قبل از هر چیز باید گفت عنوان فوق دقیق نیست و عبارت دقیق تر آن انواع بوتولونیم توکسین موجود در ایران است. اما از آنجایکه در ایران و البته سایر نقاط جهان نیز اکثراو به اشتباه بوتولینوم توکسین با نام بوتاکس شناخته می شود، لذا عنوان فوق برای این مطلب انتخاب شده است. بوتولینوم توکسین از یک باکتری به دست می آید و سمی است عامل بیماری بوتولیزم که یک بیماری کشنده است، اما در پزشکی از دوزهای پایین این ماده استفاده شده و در حال حاضر مصارف بسیاری را بخصوص در زیبایی و درمان چین و چروک پیدا کرده است. در اینجا به انواع مارک های داروی بوتولینیوم توکسین مطرح در ایران اشاره می شود.

بوتاکس

اولین بار که بوتولینیوم توکسین در جهان به صورت دارو عرضه شد با نام تجاری بوتاکس وارد بازار شد. لذا الان اکثرا بوتولینوم توکسین با نام بوتاکس شناخته می شود. اما واقعیت اینست که بوتاکس تنها نام تجاری یکی از انواع بوتولینیوم توکسین است. از آنجایی که کارخانه سازنده این نوع در آمریکا است، هیچگاه این نوع دارو به صورت رسمی و از طریق وارد کننده ها و شرکت های پخش و توزیع دارویی ایران ارائه نشده و اگر این نوع در ایران به ندرت مصرف شده به شکل موردی و شخصی وارد شده است. این نوع صد واحدی است.

دیسپورت

اولین مارک تجاری بوتولینیوم توکسین است که به شکل قانونی و رسمی وارد شده و دارای مجوزهای لازم بین المللی دارو و مجوزهای وزارت بهداشت است. این دارو 500 و 300 واحدی است و ساخت انگلیس است.

نورونوکس

ساخت کره جنوبی و کارخانه دارویی معتبر این کشور می باشد. از لحاظ دوز و شکل ویال ها، شبیه بوتاکس آمریکایی است و ویاله ای 50 و 100 واحدی دارد. دارای مجوز ورود وزارت بهداشت است واز طریق کانال های رسمی و قانونی توزیع و پخش می شود.

بوتولونیوم توکسین ایرانی (مصپورت)

اخیرا بوتولونیوم توکسین ایرانی با نام تجاری مصپورت وارد بازار شده است. مجوز وزارت بهداشت را دارد. در مراکز دانشگاهی معتبر کشور هم کیفیت و ایمنی آن مورد تایید قرار گرفته. از لحاظ واحدها و قدرت دارویی مشابه نوع انگلیسی اما قیمت آن پایین تر است.

دیستون

دومین برند بوتولونیوم توکسین ایرانی است که در سال 99 وارد بازار شد و تاییدیه و مجوز تولید و توزیع را از وزارت بهداشت داراست. در ویال های 300 و 500 واحدی عرضه شده است.

بوتولینیوم توکسین های چینی

به جرات و با تاسف می توان گفت بیشترین نوعی که در ایران مصرف می شود انواع چینی است. این انواع غالبا نه در کارخانه های دارویی، بلکه در کارگاه های زیرزمینی در کشور چین تولید شده به صورت قاچاقی وارد شده و با شگردهای مختلف توسط بعضی افراد و شرکت ها توزیع می شوند. دارای هیچ مجوز دارویی نیستند. و قیمت آنها یک بیستم انواع اصلی است. بارها توسط مقامات وزارت بهداشت و مراکز علمی کشور از جمله انجمن متخصصین پوست کشور نسبت به مصرف آن هشدار داده شده است.

گزارشاتی از مرگ در اثر تزریق این داروها وجود دارد. اما به دلیل قیمت پایین آن همچنان بیشترین مصرف را در ایران دارند. نام های مختلفی روی آنها گذاشته شده بعضی از این نام ها عبارتند از: کانیتوکس، درماتوکس، لومینیز و ... . مشکل انواع چینی بروز عوارضی است که در بعضی موارد به صورت حاد ظاهر می شود و به شکل حساسیت های شدید و خطرناک بروز می کند. لازم به ذکر است عوارض حاد این دارو در همه موارد بخصوص در بار اول تزریق ظاهر نمی شود و لذا مصرف کنندگان ممکن است متوجه تقلبی بودن آن نشوند. بخصوص اینکه در بعضی موارد اثر ضد چروکی خوبی هم دارند.

بوتاکس کانادایی

تا کنون کارخانجات دارویی کانادا تولید کننده این دارو نبوده اند بنابراین، بوتواونیوم توکسین کانادایی اصلا وجود خارجی ندارد. در ایران بوتاکس های چینی با نام کانادایی در بازار توزیع شده اند و این شگردی است برای مخفی نمودن ماهیت اصلی این محصولات. در ویال های این نوع پرچم کانادا حک شده است.

لازم به ذکر است گزارشات و اخباری که در خصوص عوارض تزریق بوتاکس وجود دارد مربوط به انواع تقلبی آن یعنی انواع چینی وکانادایی است. انواع اصلی این دارو عوارض بسیار کمی دارند و درصورت بروز عارضه این عوارض جزئی، غیر خطرناک و موقتی خواهد بود.

نوشته شده توسط : دکتر حسن زاده متخصص پوست ومو

نسخه اصلی مطلب برندهای مختلف بوتاکس موجود در ایران را در سایت دکتر جمال الدین حسن زاده بخوانید.

---