رادیوگرافی پانورامیک یا پانورکس چیست؟

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

امروزه متخصصان دندانپزشکی به طور فزاینده ای از رادیولوژی برای تشخیص بهتر، کشف، معالجه و کنترل شرایط و بیماری های دهان و دندان استفاده می کنند. رادیوگرافی پانورکس یا رادیوگرافی پانورامیک یکی از مرسوم ترین رادیوگرافی های تشخیصی در دندانپزشکی است. در این نوع رادیوگرافی دندانپزشک می تواند کل دندانها واستخوانهای فک بالا و پایین بیمار را در یک کلیشه ببیند. این رادیوگرافی در مشخص کردن ضایعات فک و اطراف دندانها، دندانهای نهفته، بررسی و تشخیص پوسیدگی های وسیع و… به کار می رود. رادیوگرافی پانورکس به این صورت انجام می شود که منبع اشعه و فیلم رادیوگرافی در خلاف جهت یک دیگر در اطراف فک های بیمار حرکت می کنند و وضعیت فک ها بر روی فیلم ثبت می گردد. دستگاه هایی که این نوع عکس را تهیه می کنند به طور معمول در رادیولوژی ها وجود دارند.

کاربرد رادیولوژی پانورکس

• تشخیص دندان های عقل پنهان و برنامه ریزی جراحی شایع ترین مورد استفاده از این دستگاه مشخص نمودن دندان عقل و آسیب آن به فک
• تشخیص نبود استخوان پریودنتال و درگیری پری اپیکال
• ردیابی منشأ درد دندان
• ارزیابی های لازم برای قرارگیری ایمپلنت دندانی
• ارزیابی ارتودنسی، قبل و بعد از اعمال آن
• تشخیص ناهنجاری های پیشرفته مانند کروبوبیسم، دیسپلازی cleido cranial
• سرطان مرتبط با فک
• اختلالات TMJ و anlylosis
• تشخیص osteosarcom،ameloblastoma، renal osteodystrophy مؤثر بر فک ها و hypophosphatemia
• تشخیص و ارزیابی قبل و بعد از جراحی ناهنجاری های دهان و فک و صورت برای مثال شکستگی های dentoalveolar و فک پایین
• سنگ های غدد بزاقی (Sialolithiasis)
• سایر تشخیص ها و نیازهای درمانی

مزایای رادیوگرافی پانورکس

• ساده بودن روش کار
• مدت زمان زیادی را برای به پایان رسیدن نیاز ندارد.
• اشعه ای که به صورت فرد بیمار برخورد دارد، دارای دوز پایین می باشد.
• تمامی دندان ها را تحت پوشش قرار داده و در این روش قابل بررسی هستند.
• این رادیوگرافی در افرادی در باز نگه داشتن دهان خود مشکل دارند یا در انجام این کار عدم توانایی دارند.
• دندانپزشکان برای شناسایی و ترمیم محل پوسیدگی نیاز داشته تا روش های تشخیص صورت گیرد و این مورد با رادیوگرافی پانورکس انجام می شود.

ویژگی های دستگاه پانورکس

1. ایجاد تصاویر با کیفیت عالی به همراه کاهش چشمگیر دوز اشعه و کوتاهترین زمان تصویربرداری
2. کاربری بسیار آسان شامل قابلیت انتخاب کیفیت تصاویر، تنظیمات برای پایین آوردن تأثیر اشعه بر روی شخص، قابلیت تصویربرداری سه بعدی (۳D) و توموگرافی با امکان قابلیت به روز رسانی عملکرد توموسنتر، حذف اختلالات تصویری ناشی از حرکت بیمار با سرعت بالای اسکن پانوراما (۹ ثانیه) و سفالو (۴ ثانیه)
3. قابلیت ویرایش، ذخیره، ارسال و مدیریت تصاویر بر روی شبکه (HIS,RIS,PACS)

روش انجام رادیوگرافی پانورکس

در این تکنیک از رادیوگرافی، مراجعه کننده باید یک شیء پلاستیکی را در دهان خود گاز بگیرد و با دندان ها بفشارد. این کار باید به گونه ای انجام شود که تمامی دندان ها نمایان شود و سپس به مدت زمان معینی، دستگاه را در جهت ۳۶۰ درجه چرخانده و اشعه تابانده می شود. دستگاه پانورکس محل دقیق پوسیدگی ها را برای دندانپزشک مشخص می کند. تمامی مراحل ذکر شده و انجام تکنیک حدود ۵۰ الی ۶۰ ثانیه زمان لازم دارد.

نحوه آماده شدن پیش از انجام رادیوگرافی پانورکس

• ممکن است از شما خواسته شود که به عنوان یک اقدام احتیاطی برای محافظت از بدن خود در برابر پرتو ایکس، یک پیش بند سربی بپوشید. وجود هر نوع فلز در ناحیه ای که در حال تصویربرداری است، ممکن است باعث تداخل در روند کار شود.
• بسیاری از آزمایشات تصویربرداری در دوران بارداری انجام نمی شوند تا جنین در معرض اشعه قرار نگیرد. در صورت نیاز به عکس برداری با اشعه ایکس، اقدامات احتیاطی برای به حداقل رساندن تماس نوزاد با تشعشعات انجام می شود.

قیمت رادیوگرافی پانورامیک

هزینه و قیمت عکس پانورامیک مثل بقیه انواع عکسبرداری ها حدود قیمت مشخصی دارد که بستگی به مرکز عکسبرداری میتواند متفاوت باشد. در برخی از انواع عکسبرداری این هزینه شامل بیمه نیز میشود.

عوارض پانورکس

هیچ مشکل یا نگرانی برای انجام رادیولوژی وجود ندارد و میزان اشعه دریافتی با رعایت احتیاط هایی مانند پیشبند سربی دولایه آنقدر ناچیز خواهد بود که حتی قابل اندازه گیری نیز نیست. رادیولوژی دندان معمولاً در دوران شیردهی یا بارداری توصیه نمی شود.