تنبلی تخمدان ( سندرم PCO ) یکی از شایعترین بیماریهای زنان و از علل شایع ناباروری زنان است که ممکن است علایم ان از دوران بلوغ و یا در طی سالهای بعدی دوران باروری خانمها بروز کند. تخمدان پلی کیستیک در واقع ژنتیکی بوده و در یک خانواده و یا حتی در خانمهای یک فامیل بطور شایع دیده می شود. تنبلی تخمدان طیفی ازعلایم از خفیف تا شدید را ایجاد می کند و یکی از نگرانی های عمده بانوان مخصوصا در مورد قدرت باروری در اینده است . در این مقاله به سؤالات رایج در مورد PCO پاسخ داده می شود.
تخمدان پلی کیستیک در واقع نمای تخمدان در سونوگرافی است که فولیکولهای بسیار ریز و فراوان در محیط تخمدان دیده می شوند. در این موارد عملکرد تخمدان می تواند نرمال یا غیر طبیعی باشد. عملکرد غیر طبیعی تخمدان از نظر هورمونی که منجر به عدم تخمک گذاری و بروز علایمی مثل نامنظمی سیکل قاعدگی ، هیرسوتیسم یا پرمویی در خانمها ، پوست چرب ، اکنه و جوش ، اضافه وزن و چاقی مخصوصا در نواحی شکم و بازو ، ریزش مو و ...... می شود را در اصطلاح عموم تنبلی تخمدان می گویند.
خیر. حدود 14 درصد افرادی که در سونوگرافی ، تخمدان پلی کیستیک برای انها گزارش می شود ، پریود مرتب دارند . در واقع تنبلی تخمدان نتیجه عملکرد غیر طبیعی تخمدان پلی کسیتیک است و همه خانمهای مبتلا به تخمدان پلی کسیتیک ، علایم سندرم PCO را بروز نمی دهند.
خیر. درصدی از این افراد بسیار لاغر اندام هستند ولی با اینحال علایم سندرم تخمدان پلی کیستیک ( PCO ) و اختلال هورمونی را دارند.
در خانمهایی که دچار تخمدان پلی کیستیک هستند می توان با اقداماتی علایم تنبلی تخمدان را کنترل کرد. در واقع بهتر است دختران مبتلا به تنبلی تخمدان از سنین نوجرانی تحت نظر متخصص زنان باشند تا از بروز عوارض تخمدان پلی کیستیک در اینده پیشگیری شود.
سؤال بسیار مهم این است که ایا تخمدان پلی کیستیک یا تنبلی تخمدان درمان قطعی دارد؟ ایا این افراد باید در تمام عمر خود دارو مصرف کنند؟ آیا همه خانمها دچارعوارض تنبلی تخمدان مثل مشکل ناباروری و نازایی در PCO می شوند؟
همانطور که اشاره شد تنبلی تخمدان یک بیماری است که عمدتا جنبه ارثی و ژنتیکی دارد. اما بروز علایم آن به عوامل محیطی هم بستگی دارد. بی تحرکی و نداشتن فعالیت و نیز پرخوری و رژیم غذایی پرکالری از عوامل بروز علایم تنبلی تخمدان است.
برخلاف تصور عموم تخمدان پلی کیستیک درمان قطعی ندارد و در سونوگرافی های متعدد نمای تخمدان ، تغییر نمی کند. اما با درمان مناسب و توصیه های اصلاح سبک زندگی که در اقدامات پیشگیرانه توضیح داده شد می توان علایم تنبلی تخمدان را کنترل و از ایجاد عوارض آن مثل ناباروری پیشگیری کرد.در صورت رعایت نکات فوق ، دوز و مدت مصرف دارو در این افراد با نظر متخصص زنان می تواند کاهش یابد.
اولین قدم در پیشگیری و کنترل علایم تبلی تخمدان و نیز بهترین درمان تنبلی تخمدان ، اصلاح سبک زندگی است . حتی با کاهش 5 درصدی وزن بدن ، علایم سندرم PCO از جمله بی نظمی سیکل قاعدگی کنترل می شوند . نکته مهم این است که لازم نیست از رژیم های سنگین که درکوتاه مدت باعث کاهش وزن می شوند استفاده کرد . پیروی از یک رژیم سبک و متعادل و تداوم ان ، کارایی بسیار بالاتری دارد. همچنین شروع یک فعالیت ورزشی که برای شخص سنگین و از نظر تداوم قابل اجرا نباشد نیز توصیه نمی شود. می توان گفت مت فورمین یکی از بهترین داروهای درمان تنبلی تخمدان است که در کنار سایر داروها مانند ترکیبات پروژسترون و نیز OCP ها بسیار مؤثر است . مت فورمین که توسط متخصص زنان تجویز می شود در کنار رژیم و فعالیت مناسب ، در اصلاح اختلال هورمونی بسیار کمک کننده است. ( از مصرف خود سرانه مت فورمین جهت کاهش وزن خودداری کنید . همچنین تجویز مت فورمین در همه افراد PCO توصیه نمی شود ) . در این زمینه می توانید تحت نظر یکی از بهترین پزشکان فوق تخصص زنان و ناباروری باشید .
جهت مشاوره و درمان تنبلی تخمدان و ناباروری تحت نظر دکتر منصوره پژمان منش فوق تخصص زنان و ناباروری اصفهان ، می توانید از طریق رزرو نوبت اینترنتی ، به کلینیک ایشان مراجعه فرمایید.