ویتامین ها ( ویتامین کا قسمت پنجم )

شهزاد محمدیان [ متخصص تغذیه ورزشی از استرالیا ]آدرس وب سایت : www.armitaclinic.ir
آدرس مطب : شهرک غرب بلوار فرحزادی تقاطع دریا خ نورانی پلاک 19 طبقه سوم تلفن مطب : 22366770 - 021

سه نوع ویتامین K شناخته شده است که همه متعلق به یک گروه مواد شیمیایی تحت عنوان کینون ها می باشند. فرم طبیعی ویتامین K، در گیاهان سبز وجود دارد و به نام ویتامین k1 یا فیلوکنیون می باشد، نوع دیگر یعنی ویتامین k2 یا مناکینون توسط باکتری اشرشیاکولی در روده بزرگ ساخته شده و در بافت های حیوانی وجود دارد. ویتامین K3 به طور مصنوعی ساخته شده و دو تا سه برابر پرقدرت تر از انواع طبیعی آن می باشد.

نقش ویتامین K در بدن
ویتامین K به طور عمده به عنوان یک کاتالیزور برای ساخته شدن فاکتورهای انعقاد خون منجمله پروترومبین فعالیت می کند. پروتئین های وابسته به ویتامین K همچنین در استخوان، کلیه و سایر بافت ها وجود دارند. این پروتئین ها به کلسیم متصل شده و در ساختن استخوان و برخی فسفولیپیدها نقش دارند.منابع غذایی؛ سبزیجات دارای برگ سبز تیره، انواع کلم و همچنین جگر سرشار از ویتامین K هستند و شیر، گوشت، تخم مرغ، غلات و میوه جات حاوی مقادیر کمتری از این ویتامین می باشند.
میکروبهایی که به طور طبیعی در روده وجود دارند، باعث ساخته شدن ویتامین K شده و نیمی از نیاز بدن را تامین می کنند ولی برای رفع همه نیازهای بدن کفایت نمی کنند.

جذب و دفع ویتامین K
به طور معمول 30 تا 40 درصد ویتامین جذب شده از طریق صفرا وارد مدفوع شده و حدود 15 درصد آن نیز از طریق ادرار از بدن دفع می گردد. مقادیر زیاد ویتامین E باعث کاهش جذب ویتامین K می شود.

کمبود ویتامین K
کمبود اولیه ویتامین K غیر از دوره ی نوزادی غیرمعمول است و در سایر سنین فقط در شرایط بیماریهای سوء جذب، اسهال مزمن و مصرف آنتی بیوتیک ها، بیماریهای کبد و کیسه صفرا و یا مصرف برخی داروها ایجاد شده و باعث افزایش احتمال خونریزی می گردد.غلظت فاکتورهای انعقادی از قبیل پروترومبین در دوران نوزادی ناکافی است و به علاوه در طی چند روز اول پس از تولد تعداد کافی میکروب مفید قادر به ساخت ویتامین K در روده نوزاد وجود ندارد لذا احتمال دارد کمبود ویتامین K در دوران نوزادی بروز نماید و به همین دلیل است که توصیه می شود در بدو تولد ویتامین K به همه نوزادان تزریق شود.

مسمومیت با ویتامین K
مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین K ایجاد مسمومیت نمی کنند و فقط افرادی که برای پیشگیری از لخته شدن خون، از داروهای ضد انعقادی استفاده می کنند نباید مقادیر زیادی مواد غذایی حاوی ویتامین K مصرف نمایند. تزریق ویتامین K بیش از حد مورد نیاز بدن باعث تخریب گلبول های قرمز، یرقان و آسیب مغزی می شود.