بیوپسی یا نمونه برداری یک آزمایش پزشکی برای تهیه نمونه از بافت بدن می باشد که به منظور بررسی میکروسکوپی بافت های تهیه شده انجام می شود. پزشک احتمال دارد برای بررسی بیشتر، نواحی از بافت بدن شما که طبیعی نیستند و در آزمایشهای اولیه به عنوان ضایعه، تومور یا توده شناخته شده اند، نمونه برداری را توصیه کند. نحوه انجام بیوپسی بستگی به محلی دارد که نمونه بافتی باید از آن منطقه تهیه شود. پس از نمونه برداری از بافت، نمونه تهیه شده زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار می گیرد تا ماهیت نمونه و نوع بیماری مربوطه مشخص شود. نوع مواد و آزمایشهایی که هنگام بررسی بافت زیر میکروسکوپ استفاده می گردد به وضعیت پزشکی مورد بررسی بستگی دارد. با توجه به نوع، شکل و فعالیت سلول های بافتی، در بیشتر موارد آسیب شناس می تواند مشکل را تشخیص دهند. مدت زمان لازم برای به آماده شدن نتایج بیوپسی می تواند متفاوت باشد. در حین جراحی، یک آسیب شناس ممکن است نتایج بیوپسی را مشخص کند و طی چند دقیقه آن را به جراح گزارش دهد. نتیجه گیری نهایی و دقیق در مورد بیوپسی اغلب یک هفته یا بیشتر طول می کشد.

علل انجام نمونه برداری

برای بررسی های ناهنجاری می توان از بیوپسی استفاده کرد که می تواند:

• عملکردی باشد مانند مشکلات کلیوی یا کبدی
• ساختاری باشد مانند تورم در اندام خاص

زمانی که نمونه بافت در زیر میکروسکوپ بررسی می شود، ممکن است سلول های غیرطبیعی شناسایی شوند که این امر به تشخیص بیماری های خاص کمک می کند. در صورتی که قبلاً یک بیماری تشخیص داده شده دارید، می توان از بیوپسی برای ارزیابی شدت (مانند درجه التهاب) و درجه آن (مانند سرطان) نیز استفاده کرد. این اطلاعات می توانند در هنگام تصمیم گیری در مورد مناسب ترین روش درمانی و ارزیابی میزان واکنش فرد به نوع خاصی از درمان بسیار مفید باشد. همچنین می توانند در تعیین پیش آگاهی کلی فرد یا چشم انداز مفید باشند.

انواع روش نمونه برداری

انواع مختلفی از بیوپسی وجود دارد که می تواند برای شناسایی طیف وسیعی از شرایط سلامتی مورد استفاده قرار گیرد و چگونگی انجام بیوپسی به محل نمونه برداری بافت بستگی دارد. یک عمل می تواند برای نمونه برداری سریعاً با نمونه برداری آغاز شود تا جراح بتواند با استفاده از تشخیص ارائه شده جراحی مناسب را انجام دهد. انواع نمونه برداری شامل موارد زیر است:

سلول های تراش دهنده

از بین بردن سلول ها از لایه سطحی بافت، مانند داخل دهانه رحم (گردن رحم)، به عنوان بخشی از آزمایش غربالگری دهانه رحم

بیوپسی پانچ

برای تشخیص شرایط پوستی با استفاده از یک ابزار خاص برای ایجاد سوراخ کوچک در پوست برای به دست آوردن نمونه انجام می شود.

بیوپسی سوزن

یک سوزن توخالی مخصوص که با سونوگرافی یا سی تی اسکن برای به دست آوردن بافت از اندام یا از بافت زیر پوست استفاده می شود.

بیوپسی آندوسکوپیک

در این روش از آندوسکوپ (لوله ای که در انتهای آن دوربین دارد) برای از بین بردن بافت، مانند از درون معده در حین آندوسکوپی ، استفاده می شود. (یک روش تشخیصی برای بررسی داخل دستگاه گوارش فوقانی معده)

بیوپسی خارج از بدن

جایی که از جراحی برای برداشتن یک قطعه بزرگتر از بافت استفاده می شود.

آسپیراسیون دقیق سوزن

با استفاده از سوزن و سرنگ برای به دست آوردن نمونه ای از سلول ها به عنوان مثال از تیروئید یا توده پستان استفاده می شود.

