ناخن بخشی از دستگاه پوششی انسان است که فاقد عصب یا خون رسانی است. بخش های دیگر این دستگاه پوست، مو و غشاء مخاطی هستند. صفحات حفاظتی که ناخن نامیده می شوند، انتهای انگشتان دست و انگشتان پا را می پوشانند. ناخن ها اساساً از کراتین که یک پروتئین درشت مولکول در مو و پوست است، تشکیل شده اند. یکی از اجزای ناخن شما بستر زیرین ناخن است که نقش مهمی در ظاهر و سلامت ناخن های شما دارد. بستر ناخن در واقع کاملاً با نام خود مطابقت دارد و به عنوان پایه ای برای صفحه ناخن عمل می کند، سطح سخت ناخن به صفحه ناخن معروف است که به بافت زیرین یعنی بستر ناخن متصل است.
اونیکولیز یک اصطلاح پزشکی است و زمانی کاربرد دارد که ناخن از پوست زیر خود (بستر) جدا می شود. این عارضه تقریباً شایع است و علل مختلفی نیز دارد. اونیکولیز، طی چندین ماه شکل می گیرد. در این اختلال ناخن انگشت تمایلی به چسبیدن به بستر خود ندارد؛ اما هنگامی که ناخن جدید رشد می کند این مشکل برطرف می شود. اگر اونیکولیز در ناخن دست ایجاد شود، بین ۴ تا ۶ ماه طول می کشد که ناخن جدید رشد کرده و علائم کم شود؛ اما اگر ناخن پا دچار این عارضه شود، طول درمان بین ۸ تا ۱۲ ماه است.
از جمله مهمترین علل ایجاد این عارضه در ناخن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
برخی از متخصصان معتقدند که سلامت ناخن ها می تواند نشانه ای از سلامت کلی بدن باشد. به همین دلیل معمولاً ایجاد اختلال در ناخن ها نشان دهنده وجود یک بیماری زمینه ای جدی است؛ بنابراین گاهی عارضه اونیکولیز نشان دهنده عفونت قارچی یا بیماری تیروئید است. گاهی اوقات نیز کمبود برخی از ویتامین های ضروری و مواد معدنی مانند آهن باعث جدا شدن ناخن از بستر خود می شود.
از آنجا که بسیاری از علل می توانند باعث ایجاد جدا شدن ناخن از بستر شوند، پزشک ممکن است بدن بیمار را برای بررسی سایر بیماری ها مانند بیماری تیروئید بررسی کند. اگر او به عفونت قارچی مشکوک باشد، باید نمونه ای از بافت زیر ناخن برداشته و برای بررسی زیر میکروسکوپ آن را به آزمایشگاه ارسال کند.
تعیین علت اونیکولیز، مهم ترین مرحله است. هنگامی که علت پیدا شود، طرح درمان مشخص خواهد شد. در اولین اقدام توصیه می شود که به هیچ عنوان سعی نکنید ناخن را از جای خود بلند کنید. حتماً سعی کنید تا زمانی که ناخن جدید رشد می کند، ناخن قدیمی را نگه دارید.
این اختلال ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود؛ بنابراین درمان بیماری زمینه ای که موجب شکل گیری این اختلال شده است می تواند در بهبود جدا شدن ناخن از پوست نقش مهمی داشته باشد. بر اساس گزارش محققان (PAPAA) تخمین زده می شود که حداقل ۵۰ درصد از افراد مبتلا به پسوریازیس، چنین مشکلی را بر روی ناخن های خود تجربه می کنند. البته درمان پسوریازیس ناخن بسیار دشوار است. برخی از آزمایشات بالینی گزارش می دهند که کرم های موضعی ویتامین D می تواند به درمان پسوریازیس ناخن کمک کنند.
پزشکان همچنین گاهی دارویی به نام کورتیکواستروئید را برای درمان پسوریازیس ناخن تجویز می کنند. اگر آزمایش خون نشان دهد که بیماری تیروئید یا کمبود ویتامین باعث اونیکولیزشده است، استفاده از دارو یا مکمل خوراکی برای درمان علت زمینه ای اونیکولیز تجویز می شود. در بیماری لیکن پلان نیز از تزریق استروئید داخل چین ناخن میتوان سود برد. در عفونتهای باکتریایی از ترکیبات سولفاستامیدی و سیپروفلوکساسین استفاده میشود.