مصرف غذاهای پروتئینی

شهزاد محمدیان [ متخصص تغذیه ورزشی از استرالیا ]آدرس وب سایت : www.armitaclinic.ir
آدرس مطب : شهرک غرب بلوار فرحزادی تقاطع دریا خ نورانی پلاک 19 طبقه سوم تلفن مطب : 22366770 - 021

مصرف غذاهای پروتئینی

برای آنکه بدن پروتئین های تازه ای را برای ساختن بافتهای نو و یا ترمیم بافتهایی که در اثر فشار تمرین تجزیه شده اند تامین کند لازم است که ترکیب کامل از اسیدهای آمینه ضروری در دسترس باشد، با توجه به اینکه بدن از توانایی ذخیره چربی و کربوهیدرات اضافی برخوردار است، اما هیچ گونه ذخیره سازی برای اسیدهای آمینه ندارد، در صورتی که به مقدار زیادی از پروتئین یا اسیدهای آمینه مصرف شود، نیتروژن آن مجزا شده، و بازمانده ساختاری آن تبدیل به چربی یا کربوهیدرات می شود. اسیدهای آمینه ضروری اضافی نمی توانند ذخیره شوند.

کاهش ترکیب پروتئین تازه، در دوره تمرین، افزایش شکستن پروتئین را به دنبال دارد. بعد از تمرین وضعیت عوض می شود، به طوری که افزایش ترکیب پروتئین جدید را به وجود می آورد. برای اینکه ترکیب به طور صحیحی عمل کند، مقدار درستی از اسیدهای آمینه ضروری باید وجود داشته باشد. زیرا اسیدهای آمینه قابل ذخیره نیستند، ورزشکاران می توانند با خوردت مقدار کمی از پروتئین با کیفیت بالا، در فاصله بین غذاها و همراه با خود غذاها در طول روز اسیدهای آمینه ضروری مورد نیاز را تامین کنند. این غذای کم در بین وعده غذایی و همراه غذا باید با مقداری آب همراه باشد زیرا کلیه به مقداری آب برای خلاصی از اوره حاصل از متابولیسم پروتئین احتیاج دارد.

پروتئین غذایی در فاصله بین هر تغذیه همچنین ممکن اس تولید هورمون رشد را تحریک کند. برای مثال، یک ورزشکاری که سعی دارد وزن کسب کند ممکن است ساندویچ بوقلمون را به عنوان عصرانه استفاده کند. اسید آمینه موجود در آن ممکن است آزادسازی هورمون رشد را تحریک کند. آزادسازی هورمون رشد به طور طبیعی در زمان خواب انجام می پذیرد . البته در هر اندازه ای ساندویچ بوقلمون تا اندازه ای گرانتر از مجموعه فراورده های غذایی اسیدهای آمینه است و علاوه بر آن نان گندم، برشهای گوجه فرنگی و بعضی از کاهوها دارای مقدار بیشتری ویتامین و املاح هستند که می توانند ارزش غذایی غذای ورزشکاران را تا حد بیشتری بالا برند. این موضوع می تواند دلیل بهتر هم جهت برتری تامین پروتئین ها غذایی باشد تا مصرف آنها از طریق فراورده های گران قیمت و یا فراورده های مکمل مانند پودر و کپسول است، علاوه بر این کربوهیدرات بالا، رژیم غذایی کم چربی به مقدار کافی استراحت و خواب برای تامین اسیدهای آمینه مربوطه به کمال مطلوب نیازمند هستند. ورزشکارانی که تا اندازه ای بی خوابی داشته اند یا این که خواب آنها مطابق حد معمول نبوده است، تمرین و خوردن توانایی بدن را نسبت به مصرف اسیدهای آمینه بحد ماکزیمم نمی رساند و صرف هزینه گزافی برای فراورده های غذایی( پودر کلسیم و یا قرص آنها) این مشکل را حل نخواهد کرد.

