نوار عصب و عضله چیست و چه کاربردی دارد؟

آقای امید ترکاشوند [ خدمات پزشکی در منزل ]آدرس وب سایت : www.omidesalamati.ir
آدرس مطب : تلفن مطب : -

بدن از مولدهای زیادی تشکیل شده است که پیام های عصبی مربوط به درد، حرکت و آسیب های دیگر را از طریق این مولدها منتقل می کند . در صورت وجود درد و مشکلات عصبی دیگر، این سیستم دچار اختلال می شود و حرکت در آن به کندی انجام میشود . برای تشخیص مشکلات عصب و عضله نیاز به نوار عصب و عضله است تا بتوان مشکلات عصبی موجود در بدن را تشخیص داد.

نوار عصب و عضله یک آزمایش پزشکی است که هدایت عصبی ماهیچه ها و سلول های عصبی تنظیم کننده آنها را از نظر سلامتی بررسی می کند. چنین سلول های عصبی به عنوان نورون های حرکتی شناخته می شوند. آنها تکانه های الکتریکی را ارسال می کنند که باعث انقباض و شل شدن عضلات می شوند. این سیگنال های الکتریکی به نمودارها یا اعداد تبدیل می شوند و به پزشکان در ارائه توصیه های پزشکی کمک می کنند.

کاربرد نوار عصب و عضله

نوار عصب و عضله به منظور تشخیص عارضه هایی ازجمله موارد زیر مورد استفاده قرار می گیرد:

• نوروپاتی
• سندرم تونل کارپال
• نوروپاتی اولنار
• آسیب های عصب رادیال
• آسیب های شبکه براکیال
• رادیکولوپاتی گردن
• رادیکولوپاتی کمر
• CIDP (پلی رادیکولونوروپاتی دمیلینه کننده التهابی مزمن)
• AIDP (پلی رادیکولونوروپاتی دمیلینه کننده التهابی حاد یا سندرم گیلن باره)
• آسیب های عصب فاسیال
• آسیب های عصب پرونئال
• بیماری های اعصاب حرکتی مثل ALS
• میوپاتی
• مونونوریت مالتی پلکس

همچنین نوار عصب و عضله اطلاعاتی در مورد تعیین محل و شدت آسیب عضلانی عصبی به پزشک می دهد.

زمان انجام نوار عصب و عضله

اگر فردی علائم اختلال عضلانی یا عصبی داشته باشد، پزشک نوار عصب و عضله را تجویز می کند. این علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

1. ضعف یا سفتی عضله
2. از بین رفتن بافت عضلات (آتروفی)
3. گرفتگی یا اسپاسم عضله
4. از دست دادن کنترل حرکتی
5. مشکل در تکلم، جویدن یا بلعیدن
6. درد مداوم در پاها، بازوها یا دست ها
7. بی حسی، گزگز یا فلج اندام ها

اقدامات قبل از انجام نوار عصب و عضله

قبل از اینکه نوار عصب را انجام دهید، بهتر است موارد زیر را رعایت کنید:

1. عدم مصرف سیگار تا چند ساعت قبل از انجام تست نوار عصب و عضله.
2. لباس راحت و آزاد بپوشید و در صورت نیاز از روپوش بیمارستانی استفاده کنید.
3. قبل از اینکه نوار عصب و عضله دهید، حتماً مصرف داروهای خاص را به پزشک خود اطلاع دهید.
4. برای نبودن آلودگی و چربی روی پوست قبل از تست EMG حتماً استحمام کنید و بدن عاری از نرم کننده و کرم باشد.
5. اگر از ابزار هایی نظیر ضربان ساز استفاده می کنید یا دچار اختلالات خونریزی هستید، حتماً به دکتر مغز و اعصاب خود اطلاع دهید.

روش انجام تست نوار عصب و عضله

از شما خواسته می شود که روی تخت معاینه دراز بکشید یا روی یک صندلی دراز کشیده بنشینید. پزشک ابتدا ناحیه آسیب دیده را با یک ماده ضد عفونی کننده تمیز می کند. سپس از یک سوزن برای وارد کردن الکترودها به بافت عضلانی استفاده می کند. ممکن است پزشک از شما بخواهد که در طول این کار به موقعیت های مختلف حرکت کنید. دو جزء برای آزمایش نوار عصب و عضله وجود دارد: بررسی هدایت سیگنالهای عصبی که به نوار عصب معروف است و الکترومیوگرافی با سوزن که به نوار عضله معروف است. نوار عصب اولین بخش از این روش است. در این مورد حسگرهای کوچک یا برچسب های الکترودی به نام الکترودهای سطحی بر روی پوست قرار می گیرد که برای ارزیابی توانایی نورون های حرکتی برای ارسال سیگنال های الکتریکی و برای اندازه گیری سرعت و قدرت سیگنال هایی که بین دو یا چند نقطه حرکت می کنند استفاده می شود.

بخش دوم نوار عضله با سوزن، به عنوان EMG سوزنی شناخته می شود، از حسگرهایی برای ارزیابی سیگنال های الکتریکی استفاده می کند. این حسگرها الکترودهای سوزنی نامیده می شوند و یک الکترود سوزنی که مستقیماً در عضله قرار می گیرد، فعالیت الکتریکی آن عضله و فعالیت عضلانی را در زمان استراحت و انقباض ارزیابی کنند. یک کامپیوتر این سیگنال ها را به نمودارها یا مقادیر عددی تبدیل می کند که می تواند توسط پزشک تفسیر شود. کل روش باید بین 30 تا 60 دقیقه طول بکشد.

اصطلاحات رایج در تفسیر نتایج نوار عصب و عضله

1. دامنه: سیگنال های الکتریکی که به صورت سینوسی نشان داده شده و ارتفاع این منحنی را دامنه گویند.
2. سرعت رسانایی (CV): این اصطلاح سرعت پالس الکتریکی در طول عصب را توصیف می کند.
3. مدت زمان: به عرض موج الکتریکی گفته می شود یا همان عرض موج سینوسی.
4. بلوک هدایت: نشان دهنده کاهش انتقال سیگنال عصبی در ناحیه مشخصی از بدن است مانند مچ دست (سندروم تونل کارپل).
5. رفلکس F: نوعی انتقال موج الکتریکی به سمت ستون فقرات است که در طول مسیر عصب بدن حرکت ایجاد می کند.
6. رفلکس H: نوعی پالس الکتریکی از عصب به نخاع می رود، سپس از طریق یک عصب حرکتی بر می گردد.

عوارض تست نوار عصب و عضله

این تست جزء مواردی است که عوارض آن بسیار کم می باشند هر چند در ناحیه ای که ارزیابی در آن صورت گرفته احساس درد کم و سوزش به علت ورود سوزن داشته باشید. احساس سوزش بدن ممکن است تا چند روز پس از اتمام تست ادامه داشته باشد؛ اما با داروهای مسکن مثل ایبوپروفن کاهش می یابد. در موارد نادر فرد در محل زدن سوزن، دچار کبودی، گز گز و التهاب می شود که در مواردی با بیشتر شدن درد و التهاب باید پزشک را در جریان بگذارید.

هزینه نوار عصب و عضله

این نوار برای قسمت های مختلف و اندام های مختلف استفاده میشود. به همین دلیل قیمت نوار عصب و عضله متفاوت است و ابتدا باید نسخه به پزشک ارجاع داده شود و سپس با توجه به نرخ روز، هزینه برآورد می شود.