استخوان ها یا مهره ها، ستون فقرات انسان را بسیار محکم نگه می دارند؛ اما گاهی اوقات مهره ها نیز مشابه سایر استخوان های بدن دچار شکستگی می شوند. شکستن مهره کمر معمولاً به دلیل شرایطی مثل پوکی استخوان (وضعیتی که در آن استخوان ها ضعیف می شوند)، زمین خوردن شدید، فشار بیش از حد، یا بعضی از انواع آسیب دیدگی های فیزیکی ایجاد می شوند. شکستگی فشاری مهره های کمر به طور معمول به دلیل فشار بیش از حد روی بدنه مهره ایجاد می شود. این شکستگی هنگامی رخ می دهد که استخوان در واقع متلاشی شده و بخش پیشین (قدامی) بدنه مهره ها شکل زاویه دار پیدا می کند.

در شکستگی های شدید فشاری مهره های کمر، ناحیه پشت بدنه مهره ممکن است به سمت کانال ستون فقرات برجسته شود و روی نخاع فشار وارد کند. خوشبختانه این مشکل به طور معمول رخ نمی دهد. شکستگی فشاری مهره های کمر معمولاً در بخش انتهایی ستون فقرات سینه ای (T11 و T12) و اولین مهره های ستون فقرات کمری رخ می دهد. معمولاً عکس های رادیوگرافی هنگام شکستگی های خمشی و کششی جهت تشخیص علت حرکت توصیه می شوند. با استفاده از اشعه ایکس از ستون مهره ها تصاویری تهیه می گردد.

این عکس ها شکستگی مهره ها را نشان خواهند داد. برخی بیماران امکان حضور در مراکز درمانی به منظور انجام این اقدامات را ندارند. این افراد می توانند برای انجام رادیوگرافی از خدمات پزشکی در منزل استفاده کنند.

علت شکستگی مهره های کمر

شکستگی ستون فقرات در نتیجه وارد شدن ضربه یا سایر شرایطی که باعث ضعیف شدن استخوان ها می شود، ایجاد می گردد. برای مثال در ارتباط با وارد شدن ضربه به ستون فقرات می توان از موارد زیر نام برد:

• تصادف اتومبیل
• زمین خوردن
• انجام فعالیت های ورزشی
• اقدامات خشونت آمیز (مثل تیر خوردن)

بعضی از شرایطی که می تواند ضعیف شدن استخوان ها را به همراه داشته باشند، به شرح زیر هستند:

• پوکی استخوان
• سرطان استخوان
• تومور در ناحیه ستون فقرات
• در صورتی که استخوان ها در نتیجه شرایطی مثل پوکی استخوان ضعیف شوند، فرد در معرض ریسک بالاتر ایجاد شکستگی در مهره های کمر قرار می گیرد.

علائم شکستگی مهره های کمر

علائم شکستگی ستون فقرات و شدت این علائم با توجه به نوع شکستگی ایجاد شده متفاوت می باشد. علائم شکستگی مهره کمر نیز به نوع شکستگی ایجاد شده در ستون فقرات که باعث ایجاد مشکل برای اعصاب شده بستگی دارد. به هر حال شکستگی مهره های کمر می تواند باعث ایجاد درد یکباره و شدید در اطراف ناحیه آسیب دیده شود. شکستگی مهره های کمر همچنین می تواند ورم در اطراف این ناحیه را به همراه داشته باشد. در صورتی که شکستگی مهره کمر باعث وارد شدن فشار به یک عصب یا کانال نخاعی شود، فرد ممکن است با علائم عصبی زیر در این رابطه مواجه گردد:

• ضعف در دست ها یا پاها
• بی حسی در دست ها یا پاها
• دردی که به سمت دست ها یا پاها کشیده می شود (رادیکولوپاتی)
• ایجاد مشکل برای راه رفتن یا حرکت کردن
• مشکلات ادرار و مدفوع
• فلج (در موارد نادر)

