عواملی که باعث خشکی و آسیب رسیدن به موها میشوند

دکتر گیتا فقیهی [ متخصص پوست و مو ]آدرس وب سایت : www.drgitafaghihi.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان آمادگاه ، مجتمع آژند،بلوک آ،طبقه سوم،کلینیک صدف تلفن مطب : 32240828 - 031

خشکی پوست و مو یک مشکل رایج به ویژه در زمستان است. از نظر زیبایی، موی خشک باعث می شود که مو مات به نظر برسد، براقیت خود را از دست داده و همچنین حیات خود را از دست بدهد. هیچکس از خشکی پوست و مو در امان نیست و می تواند بسیاری از افراد را بدون توجه به سن، جنس و نوع پوست درگیر کند.

مو در اثر خشکی به شدت آسیب می بیند. در مواردی حتی مو می تواند در ریشه چرب و در ساقه و انتها خشک باشد.به هر ترتیب اگر خشکی بطور مناسب درمان نشود، در همه موارد، می تواند منجر به تخریب گسترده به همراه شکستن ساقه ی موها شود.ایجاد موهای خشک، می تواند توسط عوامل بسیار گسترده ای استارت بخورد. علت هرچه که باشد نتیجه یک چیز است، از دست رفتن رطوبت ساقه موها، این موجب انعطاف ناپذیری موها می شود. هنگامی که موها انعطاف ناپذیرند به این معنی است که ساقه ی مو تخریب شده و بسیار مستعد آسیب است و بنابراین موها به آسانی و بدون فشار زیاد می شکنند. موی طبیعی قبل از شکستن باید 25 تا 35 درصد طولش کشیده شود تا اینکه بشکند.

خشکی پوست سر، با خارش، پوسته پوسته شدن و گاهی اوقات با افزایش میزان ریزش مو مشخص می شود.در حالی که دلیل نهایی ، کاهش در مقدار مناسب از چربی ها درمو وسطح پوست سر می باشد. دلایل متعددی وجود دارد که چرا این وضعیت پیش می آید. بسیاری از دلایل را میتوان به راحتی جلوگیری کرده و همه عوامل را می توان با سهولت نسبی درمان کرد. چربی موجود در پوست سر و مو توسط غدد سباسه برای حفظ تعادل چربی طبیعی در مو و پوست سر لازم است.هنگامی که مقدار زیادی از این چربی های طبیعی به دلایل مختلفی وجود نداشته باشند، مو شکننده می شود و پوست سر خشک و پوسته پوسته می شود.

استفاده از شامپوهای ناملایم یکی از شایع ترین دلایل برای توسعه خشکی پوست سر است. اساسا مواد شیمیایی موجود در برخی شامپوها باعث حذف بیش از حد روغن های طبیعی مو و پوست سر میشود، در نتیجه باعث خارش و پوسته پوسته شدن پوست سر و مو می شود که باعث از بین رفتن جلا یا حالت طبیعی مو میشود.آب سخت ( آبی که دارای مواد معدنی مضر برای مو می باشد/ آب تصفیه نشده ) نیز ممکن است باعث خشکی پوست سر شود. حتی اگر محصولی از شامپو برای موها و پوست سر خشک شما توصیه می شود، اگر با آب سخت استفاده شود آن نیز به صورت موثر کار نخواهد کرد.برای جلوگیری از سختی آب لازم است آب تصفیه شود و برای اینکار می توانید بر روی دوش فیلترهایی برای حذف برخی از مواد معدنی نصب کنید. این کار اجازه بازگشت سطح طبیعی از چربی را در طول زمان به پوست سر می دهد. رژیم غذایی همچنین می تواند نقش موثری در توسعه خشکی پوست سر داشته باشد.

غدد سبابه نیاز به مواد مغذی مناسب برای درست انجام دادن وظایف خود دارد. اگر مواد مغدی به بدن نرسد غدد سبابه چربی تولید نمی کنند و در نتیجه باعث خارش پوست سر و خشکی مو می شود.یکی از مهم ترین عوامل تاثیر گذار در ریزش مو، مواد شیمیایی خشن است که به منظور تحریک رشد مو در ترکیب تونیک های ضد ریزش موی موجود در بازار استفاده می شوند.

از جمله عوامل خشکی موها می توان به موارد زیر اشاره کرد :
*علل ارثی و ژنتیکی
*آرایش بیش از حد موها : مانند رنگ کردن، فر کردن و غیره که موها را تحت تاثیر مواد شیمیایی بسیار مضر قرار می دهد. استفاده بیش از حد حرارت مثل سشوار، اتو و غیره موها را به شدت خشک می کنند.
*آسیب های محیطی :دماهای خیلی بالا و خیلی پائین می توانند بافت مو را تحت تاثیر قرار دهند. قرار داشتن طولانی مدت در معرض آفتاب و باد می تواند منجر به خشکی موها شود. کلرین برای موها بسیار خطرناک است بنابراین هنگام شنا دراستخر های حاوی کلرین باید بسیار مراقب باشید. آب های شور و دارای مقدار زیاد مواد معدنی و نیز مواد شیمیایی مضر نیز موها را خشک می کنند.
*استفاده از مواد بهداشتی سولفاته
*استفاده از محصولات دارای الکل
*عدم نوشیدن آب کافی
*استفاده از محصولات با پایه ی غیر از آب
*آسیب مکانیکی ناشی از دستکاری زیاد
*استفاده از آب های با سختی بالا ؛

سختی آب با میزان کلسیم آن تعیین می شود و این عنصر یکی از دلایل مهم خشکی موهاست که به دو شکل در خشکی موها موثر است :
1- کلسیم رطوبت را از موها جذب کرده و موجب سبک شدن آنها میشود. کلسیمی که بر روی پوست سر جمع می شود می تواند موجب پوسته پوسته شدن و ایجاد شوره شود.
2- کلسیم می تواند با رسوب در دهانه ی فولیکول موجب خفه شدن فولیکول ها و مرگ آنها شود. این حتی می تواند جلوی رشد مجدد موهای جدید را نیز بگیرد.

