جراحى پلک پس از جراحی بینی یکی از رایج ترین عمل های زیبایی کشورمان محسوب می شود. با این جراحی طی یک ساعت می توان چشم های خسته، پلک های پف کرده و افتاده را تبدیل به چشمانی جذاب، شاداب و جوان کرد! علاوه بر این، بلفاروپلاستی کاربرد درمانی هم دارد و می تواند با رفع افتادگی های شدید پلک، ميدان ديد را بهبود بخشد.
به نقل از دکتر ملکی، بعضی ها نیز به امید گربه ای شدن یا مصری شدن حالت چشم هایشان زیر تیغ جراحی می روند، غافل از این که جراحی در موارد غیرضروری می تواند با عوارضی چون باز ماندن پلک موقع خواب و آبریزش دائمی از چشم و نهايتا آسيب قرنيه همراه باشد.
تصویر 1: جراحی پلک بالا و پایین
جراحی پلک پايين به اصطلاح بلفاروپلاستی پلک تحتانی و جراحى پلک بالا، بلفاروپلاستی پلک فوقانی ناميده می شود. جراحى پلک بالا و پايين هر يک تکنیک های متعدد و پیچیده خاص خود را دارد، بنابراین نوع تکنیک نیز می تواند مبنایی برای تقسیم بندی انواع جراحی های پلک باشد.
برای مثال در مورد پلک تحتانی ممکن است برش از طریق ملتحمه (غشا مخاط نازک و شفافی است که سطح داخلی پلک ها را پوشانده است) یا از طریق پوست صورت گیرد. به این ترتیب بلفاروپلاستی يا جراحى پلک تحتانی به دو نوع «با برش» و «بدون برش» پوستی تقسیم می شود. به گفته دکتر مریم ملکی جراحی پلک تحتانی بیشتر به منظور برداشتن کیسه های چربی زیر پلک تحتانی که حالت پف کردگی چشم را ایجاد می کنند انجام می گیرد. به طور معمول بخشی از پوست پلک تحتانی نیز برداشته می شود. این تغییرات در مجموع باعث ایجاد ظاهری جوان تر در فرد می شود.
جراحی پلک فوقانی باعث بهبود شکل و موقعیت پلک فوقانی می شود. به علاوه در صورتی که وجود پوست اضافه یا افتادگی پلک باعث محدودیت دید جانبی شده باشد این مشکل را برطرف می کند و در مجموع ظاهری جوان تر و هوشیارتر به فرد می بخشد. گاهی عمل جراحی بالا کشیدن ابرو نیز همراه با جراحی پلک فوقانی انجام می شود.
تصویر 2: انواع جراحی پلک
به طور کلی جراحی پلک سن و سال ندارد و در تقسیم بندی افراد نیازمند به جراحی پلک، سن مناسب برای انجام بلفاروپلاستی به نوع جراحی بستگی دارد. در دسته اول عمل جراحی در سنین جوانی، در دسته دوم در سنین میانسالی و در دسته سوم در سنین سالخوردگی انجام می شود، بنابراین برحسب نوع مشکل این جراحی حتی از زیر ۲۰ سالگی تا بالای ۸۰ سال هم قابل انجام است. به طور کلی در مشکلات مادرزادی، جراحی در سنین پایین تر و در مشکلات ناشی از پیری پوست، جراحی در سنین بالاتر انجام می شود. در ادامه به طور کامل در این باره صحبت شده است.
دسته اول را بیمارانی تشکیل می دهند که خواستار تغییر شکل پلک برای زیباتر شدن چهره در سنین جوانی هستند. وضعیت این افراد، زمینه خانوادگی و ارثی دارد و پلک های آن ها از همان سنین جوانی پُف کرده است. دسته ای از این افراد نیز چشم هایی شبیه ژاپنی ها دارند یعنی شیار پشت پلک در آن ها تشکیل نشده است که برای این موارد نوع به خصوصی از عمل جراحی پلک به نام بلفاروپلاستی اورینتال انجام می شود. در این نوع جراحی با ایجاد چین پلکی چشم ها حالت درشت تری پیدا می کنند.