انواع نمونه برداری

• نمونه برداری از کبد : یک سوزن از طریق شکم به کبد رسانده شده و بافت کبد را می گیرد.
• نمونه برداری از کلیه : مشابه بیوپسی کبد، یک سوزن از پشت، به کلیه رسانده و بافت کلیه گرفته می شود.
• نمونه برداری از آسپیراسیون: یک سوزن مواد را از توده خارج می کند. به این روش ساده، آسپیراسیون با سوزن ظریف نیز گفته می شود.
• نمونه برداری از پروستات : نمونه برداری با چندین سوزن همزمان از غده پروستات انجام می شود. برای رسیدن به پروستات، یک پروب در رکتوم قرار می گیرد.
• نمونه برداری از پوست: بیوپسی پانچ روش اصلی بیوپسی است. در این روش از تیغه ای دایره ای شکل برای به دست آوردن نمونه ای استوانه ای از بافت پوست استفاده می شود.
• بیوپسی جراحی نیز برای به دست آوردن نمونه از بافتی که به سختی قابل دسترسی است، به کار گرفته می شود. در این روش ممکن است جراحی باز یا لاپاراسکوپی لازم باشد و یا ممکن است یک تکه بافت یا کل توده بافت برداشته شود.

مراحل انجام بیوپسی

برای انجام بیوپسی باید بیمار روی تخت به سمت پهلو دراز بکشد. پس از آن پزشک متخصص، با ضدعفونی کردن محل نمونه برداری، به آن ماده بیحس کننده موضعی تزریق می کند. (انجام این کار نیازی به بیهوشی کامل ندارد). پس از بیحس شدن محل مورد نظر، پزشک به وسیله سوزن بیوپسی، نمونه برداری را انجام داده و مقداری از مایع میان بافتی را خارج می کند. پس از آن گاز استریل روی محل نمونه برداری گذاشته شده و محل آن بسته می شود.

در انجام نمونه برداری با جراحی، لازم است که در محل مورد نیاز، یک برش ریز زده شده و احتمالاً به جز بیحسی موضعی از یک خواب ملایم یا بیهوشی کامل نیز استفاده می شود. با ایجاد شکاف کوچک، بافت مورد نظر برداشته شده و نمونه گیری انجام می پذیرد. پس از انجام نمونه برداری، شکاف توسط پزشک بخیه زده شده و بسته می شود.

اقدامات قبل از نمونه برداری

نحوه آماده شدن برای نمونه برداری به نوع نمونه برداری بستگی دارد. به عنوان مثال، برای «بیوپسی با سوزن ظریف» که در مطب پزشک انجام می شود آماده سازی چندانی لازم نیست. در بعضی موارد، باید لباس خود را دربیاورید و گان بپوشید. موارد زیر را می توانید قبل از نمونه برداری انجام دهید:

1. از پزشک بپرسید که آیا می توانید قبل از نمونه برداری چیزی بخورید یا بنوشید.
2. برای برخی انواع نمونه برداری نیز پزشک باید بداند که آیا از داروهای رقیق کننده خون یا آسپرین استفاده می کنید یا خیر. در مورد تمام داروها و مکمل هایی که مصرف می کنید به پزشک اطلاع دهید.
3. در مورد هرگونه حساسیت دارویی یا سایر بیماری ها و شرایط پزشکی احتمالی خود به پزشک اطلاع دهید.

مراقبت های بعد از نمونه برداری

• قبل از دست زدن به محل بیوپسی دست های خود را با آب و صابون بشویید.
• محل نمونه برداری شده (بیوپسی) را با آب و صابون بشویید. اگر محل بیوپسی روی پوست سر شما است آن را با شامپو شستشو دهید.
• محل نمونه برداری از پوست (بیوپسی) را به خوبی در آب فرو برید.
• محل نمونه برداری از پوست (بیوپسی) را با حوله ای تمیز پاک کنید.
• محل بیوپسی را با بانداژ بپوشانید و امکان تهویه پوست را فراهم کنید.
• تا زمان برداشت بخیه ها به مراقبت های خود ادامه دهید. زمانی که بیوپسی پوست بخیه ای نداشته باشد باید مراقبت را تا بهبودی زخم ناحیه بیوپسی ادامه دهید.

عوارض نمونه برداری

تمامی فرایندهایی که روی بدن انجام می شوند، ممکن است عوارض و خطراتی را به دنبال داشته باشند. برخی از عوارض احتمالی نمونه برداری شامل موارد زیر می شود:

• کبودی و درد خفیف در محل نمونه برداری
• خونریزی طولانی مدت از محل نمونه برداری
• عفونت در نزدیکی محل نمونه برداری
• اگر بیوپسی از طریق اشعه ایکس انجام شود، میزان اشعه بسیار اندک است و خطر قرار گرفتن در معرض اشعه بسیار کم می باشد.

نسخه اصلی مطلب مدت زمان جواب نمونه برداری را در سایت دکتر محمد اعظمی بخوانید.

---