از سال 1995 تا كنون ليزر Co2 معمولی بهترين روش غيرجراحی جهت از بين بردن چين چروک و صاف كردن فرورفتگی های صورت محسوب می شد. در چند سال اخیر درمان های زیبایی و جوانسازی با تحولات شگرفی روبه رو بوده است. این روش های نوین جایگزین روش های پرعارضه و تهاجمی گذشته شده اند. ليزر Co2 معمولی می تواند جوانسازی بسيار خوبی در صورت ايجاد كند و پوست را سفت و شفاف نمايد ولی عوارضی از خود به جا می گذارد كه گاه تحمل آن ها برای بيماران بسيار دشوار است از جمله طولانی بودن زمان التيام بخشی پوست كه گاهی به 2 هفته می رسد و در اين مدت پوست بايد پانسمان باشد، قرمزی پوست كه گاه از 4 تا 6 ماه به طول می انجامد. از عوارض این لیزر این است که در پوست ما ايرانيان ممكن است تيرگی بعد از ليزر (PIP) نيز مشاهده شود.

در چند سال اخير تكنولوژی جديدی به نام Fractional Laser (لیزر فرکشنال) بوجود آمده است كه به طور قابل ملاحظه ای زمان التيام بخشی پوست و همچنين عوارض ديگر ليزر را كاهش می دهد. با ليزر Fractional Laser نور ليزر (beam) به تعداد زيادی شعاع های كوچكتر (microbeam) تقسيم می شود. وقتی اين شعاع های كوچكتر به پوست برخورد می كنند نقاط كوچكی از پوست كه بين اين شعاع های ليزری قرار گرفته است و با ليزر برخورد نمی كند سالم می ماند.

اين نقاط سالم پوست باعث تسريع روند ترميم پوست می شوند و هر چه پوست سريع تر التيام پيدا كند احتمال عوارض مانند قرمزی و يا تيره شده پوست كمتر می شود.
نقاط كوچکی كه توسط شعاع های كوچكتر ليزر شده اند microtreatment zone ناميده می شوند و جراحت اين ستون های ليزر شده كه تا عمق 1000 ميكرون داخل پوست می باشد باعث تسريع كلاژن سازی در پوست و جوانسازی می گردد.

شکل 1 دیاگرام مفایسه لیزر فرکشنال، فرکشنال co2، لیزر co2 و erbium

در دياگرام بالا: قسمت قرمز سمت چپ نشان دهنده ليزر Co2 و erbium معمولی می باشد كه در آن سطح پوست توسط حرارت بالای ليزر برداشته شده است (ablative). چون اين ليزرها fractional نيستند همه پوست در منطقه تحت درمان برداشته شده است و یک زخم باز به جا مانده است كه زمان نسبتا زيادی برای ترميم نياز دارد.

در قسمت دوم دياگرام، ليزر nonablative fractional مشاهده می شود كه در آن ستون های عميقی از پوست ليزر شده است اما ستون ها (ablative نبوده) يا به اصطلاح برداشته يا خالی نشده است. اين ليزرها erbium glass هستند و ستون های كوچكی از پوست را با حرارت ليزر كلاژن سازی می کنند و در نتيجه كاهش چروک و يا صاف كردن پوست را سبب می شوند. مثال واضح اين ليزرها fraxel می باشد. اين ليزر برای بهبودی سطح پوست و پركردن چروک ها و اسکارهای آكنه و كوچک كردن منافذ بسيار عالی می باشند اما درمان های متعدد نياز می باشد تا بتوان به نتيجه مطلوب دست يافت.

در قسمت سوم دياگرام، ليزر Co2 fractional را نشان می دهد كه در آن سطح پوست با عمق 10 تا 200 ميكرون برداشته شده است، اين ليزر fractional است و پوست بسيار سريع تر التيام می يابد اما عمق نفوذ ليزر به اندازه کافی زیاد نبوده تا بتواند سبب كاهش چروک و يا سفتی و جوانسازی پوست گردد.

