ژنیکوماستی:
ژنيكوماستى به بزرگى بافت غددى پستان مردان اطلاق ميشود كه در دوران نوزادى ،بلوغ ،پيرى شايع است . ژنيكوماستى بايد از ژنيكوماستى كاذب و يا ليپوماستىافتراق داده شود، ليپوماستى همان به تجمع چربى در ناحيه سينه مردان است كهبيشتر در افراد كمى چاق و يا خيلى چاق ديده ميشود و معمولا با روش ساكشن ،ليپوليزر و يا ليپوماتيك براحتى قابل درمان است.
ژنيكوماستى معمولا بدليل تغييرات گذرايي كه در هورمونها همزمان با رشد رخ ميدهداتفاق مى افتد و خودبخود طى شش ماه تا حداكثر دو سال از بين خواهدرفت.بندرت ژنيكوماستى در دوران بلوغ رخ ميدهدولى تا دوران پس از بلوغ همباقى ميماند كه اين مورد ژنيكوماستى بلوغى پايدار ناميده ميشود.
میزران شیوع ژنیکوماستی:
میزان شیوع ژنیکوماستی در آمارها متفاوت ولی نسبتا بالا و حدود ٤ تا ٤٥درصد میباشد. در بعضی از مطالعات میزان شیوع در بین نوجوانان تا 65 درصد گزارش شدهاست. در 25 تا 75 درصد بیماران ژنیکوماستی دوطرفه است.ژنیکوماستی در 50 درصد ورزشکارانی که از آندروژن ها و استروئیدهای آنابولیزان سوء استفاده می کنند، ایجاد می شود.
علل ایجاد ژنیکوماستی:
عوامل متعددی می توانند باعث ایجاد ژنیکوماستی شوند اما در بسیاری از موارد علتمشخصی یافت نمی شود. بیشتر محققان، ژنیکوماستی را ناشی از تحریک بافت پستانبه وسیله استروژن ها یا مواد شبیه استروژن افزایش یافته موجود در گردش خونمی دانند و در مطالعات اخیر، درمان های طبی بر این اساس پایه ریزی شدهاند. هر چند هنوز هم درمان استاندارد بافت پستان بزرگ شده، برداشتن بهوسیله جراحی و يا ليپوليز می باشد.
تحقیقات اخیر نشان داده است که مکانیسم های پاتوفیزیولوژیک ژنیکوماستی عبارتند از:
1 - افزایش مطلق یا نسبی استروژن ها (هورمون های جنسی زنانه)
2 - کاهش آندروژن ها (هورمون های جنسی مردانه(
3 - عدم حساسیت به آندروژن ها (اختلال در گیرنده های آندروژن)
بر اساس بعضی از تقسیم بندی ها علل ایجاد ژنیکوماستی به دو گروه زیر تقسیم می شوند:
4 - مادرزادی
5 - اکتسابی
گروه مادرزادی را نیز می توان به دو گروه:
1 . فیزیوژیک
2 . پاتولوژیک تقسیم بندی کرد.
بعضی از علل ژنیکوماستی مادرزادی
فیزیولوژیک(غير بيمارگونه):
الف- نوزادی
ب - نوجوانی
ج - پیری
پاتولوژیک(بيمارگونه):
مقاومت به آندروژن
اختلال آنزیمی سنتز تستوسترن
عدم وجود مادرزادی بیضه
سندرم کلاین
هیپوپلازی مادرزادی غده فوق کلیه
بعضی از علل ژنیکوماستی اکتسابی
1. متابولیک
الف - نارسایی کلیه
ب - نارسایی کبد
ج - سوء تغذیه
د - الکلیسم
. 2اندوکرین (غدد درون ریز(
الف-هیپوگنادیسم اکتسابی
ب - پرکاری تیروئید
ج - سرطانها
. 3داروها
4. ناشناخته (ایدیوپاتیک)
داروهایی که باعث ژنیکوماستی می شوند
گروه های دارویی که باعث ژنیکوماستی می شوند:
استروژن ها گونادوتروپین ها آنتی آندروژن ها (سیپروترون ، فلوتامید) داروهای شیمی درمانی سرطان (به ویژهAlkylating agents) بلوک کننده های کانال کلسیمی (وراپامیل، نیفدیپین، دیلتیازم) مهارکننده های آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانین(ACE) (کاپتوپریل، انالاپریل) داروهای ضد فشار خون (متیل دوپا، رزرپین) فراورده های دیژیتال
بلوک کننده های دوپامین (فنوتیازین ها، متوکلوپرامید، دومپریدون) داروهای سیستم عصبی مرکزی (سه حلقه ای ها، دیازپام، فنی توئین، دی اتیل پروپیون)) داروهایی که مورد سوء استفاده قرار می گیرند (ماری جوانا، هروئین، متادون، آمفتامین ها( داروهای ضد سل (ایزونیازید، اتیونامید( سایمتیدین اسپیرونولاکتون
کتوکونازول آمیودارون آئورانوفین کلومیفن اترتینات مترونیدازول امپرازول پنی سیلامین سولینداک تئوفیلین
ژنیکوماستی فیزیولوژیک به چند گروه تقسیم می شوند؟
ژنیکوماستی فیزیولوژیک در 3 دوره از زندگی فرد ممکن است ایجاد شود:
نوزادی نوجوانی پیری
ژنیکوماستی دوران نوزادی
به خاطر تأثیر استروژن های جفت بر روی بافت پستان نوزاد (جنین) به وجود میآید، این حالت معمولا چند هفته تا چند ماه بعد از تولد با بازگشت سطح استروژن به حد طبیعی، خود به خود از بین می رود و به ندرت نیاز به درماندارد.
ژنیکوماستی دوران نوجوانی
به خاطر افزایش نسبت استرادیول به تستوسترون در بعضی از پسران ایجاد می شود ومنجر به ژنیکوماستی تا 65 درصد موارد می شود. علائم بالینی ممکن است خفیفبوده و مورد توجه قرار نگیرد، مگر آنکه در معاینه بالینی تشخیص داده شود. سن شیوع آن 12 تا 15 سالگی و اغلب یکطرفه می باشد. معمولا این حالت در طیچند ماه تا چند سال از بین می رود.
ژنیکوماستی دوران پیری
معمولادر سنین بالای 65 سال ایجاد می شود و علت آن کاهش سطح پلاسمایی تستوسترون وتبدیل محیطی تستوسترون به استروژن می باشد (آروماتیزاسیون محیطی) و درنتیجه نسبت استروژن به تستوسترون افزایش یافته که منجر به ژنیکوماستی میشود. ژنیکوماستی در دوران پیری معمولد دوطرفه می باشد
ادامه دارد .......