بیضه ها که تحت عنوان غدد جنسی مردانه نیز شناخته می شوند، از دو اندام بیضی شکل تشکیل شده اند که در پشت آلت تناسلی مرد و در کیسه ای نازک به نام کیسه بیضه قرارگرفته اند. بیضه ها درون کیسه آزادانه حرکت می کنند؛ اما هر بیضه توسط یک طناب نازک به نام «طناب اسپرماتیک» از طریق حفره لگنی به بدن متصل می شوند. طناب اسپرماتیک شامل اعصاب، عروق خونی و همچنین مجرای وابران است. مجرای وابران مسئول حمل اسپرم به داخل مجرای ادراری می باشد که پس ازآن اسپرم از طریق مجرای ادراری هنگام انزال از بدن خارج می گردد. بیضه ها در خارج از بدن قرارگرفته اند و دمای آنها حدود دو درجه سانتی گراد پایین تر از دمای عمومی بدن می باشد؛ زیرا که تولید اسپرم با کیفیت مطلوب، به دمایی پایین تر از دمای بدن نیازمند است. در عرض چند هفته پس از لقاح، غدد جنسی ابتدایی (بیضه ها) ایجاد می شود که هورمون هایی را تولید می کنند که مسئول رشد سیستم تولید مثل هستند. اگر بیضه ها پس از 14 هفته از بین بروند، جنین دارای اندام تناسلی مردانه با فقدان قابل توجه غدد جنسی خواهد بود.آنچوریا (Anorchia) یک وضعیت نادر و ناشی از یک اختلال تکاملی است که در آن فرد با وجود اینکه از نظر کروموزومی مذکر است؛ اما در تکامل اندام تناسلی خارجی اختلال وجود دارد. به طوریکه در معاینه، بیضه ندارد؛ اما آلت تناسلی و کیسه بیضه اش نرمال است. این وضعیت که به نداشتن بیضه از بدو تولد یا مادرزادی شناخته شده است، سندرم غیاب بیضه (vanishing testes syndrome) نیز نام دارد.
تشخیص عملکرد و سلامت بیضه ها از جمله اقداماتی است که توسط متخصص اورولوژی انجام می شود. اورولوژی یک تخصص در جراحی است که وظیفه تشخیص و درمان بیماری های دستگاه ادراری زن و مرد و اندام تناسلی مردان و مشکلات جنسی آقایان را برعهده دارد. همشهریان محترم! اگر به این دسته از بیماری ها و مشکلات مبتلا هستید به متخصص اورولوژی در اصفهان مراجعه نمایید.
هر عضوی در بدن انسان دارای مسئولیت و وظیفه ای است. وظیفه بیضه نیز در فرایند تولید مثل و رابطه جنسی است. بیضه نقش بسیار مهمی در این امر دارد به شکلی که در صورت نبود بیضه در بدن انسان عملکرد جنسی او به طور کامل مختل می شود. دو وظیفه عمده و مهم بیضه ترشح هورمون های مردانه و تولید اسپرم یا اسپرم سازی است. در ادامه این مطلب عملکرد بیضه در این دو امر مهم را با یک دیگر بررسی می کنیم.
این اختلال غالباً مادرزادی بوده و به علت اختلال در خونرسانی عروق بیضه اتفاق می افتد. در برخی موارد نیز، پیچ خوردگی عروق بیضه یا آسیب به آنها عامل ایجاد آن میشود. در ۵۰ درصد نوزادانی که آنچوریای مادرزادی دارند کوچکی آلت نیز دیده میشود. در برخی موارد هم نبود بیضه میتواند در اثر انجام فرایند جراحی (به دلیل سرطان، جراحت یا عفونت) باشد. چرخش طناب بیضه (Torsion) که در آن طناب اسپرمی که به بیضه ها خون میرساند پیچ میخورد و خونرسانی متوقف میشود. یکی دیگر از مشکلاتی است که ممکن است نیاز به عمل جراحی برداشتن یک یا هر دو بیضه (اورکیدکتومی) را ایجاب نماید.
آزمایشات شامل کمبود قابل مشاهده بیضه، سطوح پایین تستوسترون (سطوح معمول زنانه)، افزایش سطح هورمون محرک فولیکول و هورمون لوتئینیزه کننده، کاریوتایپ XY، سونوگرافی یا تصویربرداری تشدید مغناطیسی که نشان دهنده فقدان بافت غدد جنسی، تراکم استخوان پایین، سطوح پایین هورمون ضد مولر است و کاوش جراحی برای شواهد بافت غدد جنسی مردانه.
درمان شامل مکمل آندروژن (تستوسترون) برای شروع مصنوعی بلوغ، کاشت پروتز بیضه و حمایت روانی است. به افراد آنورشیک که هویت زنانه دارند، ممکن است استروژن به جای تستوسترون به تنهایی تجویز شود؛ زیرا به دلیل کمبود غدد جنسی، هیچ انسداد کننده آندروژن لازم نیست.
این بیماران عقیم بوده و جثه زنانه و مقداری تجمع چربی دارند. نقص اولیه غدد جنسی با کوررنگی و کند ذهنی همراه است.
برخی از بدخیمی یا سرطان های مثانه پس از درمان، که ممکن است جراحی سرطان مثانه باشد یا شیمی درمانی و ... مجددا عود می کنند. این حالت از جمله در سرطان هایی با رشد سریع و غیرتهاجمی بیشتر مشاهده می شود. این مسئله بر اهمیت تشخیص درست نوع سرطان و روش درمانی استفاده شده تاکید می کند. همچنین باید به این مسئله نیز توجه داشت که تشخیص سرطان و بدخیمی های مثانه در مراحل اولیه ی خود تاثیر بسیار مهمی در احتمال موفقیت روش های درمان سرطان مثانه خواهد داشت. اگر با علائم بدخیمی مثانه مواجه شدید؛ می توانید به ارولوژیست مراجعه نمایید تا با تشخیص به موقع بیماری شما، ریسک احتمالی مواجهه با عوارض سخت را به حداقل ممکن کاهش دهند.