بزاق ، توصیه شما در این مورد چیست ؟
بزاق حاوی لیزوزین است. این آنزیم می تواند باعث خشکی مخاط شود . به جای خیس کردن لب با بزاق بهتر است از لیپ بالم یا حتی روغن های ساده گیاهی ، وازلین طبی و کرم های دست و صورت استفاده کنید.
چند بار در روز می توان از لیپ بالم ها استفاده کرد ؟
در حالت عادی بعد از مسواک زدن چون خمیر دندان باعث خشک شدن مخاط لب می شود ، بعد از صرف غذا و قبل از خوابیدن و در صورتی که لب شما آسیب دیده ، هر بار احساس کردید لبتان خشک است می توانید از این محصول استفاده کنید. توصیه می کنیم قبل از آرایش مخصوصا اگر رژلب مات و خشک استفاده می کنید هم از لیپ بالم کمک بگیرید. در غیر این صورت باقی ماندن طولانی مدت رژلب روی پوست لب باعث خشکی آن خواهد شد.
شبکه پزشک آنلاین در برگیرنده اطلاعات وسیع در حوزه پزشکی می باشد. در این مجموعه می توانید مطالب مفید و مستندی را پیرامون جراحی زیبایی، رادیولوژی و سونوگرافی، کنترل درد و ... بیابید و همچنین امکان دسترسی به پرسش و پاسخ پزشکی در این حوزه ها را داشته باشید.