جديدترين تكنولوژی ليزر Co2 fractional laser ablative می باشد (ablative به معنی برداشت پوست می باشد) كه در آن ستون هایی از پوست (طبق دياگرام آخرين سمت راست) عملا برداشته می شود و اين ستون ها به صورت تونل هایی خالی در پوست باقی می ماند و پروسه ترمیم این تونل ها توسط بدن، خود می تواند سبب از بين بردن چروک و سفت كردن پوست به ميزان بسيار بيشتری نسبت به ساير انواع ليزرهای nonablative از جمله fraxel شود.

ليزرهای جديد fractional Co2 اين مزيت را دارند كه با عمق نفوذ بسيار زياد 600 تا 1000ميكرون و به دليل وجود پوست سالم در اطراف اين ستون های خالی ترميم بسيار سريع تر و همچنين كاهش عوارض و كاهش زمان ترميم را به دنبال دارند.

شکل 2 لیزر فرکشنال co2

ليزر fractional Co2 یک ليزر Co2 اصلاح شده است كه عوارض ليزر Co2 معمولی را ندارد ولی از مزايای خوب آن در درمان ضايعات زير استفاده می توان كرد.

1- چروک ريز
2- اسكار (فرورفتگی) جوش
3- اسکار سالک و آبله مرغان
4- اسكار ناشی از سوختگی يا بريدگی
5- جای بخیه های پس از جراحی
6- منافذ باز پوست
7- سفت شدن پوست
8- چروک دور چشم
9- ترک های پوستی شكم و بدن
10- لكه های پوستی و کک و مک
11- درمان کلویید
12- جوانسازی پشت دست
13- افزایش نفوذ دارو به پوست
14- تنگ کردن شلی واژن با پروب مخصوص
15- سفیدکردن واژن و بیکینی

انتخاب صحیح و کاندید مناسب لیزر فرکشنال

برای انتخاب هر روش زیبایی باید دید که آیا آن روش برای شما بهترین نتایج را به همراه دارد یا خیر. باید از روش درمانی انتظار درستی داشته باشید.
در برخی از افرادی که دچار ملاسما (لک صورت) هستند انجام لیزر فرکشنال با توان بالا می تواند منجر به تیره تر شدن لک صورت شود.

روش کار لیزر فرکشنال CO2

ابتدا پوست تمیز شده و از کرم بی حسی موضعی زیر پلاستیک استفاده می شود، پس از ۳۰ تا ۴۵ دقیقه پوست شما کاملا بی حس شده و برای لیزر آماده است. سپس لیزر فرکشنال بر روی سطح ناحیه مورد نظر به عبور داده می شود، با اثرگذاری لیزر سوراخ های میکروسکوپی زیادی بر روی پوست ایجاد می کند و فرآیند بازسازی و بهبود پوست را فعال می کند. این ویژگی باعث ایجاد پوستی سالم و جوان تر و صاف تر می شود.

شکل 3 روش کار لیزر فرکشنال CO2

مراقبت های پیش از درمان با لیزر فرکشنال CO2

• حداقل یک ماه قبل از جلسه درمانی باید از آفتاب مستقیم دوری کنید. عدم رعایت این توصیه می تواند به ایجاد لکه های تیره ختم شود.
• لیزردرمانی می تواند در افرادی که سابقه ی تب خال دارند، باعث فعال شدن ویروس و ایجاد تب خال شود. به همین علت داروهایی برای پیشگیری از این عارضه برای شما تجویز خواهد شد.
• ممکن است به شما توصیه کنیم که تا ۴ هفته پیش از جلسه ی درمانی از رتینوئیدهای موضعی استفاده کنید.

مراقبت های پس از لیزر فرکشنال

بعد از انجام لیزر فرکشنال پوست حالت شبیه به سوختگی خفیف یا آفتاب سوختگی می شود و کمی تیره تر به نظر می آید. این حالت طی یک هفته و با پوست اندازی بهبود می باید و طی حدود دو هفته سرخی و دلمه های تشکیل شده روی پوست نیز از بین می رود.