خطرهای احتمالی قلبی عروقی

یکی از مسائل مصرف بی اندازه پروتئین آن است که منابع پروتئینی حیوانی مانند گوشت قرمز، شیر کامل، تخم مرغ و اغلب پنیرها دارای مقدار زیادی چربیهای اشباع هستند. افزایش بی رویه چربیهای اشباع موجب افزایش میزان چربی و کلسترول خون و همچنین چربی بدن، فشار خون بالا و مرض های قلبی می شود. مصرف مقدار زیادی چربی به طور محسوس خطرناک است. در صورتی که بین اقوام ورزشکاران کسی، در حال حاضر، دارای فشار خون باشد، یا این که در گذشته دارای بیماری قلبی مزمنی بوده باشد، فشار خون بالا ممکن است در صورت مصرف مقدار زیادی نمک که اغلب به همراه مصرف پروتئین های حیوانی است به وجود آید. ورزشکارانی که پروتئین های حیوانی زیادی را مصرف می کنند نه تنها تمایل به اضافه چربی دارند بلکه آنها همچنان در طول دوران زندگی، نسبت به اعتمادی که در مصرف غذا به دست آورده اند ، احساس ضعف می کنند.

چاقی
از آنجا که منابع پروتئینی حیوانی از کالری زیادی برخوردارند، بنابراین مصرف اضافی آن باعث بالا رفتن وزن چربی می شود، مگر این که رژیم غذایی از نظر کل انرژی در حد کمی باشد، در این صورت مقداری از پروتئین اضافی که نمی توانند ذخیره شود توسط کبد به چربی تبدیل و ذخیره می شود زیرا افزایش ذخیره چربی هیچ گونه ارتباطی به قدرت، توانایی یا چابکی ندارد. از این نظر مصرف مقدار زیادی از پروتئین ها یا فرآورده های اسیدهای آمینه منحصرا از انجام عملیات ورزشکاران جلوگیری می کند. معمولا یک فرد دارای چربی( فربه) هیچ موقع اتفاقی و یا در ارتباط با انتقال بعضی از امراض قرار نمی گیرد، و صرفا چاقی او در اثر عادات خوردن نامناسب و یا عدم فعالیت بدنی است. زیرا در ورزش این احتمال می رود که خوردن مقدار زیادی پروتئین و مصرف مقدار کم آب و کربوهیدرات مساله ساز باشد و در صورت امساک در غذا با توجه به فعالیت سنگین به اندازه کافی گلیکوژن مورد نیاز ماهیچه تامین نمی شود، بنابراین ماهیچه از پروتئین به همان خوبی چربیها استفاده می کند تا سوخت غذایی کار مداوم ماهیچه ای را تامین کند، افزایش نیتروژن آزاد شده در روند تجزیه اسیدهای آمینه به شکل آمونیا است. از دست دادن اضافه این نیتروژنها ی ضایع در عرق ممکن است باعث بویی مانند آمونیا باشند.

کمبود کلسیم
بعضی از شواهد بیانگر این امر است که افزایش مقدار پروتئین در رژیم غذایی دفع کلسیم را بالا می برند. این مطالعه با موضوع های شاهد تکمیل شده بود. اما در حال حاضر مساله کمی توده های استخوانی در ورزشکاران زن است. تحقیقات بیشتری مورد نیاز است، تا روشن کند که آیا افزایش مصرف کلسیم همراه با مصرف پروتئین لازم است.

نقرس
نقرس از خوردن پروتئین بیش از اندازه در دوره مسابقه یا ترکیبی از بعضی از فراورده های پروتئینی و الکل می تواند بوجود آید. ( ساخت اسید اوریک زیاد در خون است)
هر کس نسبت به این فراورده ها ممکن است جواب ندهد اما برای بعضی ها چنین است، مخصوصا برای آنهایی که دارای سابقه فامیلی این وضعیت هستند. در یک فرد مستعد، الکل، خمیر مایه و پورین موجود در غذاهای پروتئینی ممکن است موجب بالا رفتن میزان اسید اوریک خون شوند در صورتی که این اسید اوریک در مفصل ها رسوب کند باعث نقرس می شود.

کم شدن آب بدن
یکی دیگر از مسائل نهفته که با متاولیسم پروتئین تشریک مساعی می کند کم شدن آب بدن یا از دست دادن آب آن است. این عمل به این علت انجام می شود که کلیه ها باید از آب استفاده کنند تا ادرار را برای شستشوی نیتروژن ( اوره) و مواد ضایع حاصل از متابولیسم پروتئین تهیه کنند. این فرایند نشان می دهد که چرا رژیم ریز ریز خوردن می توانند به سرعت موجب از دست دادن وزن شود. در طی رژیم غذایی ریز ریز خوردن پروتئین های بدن به عنوان سوخت غذایی مورد استفاده قرار می گیرند، از این نظر بر روی تولید اوره موثر هستند. بنابراین از دست دادن آب به طوری است که کلیه ها اوره را از خون بیرون می رانند.