بدن ما از بافت های مختلفی تشکیل شده که ناحیه عضلانی بدن (تاندون ها، رباط ها، عصب ها و عروق خونی) شامل بافت های نرم بدن می شوند. این بافت ها بسیار مهم بوده و نقش مؤثری در عملکرد نواحی مختلف بدن دارند. چنانچه یکی از این بافت در هر کدام از نقاط بدن دچار آسیب شوند، با توجه به شدت آسیب، فرد دچار ناراحتی هایی شده و در فعالیت های او اختلالاتی ایجاد می شود. سونوگرافی در بررسی بافت های نرم اندام نیز کاربرد دارد. از جمله این بافت های نرم می توان به تاندون ها و رباط ها، مفاصل و عضلات اشاره نمود. امواج صوتی با فرکانس بالا که برای گوش انسان قابل شنیدن نیستند به درون بدن تابانده میشوند. این امواج بعد از برخورد به بافت های مختلف بدن بازتابیده شده و امواج بازتابش شده توسط همان دستگاه مجدداً دریافت میشود. امواج صوتی تابانده شده به اندام های بدن، با استفاده از نرم افزاهای خاصی تفسیر می شوند تا تجسمی از شکل عضلات، تاندون ها، اعصاب و مفاصل به صورت تصاویر سونوگرافی ایجاد کنند. امواج سونوگرافی بر خلاف امواج دیگر هیچ گونه خطر و مشکلی برای بیمار ایجاد نمی کنند و امنیت کامل دارند.

کاربرد سونوگرافی تخصصی مفاصل و بافت نرم

سونوگرافی در بررسی بافت های نرم اندام ها و بخش های غضروفی نیز کاربرد دارد. از جمله این بافت های نرم می توان به وترها و رباط ها، مفاصل و عضلات اشاره نمود. این روش در تشخیص موارد زیر اشاره نمود:

• در رفتگی مادرزادی مفصل ران
• پارگی تاندون پشت پا (تاندون آشیل)
• پارگی عضلات چرخاننده شانه
• خونریزی داخلی عضلات
• تومورها و کیست های بافتهای نرم
• منیسک های زانو

مزایای سونوگرافی تخصصی مفاصل و بافت نرم

• عمده معاینات سونوگرافیک غیر تهاجمی هستند.
• سونوگرافی به راحتی در دسترس است. به آسانی استفاده می شود و از سایر روش های تصویربرداری ارزان تر است.
• تصویر برداری سونوگرافی ایمن است و اشعه ای استفاده نمی کند.
• تصویر برداری سونوگرافی یک تصویر روشن از بافت نرم نشان می دهد که در گرافی ساده دیده نمی شود.
• سونوگرافی یک تصویر در لحظه (real time) تهیه می کند. در نتیجه یک ابزار مناسب جهت هدایت اقدامات کم تهاجمی مانند بیوپسی با سوزن، آسپیراسیون (کشیدن) مایعات، تزریقات داخل مفصلی، تزریقات اپیدورال، بلوک اعصاب محیطی و مرکزی، بلوک گانگلیون های سمپاتیک و… است.
• سونوگرافی جایگزین مناسبی برای ام آر آی برای بیماران مبتلا به ترس از فضاهای بسته (کلاستروفوبیا) است.
• بیماران با ضربان ساز قلبی و سایر قطعات فلزی در بدن خود که نمی توانند ام آر آی انجام دهند، به راحتی می توانند تحت معاینه سونوگرافی قرار بگیرند.
• سونوگرافی می تواند حرکت ساختارهای بافت نرم مانند تاندون، مفصل و انتهاها را نشان دهد.
• برخلاف بالغین، مفصل لگن نوزادان (هیپ) به طور وسیعی از غضروف ساخته شده است. سونوگرافی به خوبی غضروف را نشان می دهد.
• سونوگرافی به ویژه در بررسی تاندون هایی مانند تاندون آشیل که درست در زیر پوست قرار دارند، بسیار مفید است. مزیت سونوگرافی این است که انجام آن نسبتاً ساده است.
• در مقایسه با ام آر آی، سونوگرافی اطلاعات دقیق تری از بررسی بافت نرم مانند تاندون ها و اعصاب انجام می دهد.

نحوه سونوگرافی تخصصی مفاصل و بافت نرم

برای معاینه سونوگرافیک قسمت هایی از مفاصل و بافت نرم، بیمار روی تخت یا صندلی معاینه می نشیند. برای سایر معاینات بیمار روی تخت به پشت یا دمر دراز می کشد. پس از اینکه روی تخت معاینه قرار گرفتید، سونولوژیست یک ژل آبکی گرم روی محل مورد معاینه می ریزد. ژل به ترانس دیوسر کمک می کند تا تماس ایمن با بدن داشته باشد و هوای بین ترانس دیوسر و پوست که مانعی برای عبور امواج صوتی است را حذف می کند. ترانس دیوسر روی بدن قرار گرفته، به عقب و جلو حرکت می کند تا تصویر دلخواه گرفته شود.

اقدامات قبل از انجام سونوگرافی تخصصی مفاصل و بافت نرم

سونوگرافی های مفاصل و بافت نرم نیاز به آمادگی خاصی ندارند، فقط باید دقت داشته باشید ناحیه ای که مورد سونوگرافی قرار می گیرد به هیچ عنوان دارای زخم باز نباشد و همچنین داخل گچ نیز نباشد.

عوارض سونوگرافی تخصصی مفاصل و بافت نرم

سونوگرافی مانند سی تی اسکن و رادیوگرافی از اشعه X-ray استفاده نمی کند، بنابراین سونوگرافی روشی امن و بی خطر است و عارضه جانبی ندارد.

نسخه اصلی مطلب سونوگرافی تخصصی مفاصل و بافت نرم را در سایت دکتر غلامرضا سیف بخوانید.

---