انواع شکستگی های مهره های کمری

• شکستگی ناشی از فشار: این نوع شکستگی فشاری در بیمارانی بیشتر مشاهده می شود که از علائم پوکی استخوان رنج می برند و یا بیمارانی که استخوان های آنها به خاطر ابتلا به سایر بیماری ها مثل سرطان استخوان ضعیف شده است. در صورتی که یک فشار ناگهانی یا بیش از حد به مهره ها وارد شود، ممکن است استخوان ها امکان تحمل فشار را نداشته باشند و در نتیجه این فشار دچار شکستگی شوند. شکستگی ساختار مهره به همراه له شدگی (wedge fracture) یک نوع خاص از این نوع شکستگی می باشد. در این حالت، یک بخش از مهره که معمولاً قسمت جلویی آن می باشد، متلاشی می شود و مهره ظاهر گوه مانند پیدا می کند.
• ترکیدن: این نوع شکستگی مهره کمر در نتیجه آسیب دیدگی های شدید ایجاد می شوند (برای مثال تصادف با اتومبیل). این شرایط زمانی ایجاد می شود که مهره ها با یک نیروی بیش از حد فشرده شوند. بر خلاف شکستگی های ناشی از فشار، در این حالت فقط یک بخش از مهره ها دچار شکستگی می شود. به خاطر اینکه در اینگونه مواقع مهره کاملاً خرد می شود، ممکن است تکه های استخوان در محل پخش شده و باعث وارد شدن آسیب به کانال نخاعی شود. این نوع شکستگی شدید تر از شکستگی ناشی از فشار می باشد.
• شکستگی ناشی از خم شدن ستون فقرات: در صورتی که فرد تصادف اتومبیل داشته و بدن وی با فشار به سمت جلو هول داده شود، ممکن است مهره ها در نتیجه فشار وارد شده از یکدیگر جدا شوند. ستون فقرات دارای قابلیت خم شدن به سمت جلو است؛ اما اگر این خم شدن با نیروی زیاد و به صورت ناگهانی انجام شود، باعث وارد شدن فشار بیش از حد به ستون فقرات می شود که می تواند شکستگی یک یا چند مهره را به همراه داشته باشد. اگر فرض کنیم ستون فقرات از سه بخش ستون مانند تشکیل شده است، شکستگی ناشی از خم شدن معمولاً باعث ایجاد شکستگی در ستون عقبی و میانی می شود. یک مثال از این نوع شکستگی در شکل زیر نشان داده شده است.
• در رفتن مهره ها: در صورتی که فرد به هر یک موارد شکستگی فوق دچار شود و مهره ها از محل خود جا به جا شده و در رفته باشند، فرد دچار در رفتگی ناشی از شکستگی استخوان شده است. معمولاً این نوع شکستگی هر سه ستون تشکیل دهنده ستون فقرات را تحت تأثیر قرار می دهد و به این ترتیب این ناحیه از بدن بسیار بی ثبات می شود.

عوارض شکستگی مهره های کمر

1. شکستگی شدید می تواند منجر به فلجی در فرد شود.
2. ایجاد لخته خون در لگن و پاها که این عارضه به علت استراحت طولانی مدت در بستر و یا عدم تحرک می باشد. لخته ها ممکن است جدا شوند و به ریه ها و بخش های دیگری از بدن انتقال یابند.
3. آمبولی ریوی
4. پنومونی
5. زخم های فشاری

درمان شکستگی مهره های کمر

درمان اولیه آسیب ستون فقرات در محل آسیب آغاز می شود. در صورتی که بیمار به آسیب نخاعی مشکوک باشد باید به حالت طبیعی به پشت خوابیده و بی تحرک و با استفاده از یک گردن بند طبی به اورژانس انتقال یابد.