• در این مرحله فرد پوستی تازه که گلگون و نازک و شفاف است را احساس می کند که طی حدود سه هفته نیز این سرخی خفیف از بین می رود پوست شما به حالت کاملا طبیعی و البته جوان شده برمی گردد.
• از کندن و دستکاری کردن دلمه بر روی موضع تحت درمان با لیزر سی او دو فرکشنال خودداری کنید.
• طی یک هفته بعد از لیزر از کرم های ترمیم کننده روزی 4 الی 5 بار تا زمان برطرف شدن التهاب و قرمزی استفاده کنید.
• ضد آفتاب را بصورت مرتب هر 3 ساعت یک بار تکرار کنید.
• از پماد زینک اکساید بر روی محل لیزر استفاده کنید.
• کرم روشن کننده را از زمان برطرف شدن التهاب پوست هر شب استفاده کنید.
• در بین دو جلسه درمان از داروهای تجویز شده توسط پزشک استفاده کنید.

انجام ليزر فركشنال چه عوارضی دارد؟

عوارض ليزر فركشنال معمولا در درمان های شديد و تنظيمات بالای دستگاه ايجاد می شود. پس از انجام ليزر فركشنال معمولا تا چند روز پوسته ريزی و بعضا دلمه وجود دارد كه طبيعی است. گاهی اوقات تورم و سوزش و مختصر درد به مدت چند روز در محل وجود دارد. استفاده از مسکن و كيسه يخ بلافاصله پس از ليزر و سپس به طور متناوب می تواند اين عارضه را كمتر كند يا از بروز آن پيشگيری كند. عارضه نادر ديگر ايجاد لک ناشی از التهاب است كه اغلب در پوست های سبزه اتفاق می افتد. عوارض جانبی یا خطرات این نوع درمان معمولا بسیار کم بوده و احتمال ابتلا به عفونت و جای زخم یا اسکار بسیار کم است.

از چه زمانی پاسخ درمانی ظاهر می شود؟

پاسخ درمانی در ليزرهای فركشنال سريع نيست و معمولا بهبود قابل مشاهده پس از 4-3 ماه مشاهده می شود. درطی اين مدت پوست مشغول ساخت كلاژن جديد و بازسازی كلاژن و الاستين است.

تفاوت های ليزر Co2 معمولی با ليزر fractional co2

1. در ليزر fractional co2 بر خلاف ليزر Co2 معمولی نياز به بی هوشی و تزريق آمپول بی حسی نمی باشد و بيمار فقط با یک كرم بی حس كننده، بدون درد می تواند ليزر شود.
2. همچنين بر خلاف ليزر Co2 معمولی بيمار در اين روش جديد fractional co2 نياز به پانسمان ندارد. فقط از كرم های ترميم كننده استفاده می كند و دو روز بعد می تواند از كرم های پوشاننده و آرايشی استفاده نمايد.
3. ترميم پوست در روش fractional co2 حداكثر 6-5 روز طول می كشد در حالی كه در ليزر Co2 معمولی بين ۷ تا ۱۰ روز زمان نیاز دارد.
4. در روش fractional بيمار فقط برای 1 تا ۳ هفته کمی قرمز است در حالی كه در ليزر Co2 معمولی بين 2 تا 6 ماه قرمزی می تواند ادامه يابد.
5. احتمال تيره شدن پوست در ليزر fractional co2 بسيار کمتر است، در حالی كه در Co2 معمولی اين ريسک زیاد است.
6. ليزر fractional co2 را می توان در گردن، پشت دست ها يا قسمت های ديگر بدن نيز برای درمان انواع ضايعات پوستی مانند جوانسازی پشت دست ها، لكه های پوستی، ترک های شكم، اسكارهای سوختگی و يا جراحی نيز بكار برد.
7. جلسات درمانی بسته به مشكل پوستی بين 3 تا 5 جلسه می باشد كه بصورت ماهيانه تكرار می شود.

