فوایدمغزها

شهزاد محمدیان [ متخصص تغذیه ورزشی از استرالیا ]آدرس وب سایت : www.armitaclinic.ir
آدرس مطب : شهرک غرب بلوار فرحزادی تقاطع دریا خ نورانی پلاک 19 طبقه سوم تلفن مطب : 22366770 - 021

روغن موجود در دانه های روغنی، حبوبات، غلات کامل(با سبوس و جوانه) و مغزها (آجیل آلات) بهترین منبع اسیدهای چرب ضروری در رژیم غذایی بوده و برای تکامل مغز کودکان مفید و لازم است. این مواد علاوه بر مقادیر زیاد پروتئین، دارای ویتامین E، ویتامین های گروه B، املاح معدنی و عناصر کمیاب نیز می باشند. به علاوه حاوی موادی به نام پاریفاین برای تقویت فعالیت سیستم ایمنی و موادی به نام اکسون برای کمک به ساخت سلول های بدن و پیشگیری از پیری زودرس می باشند.بسیاری صاحب نظران علم نغذیه معتقدند ضروری ترین مواد غذایی برای کودکان عبارتند از: شیر مادر، غلات کامل ، حبوبات ، مغزها(آجیل آلات)، دانه های روغنی، میوه جات، سبزیجات، ماست و زرده تخم مرغ.

برای شروع مغزها (آجیل آلات) در غذای شیرخواران، بهتر است از کنجد آسیاب شده یا روغن کنجد برای تهیه حریره استفاده کرد. سپس می توان بادام و در درجه بعدی تخمه کدو تنبل (از دانه های روغنی) را به غذای کودک اضافه کرد. از پایان هفت ماهگی می توان فندق و از پایان هشت ماهگی می توان گردو را به رژیم غذایی اضافه کرد. لازم است این مواد را در زمان مصرف، به صورت پودر درآورده و سپس مخلوط با غذا به شیرخوار داد. به دلیل احتمال بروز حساسیت، توصیه می شود بادام زمینی و فرآورده های آن در سن کمتر از 3 سالگی مصرف نشوند، برخی مراجع، این محدودیت را تا یک سالگی در نظر می گیرند.

سعی کنید مدت پخت مغزها در حد امکان کوتاه باشد تا خواص این مواد غذایی مفید از بین نرود،9-8 ماهگی می توان پودر خام این مغزها را با یک ماده غذایی نرم مخلوط کرد و سپس به کودک داد. علاوه بر حریره، می توان مغزها را با ماست و یا پنیر نیز مخلوط کرد ولی مصرف مواد حاوی کلسیم( مانند لبنیات) به همراه یا در فاصله نزدیک با مواد غذایی حاوی آهن ( مانند مغزها ) باعث کاهش جذب آهن خواهد شد.هیچ گاه به کودکان کمتر از 3 ساله آجیل آلات پودر نشده ندهید زیرا خطر پریدن در دستگاه تنفس و ایجاد خفگی در بر دارد. برای این که مواد مغذی موجود در آجیل آلات به طور کامل از آن خارج شده و در بدن جذب شود یا باید خیلی خوب جویده شوند یا آن ها را به صورت پودر شده مصرف کرد؛ این موضوع باید به ویزه برای دانه های ریز از قبیل کنجد، باید در نظر گرفته شود.در همه سنین باید تلاش شود از آجیل آلات تازه، خام و بدون نمک استفاده شود، حرارت باعث بروز تغییراتی در ترکیب مواد مفید آن ها می شود.
چند نکته در مورد مغزها ( آجیل آلات )
بر طبق شواهد، این مواد غذایی از 10000 سال قبل از میلاد منبع غذایی بشر بوده و یکی از اولین موادی بودند که توسط بشر کشت شده است. این مواد تامین کننده مواد مغذی متعددی از قبیل پروتئین، آهن، روی، کلسیم، پتاسیم، سلنیوم و عناصر کمیاب دیگری می باشند.در سراسر جهان، این مواد کاربردهای سنتی متعددی دارند. در طب چینی، نوشیدنی تهیه شده از بادام زمینی برای آرام کردن سرفه و خس خس سینه مصرف می شود. در طب آیورودیک هندی، عقیده بر آن است که بادام توانایی های ذهنی و روحی فرد را شکل می دهد، پسته برای ناراحتی های ریه و به صورت خام و بدون نمک برای بند آوردن خونریزی استفاده می شود. نوشیدنی که از پوست آن درست می شود برای مبتلایان به فشار خون به کار می رود. در طب چینی از گردو برای افزایش نیروی جسمی و توانمند شدن قوای ذهنی استفاده می کنند.
فواید خاص
1- تقویت سیستم ایمنی : این مواد غذایی منابع عالی سرشار از روی هستند. کمبود روی باعث بروز اختلالات مختلف از جمله کاهش ایمنی بدن و مصرف روی باعث تقویت دستگاه ایمنی می شود.
2- کمک به رشد : مواد مغذی موجود در مغزها (آجیل آلات) به ویژه روی و آهن آن به روند رشد کمک می کنند.

3- کمک به درمان بالا بودن کلسترول خون : پژوهش های مختلف نشان داده شده است که مصرف مغزها(آجیل آلات)، کلسترول خون را پایین می آورد. بررسی ها نشان داده اند که مصرف بادام بمدت سه هفته، کلسترول مضر (LDL-C) را به میزان 10 درصد کاهش می دهد. گردو نیز اثرات بسیار مفیدی در تنظیم چربی های خون، حل کردن چربی های مضر و افزایش کلسترول مفید (HDL-C) دارد. بادام زمینی هم نقش بسیار موثری در تنظیم سطح چربی های خون دارد. البته این مواد غذایی برای افرادی که دچار افزایش تری گلیسرید خون هستند مناسب نمی باشند.

4- کمک به پیشگیری بیماری های قلبی : گردو، پسته، بادام زمینی و فندق حاوی فولات هستند که در کاهش احتمال بروز بیماری های قلبی مفید واقع می شود، به علاوه اثرات مفید این مواد در تنظیم کلسترول خون نیز به پیشگیری از این بیماری ها کمک می کند.

5- پیشگیری از پوکی استخوان : مغزها (آجیل آلات) به ویژه بادام، فندق و پسته منابع خوبی از کلسیم هستند به ویژه برای افرادی که به میزان کافی از فرآورده های لبنی استفاده نمی کنند مفید می باشند. مصرف مقادیر ناکافی کلسیم در دوران نوجوانی می تواند در بروز پوکی استخوان در سنین بعدی تاثیر به سزایی داشته باشد.