دسته دوم افرادی هستند که در اثر مرور زمان و بالا رفتن سن، نخستین آثار سالخوردگی را در پلک خود می بینند. در این افراد جراحی پلاستیک پلک با هدف جوان سازی چهره و برگرداندن حالت چشم ها به سال های قبل انجام می شود. در حقیقت این نوع بلفاروپلاستی که اصطلاحا بلفاروپلاستی رجوونیشن نامیده می شود یکی از هفت نوع جراحی اصلی برای جوان سازی چهره به شمار می آید.
تصویر 3: نحوه انجام جراحی پلک بالا
دکتر ملکی گفت: افرادی که قصد عمل جراحی پلک بالا یا پایین را دارند بهتر است قبل از عمل یکسری نکات را رعایت کنند که برخی از توصیه های لازم در این زمینه عبارتند از:
تصویر 4: نحوه انجام جراحی پلک پایین
آنالیز دقیق صورت و پلک قبل از جراحی را امری ضروری است. بر این اساس می توان با استفاده از فتوگرافی بیمار در جهات مختلف و انجام معاینات دقیق، نوع مشکل پلک را تشخیص داد و روش جراحی مناسب را انتخاب کرد. بسیاری از بیمارانی که برای جراحی پلک مراجعه می کنند کاندیدای مناسبی برای این عمل نیستند.
برای مثال افرادی که افتادگی شدید پوست پیشانی دارند و ابروی آن ها خیلی پایین آمده است باید به جای جراحی پلک، عمل بالا کشیدن ابرو را انجام دهند. همچنین افرادی که هنوز جوان هستند و افت مختصر پلک بالا دارند می توانند با تزریق بوتاکس ، مختصری این وضعیت را بهبود بخشند و يا از پلاسما تراپى یا پلکسر جهت اين درمان استفاده کنند. درواقع همیشه اقدامات غیر جراحی مقدم بر روش های جراحی هستند.
در جراحی پلک بالا محل برش در چین طبیعی پلک بالا داده می شود تا قابل تشخیص نباشد. سپس قسمتی از پوست پلک برداشته می شود و بعد بافت های زیر پوستی و در صورت لزوم بافت های چربی با احتیاط و ظرافت خاصی خارج می شوند.
به گفته دکتر مریم ملکی در جراحى پلک پايين این عمل ممکن است با برش یا بدون برش پوست انجام شود. در صورت انجام برش در جراحى پلک پايين خط برش درست زیر مژه ها خواهد بود و به مژه ها هيچ آسيبى نخواهد رسيد. در روش بدون برش پوست نیز در سطح داخلی پلک، برش کوچکى داده می شود و از این طریق چربی های بیرون زده پلک پایین خارج می شوند.
لازم به ذکر است که انتخاب نوع جراحی توسط جراح و بر اساس شرایط بیمار و نوع اشکال پلک صورت می گیرد. به طورکلی در روش های جدید، تمایل بیشتر بر این است که جراحی پلک پایین بدون برش پوست انجام شود همچنین در تکنیک های جدید در جراحى پلک بالا سعى می شود از چربى چيزى برداشت نشود و در جراحى پلک پايين از پوست چيزى برداشت نشود. به این ترتیب حداقل برداشت و خارج کردن بافت صورت می گیرد. ممکن است جهت کاهش چروک زير چشم هم زمان از پلکسر استفاده شود.
تصویر 5 : نحوه انجام جراحی پلک یا بلفاروپلاستی
جراحی پلک با بیهوشی است یا بی حسی موضعی؟
جراحی زیبایی پلک را می توان در مطب، درمانگاه یا بیمارستان انجام داد. جراحی به صورت سرپایی انجام می شود و نیازی به بستری ندارد. زمان انجام جراحی متغیر است و بسته به آن که جراحی روی پلک بالا یا پایین یا هر دو پلک انجام می گیرد بین یک تا سه ساعت طول می کشد. جراحی معمولا با بی حسی موضعی انجام می شود اما بسته به وضعیت بیمار و با صلاحدید پزشک ممکن است بیمار به طور کامل بیهوش شود.
بخیه ها در جراحی پلک معمولا با نخ های نايلون انجام می شود و پس از يک هفته بخیه ها کشيده می شود، علاوه بر این بلافاصله بعد از جراحی، بیمار قادر به باز کردن چشم هایش خواهد بود و تنها ممکن است تا چند روز ورم و کبودی دور چشم داشته باشد، بنابراین بهتر است دو روز در منزل استراحت کند. پس از عمل نیاز به پانسمان نیست و در خارج از منزل باید از عینک آفتابی استفاده کند.