جدول 1 تفاوت های ليزر Co2 معمولی با ليزر fractional co2

دوره نقاهت پس از لیزر فرکشنال چقدر است؟

بسته به دستگاه مورد استفاده، ناحیه تحت درمان و میزان تهاجمی بودن روش، دوره نقاهت می تواند از چند روز تا دو هفته متغیر باشد. بهبودی کامل بین 4 تا 14 روز به طول می انجامد و این امر به مقدار انرژی مصرفی بستگی دارد. بهبودی مناطق غیر از صورت معمولا طولانی تر است و یک انرژی سطح پایین برای این مناطق استفاده می شود. ورم صورت و چشم ممکن است تا چند روز باقی بماند و خوابیدن به صورت 45 درجه می تواند به کاهش این امر کمک کند. ممکن است یک آکنه خفیف سفید کوچک بر روی پوست ظاهر شود که پوست پس از سه روز اقدام به بازسازی آن می کند.

پوست ممکن است در طول مدت 1 هفته زخم یا پوسته پوسته شود. ممکن است بعد از عمل نیاز به استفاده از آنتی بیوتیک و دارو های ضدویروسی باشد. بسته به عمق درمان شما، به طور مستمر روند بهبود شما کنترل می شود. به طور کلی دوره بهبود شما به سطح درمان بستگی دارد.

ليزر fractional co2 یک تكنولوژی بسيار پيشرفته در درمان اسكارهای آكنه (جوش)، سوختگی، منافذ، جوانسازی و سفت كردن پوست و ترک های پوستی می باشد كه در جوامع امروز با توجه به اين كه اكثر مراجعه كنندگان شاغل می باشند يا دانشجو و نمی توانند با ليزر Co2 معمولی مدت چند هفته صورت خود را پوشانده و يا پانسمان كنند، روش بسيار محبوبی در درمان انواع ضايعات پوستی از جمله جوانسازی، از بين بردن اسكارها، آكنه ، سوختگی و يا جراحی و ترک های پوستی می باشد كه تقريبا بدون درد و بدون نياز به استراحت و يا پانسمان می باشد. در مواردی که می خواهیم فرد سریع تر به نتیجه مطلوب برسد می توان ساب سیژن را با لیزر فرکشنال همزمان انجام داد تا به نتیجه بهتر با تعداد جلسات لیزر کمتر، رسید. همچنین با ورود لیزرهای پیشرفته تر مانند لیزر جنسیس ، تلفیق این دو لیزر سرعت دست یابی به نتیجه دلخواه را بیشتر و تعداد جلسات درمانی را کمتر می کند.

از لیزر فرکشنال CO2 در درمان کک و مک، تیرگی و حتی ملاسما نیز استفاده می شود، به دلیل کانال های ظریفی که توسط لیزر در پوست ایجاد می شود، نفوذ داروهایی مانند ضدلک ها و داروهای جوانسازی و یا داروهای مزوتراپی (بدون نیاز به سوزن) بیشتر می شود و به نتایج بهتر و سریع تری دست پیدا می کنیم.

لیزر فرکشنال CO2 در درمان اسکارهای کلوییدی نیز کاربرد دارد و با باز کردن کانال هایی در پوست ورود داروهای مخصوص درمان کلویید را به پوست راحت تر و بهتر می کند.

هزینه لیزر فرکشنال CO2

معمولا در ابتدا بیمار توسط پزشک معاینه می شود و پلان درمانی برای بیمار مشخص می شود. هزینه براساس وسعت ناحیه موردظر که تحت درمان قرار می گیرد و همچنین تعداد جلسات درمانی توسط پزشک تعیین می شود.

در کلینیک تخصصی پوست و لیزر هور، دکتر مریم ملکی از روش پی آر اف که اخیرا جایگزین پی آر پی شده است در تسریع روند ترمیم زخم لیزر و همچنین کلاژن سازی و جوانسازی بیشتر استفاده می کند.

---