* شستشوی بیش از حد موها
" التهاب تماسی " (contact dermatitis ) در پوست سر هنگامی ایجاد می شود که پوست در اثر حساسیت به محصولات بهداشتی پوست، دچار خشکی، سرخی و خارش می شود. همچنین خشکی پوست سر می تواند در اثر " التهاب شوره ای "(seborrheic dermatitis ) ایجاد شود که پوست چرب خارش دار است. در عارضه، پوست قرمز و چرب با تکه های پوسته ی سفید یا زرد پوست خشک پوشیده شده است که در نهایت منجر به شوره می شود.معمولا گفته می شود افرادی که دارای پوست سر چرب هستند بیشتر در معرض ابتلا به خشکی مو و پوست سر قرار دارند.

عوامل داخلی خشکی موها :
*سن و یائسگی :
باعث ایجاد تغییراتی در مقادیر هورمون های تولید شده در بدن می گردند. اثرات جانبی رایج آن شامل خشکی موها و حتی ریزش موست.حاملگی نیز سطوح هورمون ها را تحت تاثیر قرار داده و می تواند منجر به ایجاد موهای خشک تا اتمام حاملگی و تثبیت مقادیر هورمون ها گردد. باید در نظر داشت که خشکی موها می تواند نشانه ای از وجود یک بیماری در بدن باشد.

*تغذیه ی بد :
رژیم غذایی ناکافی ، مشکلات گوارشی و بیماری ها تاثیر گذارند.

*Anorexia nervosa :
که یک اختلال روانی است که شخص در آن برای کاهش وزن از خوردن غذا امتناع می کند که منجر به ایجاد کمبودهای تغذیه ای و در نتیجه خشکی موها می گردد.

*سندرم Menkes :
این سندرم ( که به آن بیماری موهای فلزی، سندرم موی فر خورده ی Menkes و بیماری موهای فرفری نیز می گویند. ) یک بیماری بسیار جدی است که در اثر اختلالات ژنتیکی ایجاد می شود. در این اختلال سلول های بندن نمی توانند مقدار مناسب مس جذب کنند.میزان پائین مس ساختار استخوان ها ، پوست، مو، عروق خونی و اعصاب را تحت تاثیر قرار می دهد. موی خشک تنها یک نشانه ی کوچک اما قابل توجه سندرم Menkes است.

*کم کاری غده ی پاراتیروئید :
غدد پاراتیروئید به کنترل استفاده و دفع کلسیم توسط بدن کمک می کند. کمکماری پاراتیروئید یک اختلال درون ریز است که در آن غدد موجود در ناحیه ی گردن به اندازه ی کافی هورمون پاراتیروئید ترشح نمی کنند. این اختلال می تواند در اثر آسیب به غدد در طی جراحی های سر و گردن ایجاد شود. علائم شامل پوست و موی خشک ، کاتاراکت، گرفتگی عضلانی و اسپاسم عضلات است.

* کم کاری غده ی تیروئید :
در این عارضه غده ی تیروئید پروانه ای شکل موجود در ناحیه ی جلوی گردن، به اندازه ی کافی هورمون ترشح نمی کند. موهای خشک تنها یک تغییر فیزیکی ناشی از این اختلال در بیمار است. از علائم دیگر می توان به چاقی، خستگی، بیحالی ، ضعف و دردهای عضلانی یا مفصلی اشاره کرد.

* تغییرات هورمونی شدید می تواند منجر به خشکی پوست سر شود.
*کمبود ویتامین ها
ویتامین های گروه B و همچنین روی (Zn ) آب و هوا می تواند خشکی پوست سر را بهبود دهد یا آن را در برابر خشکی تحریک کند. دمای بیش از حد، نور شدید آفتاب و شرایط آب و هوایی خشک، در خشکی پوست سر نقش دارند. موهای خشک در نگاه اول ، حالت مات دارند . بدون درخشندگی به نظر می رسند و وقتی آنها را لمس میکنید، حالت زبر و غیر قابل انعطاف دارند.هنگام برس زدن، خوب حالت نمی گیرند و به صورت وز وز در می آیند.
این پروتئین باید حتما هیدرولیز شده باشد چرا که مولکول های پروتئین بزرگ بوده و نمی توانند به ساقه مو نفوذ کنند. موهای خشک و فاقد چربی و رطوبت نیاز به یک بافت نرم دارند. بسیاری از ما به دلیل رسیدگی بیش از حد و یا قرار گرفتن در معرض نور خورشید، باد و یا کلر استخر های شنا دارای موهای خشکی هستیم.خشکی مزمن مو هم از یک اختلال ژنتیکی به وجود میاید. خوشبختانه ، راه هایی برای درمان خشکی پوست سر وجود دارد که هریک از آن ها علل خشکی پوست سر را نشان می دهند. داشتن یک رژیم غذایی متعادل به کنترل تولید چربی در سطح متعادل کمک شایانی می کند.شامپوهای با فرمولاسیون ویژه برای کمک به بهبود و اصلاح نابسامانی های پوست سر خشک وجود دارد.