استفاده از کمپرس یخ نیز باید بلافاصله بعد از عمل شروع شود و تا یک روز ادامه یابد. آب زدن به چشم ها بعد از ۴۸ ساعت بلامانع است، همچنین در چند روز اول موقع خوابیدن سر تخت باید با زاویه ۳۰ درجه بالاتر باشد. این عمل معمولا درد ندارد و اگر هم داشته باشد ظرف ۲۴ تا ۷۲ ساعت اول برطرف می شود. به گفته دکتر مریم ملکی میزان تورم در عمل های مختلف، متفاوت است. ورم های شدید و کبودی ها معمولا طی دو هفته اول رفع می شوند.
تصویر 6: دوران نقاهت بعد از عمل بلفاووپلاستی
نتیجه جراحی دائمی نیست اما در مورد باقی ماندن نتایج عمل باید به این نکته توجه داشت که هیچ کدام از روش های جراحی برای جوان سازی دائمی نیستند و حالت افتادگی پوست به مرور زمان و با افزایش سن به تدریج باز می شود. به همین دلیل لازم است با رعایت نکاتی در پیشگیری از پیری پوست، روند افتادگی و شلی پوست را به تاخیر انداخت. مهم ترین این نکات را دوری از اشعه های مضر آفتاب و دود سیگار است. علاوه بر این ها، دکتر ملکی معتقد است که امروزه می توان با روش های مختلفی مانند لیزرهای غیرتهاجمی و پلکسر، روند افتادگی پوست را به تاخیر انداخت.
عوارض خفیف پس از عمل بلفاروپلاستی یا جراحی پلک عبارت اند از:
تصویر 7: بلفاروپلاستی پلک پایین
یکی از شایع ترین عوارض در اعمال جراحی پلک در چشم های آسیایی، عدم شکل گیری صحیح چین فوقانی پلک و بقای جای برش به خصوص در قسمت داخلی برای حذف پلک سوم است. عوارض عمومی مثل خونریزی، هماتوم، کبودی، ورم های طولانی مدت یا ورم هایی که به قسمت ملتحمه چشم انتقال پیدا می کنند نیز برای تمام جراحی های پلک می توانند مطرح باشند که هریک درمان خاص خود را دارند.
همچنین اگر دقت لازم به خصوص در جراحی پلک فوقانی صورت نگیرد احتمال آسیب به سیستم بالا برنده پلک یا غدد اشکی وجود دارد. این جراحی بسیار ظریف است و هرگونه آسیب به سیستم عصبی عضلات پلک می تواند مشکلاتی را ایجاد کند.
اگر هم غدد اشکی دچار صدمه شوند ممکن است چشم دچار خشکی شود، بنابراین افرادی که به هر دلیلی مستعد خشکی چشم هستند باید قبل از جراحی به دقت مورد ارزیابی قرار بگیرند و تست اشک دهند. در این صورت اگر مشخص شود غدد اشکی کارایی لازم را ندارد، باید عمل جراحی پلک فوقانی با دقت بسیار بالاتری انجام شود. در مواردی هم ممکن است پزشک از این عمل صرف نظر کند .برای مشاهده آلبوم عکس های قبل و بعد از عمل بلفاروپلاستی توسط دکتر مریم ملکی، به گالری تصاویر جراحی پلک مراجعه نمایید.
دکتر مریم ملکی متخصص پوست و زیبایی در اصفهان، در انتخاب بیمار جهت انجام این عمل با حساسیت زیادی برخورد می کند و هر شخصی را مناسب برای این عمل نمی داند مخصوصا اگر خیلی جوان باشد. در صورت صلاحدید و تصمیم به انجام عمل هزینه بر حسب میزان افتادگی پلک ها، تعداد پلک ها (پلک های بالا و پایین) و میزان سختی کار در روز معاینه تعیین می شود. از آنجا که بلفاروپلاستی عمل زیبایی محسوب می شود، هزینه آن تحت پوشش بیمه قرار نمی گیرد. عمل بلفاروپلاستی در کلینیک تخصصی پوست و لیزر هور انجام می شود.