درمان غیر جراحی

درمان غیر جراحی شکستگی مهره کمر شامل استراحت، مصرف داروهای ضد درد، استفاده از کمپرس آب گرم و سرد، شروع فعالیت به صورت آرام و تدریجی است.
از دیگر روش های غیر جراحی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بریس کمر: بریس کمر می تواند حرکات کمر را محدود کند. بریس کمر سفت و محکم بوده و می تواند حرکت و درد مربوط به ستون فقرات را کاهش دهد. البته استفاده بیش از حد از بریس کمر نیز برای مشکلات و ناراحتی های کمر و درمان شکستگی مهره کمر، می تواند منجر به تضعیف و از دست دادن عضلات کمر شود.
• اوزون تراپی: گاز اکسیژن و اوزون به صورت تزریقی به دیسک بیرون زده وارد خواهد شد. تزریق توسط یک سوزن انجام می شود که می تواند حجم دیسک را کاهش دهد.
• فیزیوتراپی: درمان آسیب های ناشی از تروما با صدمات عصبی عموماً به بستری شدن برای توان بخشی نیاز دارد. برنامه های توان بخشی برای تحرک و قدرت و براساس ظرفیت و توانایی بیمار تنظیم خواهد شد.
• کاهش فعالیت: از انجام هر گونه فعالیت شدید یا ورزش اجتناب کنید. همچنین باید از بلند کردن اجسام سنگین و هر چیزی که ممکن است بر روی مهره های آسیب دیده شما فشار وارد می کند خودداری نمایید. در صورتی که مسن هستید باید بیشتر استراحت کنید؛ زیرا استخوان افراد سن بالا نازک و ضعیف تر است و دیرتر التیام پیدا خواهد کرد.

درمان جراحی

در صورتی که درمان های غیرجراحی مؤثر نباشد، پزشک از روش های جراحی زیر برای درمان استفاده می کند.

• ورتبروپلاستی: این روش درمانی غیر تهاجمی به کاهش و یا حذف درد ناشی از شکستگی و تثبیت استخوان کمک می کند. در این روش، سیمان با ویسکوزیته پایین به طور مستقیم، با هدف ایجاد ثبات در شکستگی و تسکین درد کمر، به مهره تحت فشار تزریق خواهد شد.
• جراحی کیفوپلاستی: این روش جراحی مشابه ورتبروپلاستی با حداقل تهاجم انجام می شود که برای کاهش و یا جلوگیری از درد ناشی از شکستگی ستون فقرات، برای ایجاد ثبات در استخوان و بازگرداندن بخشی یا همه ارتفاع کاهش یافته مهره به علت شکستگی فشاری طراحی شده است.

آمادگی برای رادیولوژی شکستگی مهره های کمر

• بهتر است هنگام انجام رادیوگرافی ناشتا باشید، این یعنی که شما نباید حداقل از ۸-۱۲ ساعت قبل چیزی میل کنید.
• مصرف هر نوع داروهای تجویزی با مشورت پزشک بلامانع است.
• خانم های که در دوران بارداری می باشند برای انجام این کار باید با پزشک خود مشورت نمایند.
• پیش از انجام رادیولوژی ستون فقرات لازم است روده را به طور کامل تخلیه و پاکسازی کنید.
• ۲۴ ساعت پیش از انجام رادیولوژی ستون فقرات مایعات ولرم مصرف کنید.

رادیوگرافی شکستگی مهره های کمر در منزل چگونه انجام میشود؟

این رادیولوژی توسط تکنسین انجام می گردد که دستگاه را روی قسمت کمر و ستون فقرات تنظیم می نماید و حدود 4 تا 5 عکس از محل تهیه می نماید. در نهایت نیز تصاویر تهیه شده توسط رادیولوژیست مورد بررسی قرار می گیرند. نکته قابل توجه هنگام رادیولوژی این است که باید در زمان عکسبرداری بی حرکت بمانید؛ زیرا هرگونه حرکت می تواند منجر به مات شدن تصاویر نهایی شود.

هزینه و قیمت رادیوگرافی شکستگی مهره های کمر در منزل

هزینه رادیولوژی در منزل به تعداد اشعه ایکس و تعداد وسایل مورد نیاز برای تصویربرداری، نوع بیمه و فاصله منزل بیمار تا مرکز رادیولوژی بستگی دارد.

عوارض رادیولوژی مهره های کمر

در مورد عوارض رادیولوژی می توان گفت که به دلیل استفاده از درصد پایینی از اشعه ایکس، دارای کمترین میزان خطر است و مزایای آن نسبت به عوارض خود به مراتب بیشتر است.

نسخه اصلی مطلب شکستگی مهره های کمر از علل تا تشخیص و درمان را در سایت آقای امید ترکاشوند بخوانید.

---