یکی از روش های بسیار مهم درمان سرطان سینه رادیوتراپی یا پرتودرمانی خارجی است که ممکن است پزشک جهت درمان سرطان این روش را پیشنهاد کند. حدود 60 درصد از بیماران سرطانی در طول درمان خود به رادیوتراپی نیاز دارند. طی پروسه رادیوتراپی بیمار بر تخت درمان می خوابد و از دستگاهی خارج از بدن او اشعه پر انرژی تابیده می شود و به وسیله این پرتوها سلول های سرطانی را از بین می رود یا رشد آنها را کاهش پیدا می کند.
روش پرتو درمانی از آنچه که بیماران از آن انتظار دارند راحت تر می باشد و ترس های پیش از آن بسیار بی مورد می باشد. بیمار حین رادیوتراپی هیچ درد و ناراحتی ندارند از ورود این اشعه پر انرژی بر بدن خود را حس نمی کنند.
رادیوتراپی ممکن است در هر مرحله از سرطان سینه انجام شود. همچنین رادیوتراپی ممکن است قبل یا بعد از جراحی و تعداد محدودی حین جراحی برای بیماران مبتلا به سرطان سینه انجام می شود.
همچنین بخوانید: عوارض رادیوتراپی
در این روش یک منبع تشعشع که در یک پوشش نگهدارنده در نزدیکی محل تومور قرار داده می شود. هرچه محدوده تومور در پستان به خوبی مشخص شود نتیجه دریافتی از رادیوتراپی دقیق تر خواهد بود.
از این روش برای درمان تومورهای متمرکزی که نمی توان آن ها را به طور کامل خارج کرد و احتمال عود مجدد آن ها وجود دارد مورد استفاده قرار می گیرد. در این روش بعد از آن ها بخش اعظم بافت سرطانی خارج شد دوز بسیار بالایی از اشعه به طور مستقیم به تومور تابیده می شود.
پرتودرمانی خارجی معمولا توسط دستگاه هایی که منبع ارسال اشعه از خارج به بدن هستند که شامل دستگاه های شبیه به سی تی اسکن که در تصویربرداری استفاده می شود، انجام می شود. بدین صورت که بیمار به محل درمان مراجعه کرده و بر روی تخت قرار می گیرد و توسط دستگاه اشعه به ناحیه مورد نظر تابیده می شود. جهت درمان از اشعه های ایکس، گاما، الکترون، پروتون و سایر اشعه ها جهت درمان استفاده می شود. این روش پرتو درمانی یکی از رایج ترین نوع پرتودرمانی سرطان پستان می باشد.
رادیوتراپی با حمله به DNA های آسیب دیده و سلول های سرطانی آن ها را از بین می برد. زمانی که سلول های سرطانی تقسیم نشوند و بمیرند تومور شروع به کوچک شدن می کند. معمولا قبل از رادیوتراپی یک سی تی اسکن انجام می شود تا پزشک یک تصویر دقیق و سه بعدی از تومور و لبه های آن و بافت های سالم بدست آورد.
شکل، سایز، نوع و مکان تومور به جراح سینه کمک می کند تشخیص بدهد چه مقداری اشعه وارد کند تا بافت های سالم آسیب نبینند و فقط سلول های تومور از بین بروند.
در حین این پروسه یک دستگاه با اشعه ایکس به تومور تابیده می شود. کامپیوتر داخل این دستگاه با وسیله ای به نام کلیماتور، مقدار جهت و شکل اشعه تنظیم را تنظیم می کند تا اشعه بیشتری به تومور برسد درحالی که اشعه کمتری به بافت سالم اطراف تابیده شود.
طی رادیوتراپی بیمار بر روی تخت دستگاه می خوابد و با استفاده از ابزار دقیق موقعیت دهی و سیستم لیزرهای سه بعدی در وضعیت معین از پیش تعیین شده تابیده می شود و سپس مارکرها و نشانگرهای خاصی در چند نقطه بر روی پوست بیمار در محدوده مورد اسکن چسبانده می شود که این نشانگرها در تصاویر سی تی اسکن قابل رویت هستند و از آن ها برای موقعیت دهی دقیق بیمار در هر جلسه درمان منطبق بر موقعیت او در روز تصویربرداری استفاده می شود.
سپس این تصویر توسط شبکه داخلی به سیستم های طراحی درمان در بخش فیزیک پزشکی منتقل می شود و در آن جا پزشک مربوطه بر از ارزیابی موقعیت بافت ها در سایر داده های تصویری بیمار مانند ام آر آی یا پت اسکن موقعیت دقیق بافت های سالم و بافت هدف بیمار را ترسیم می کند در این مرحله درمان بهینه بیمار توسط متخصصین فیزیک پزشکی طراحی می شود و برای این طراحی از نرم افزارهای دقیق و الگوریتم های محاسباتی پیشرفته استفاده می شود تا طرح درمانی ریخته شود که در آن بیش ترین میزان اشعه ممکن برابر با درخواست پزشک به بافت ناسالم و کم ترین میزان اشعه و کم تر از آستانه تحمل بافت های سالم به آنها تحویل شود.
عوارض ناشی از رادیوتراپی پستان بسته به شرایط و وضعیت بیمار، مرحله بیماری، و نوع درمانی که برای بیمار در نظر گرفته شده می تواند متفاوت باشد اما این عوارض معمولا خفیف و فقط در ناحیه مربوطه ایجاد می شود که شامل موارد ذیل می باشد:
رادیوتراپی، پرتودرمانی و اشعه درمانی همگی نام های مختلف یک شیوه ی درمانی است که در آن از انواع خاصی از پرتوها در درمان بیماری ها (عموماً بیماری های بدخیم) استفاده می شود. برخی از مردم به غلط پرتودرمانی را برق گذاشتن می نامند. این یک غلط مصطلح است که انتظار داریم شما خواننده ی گرامی از این به بعد آن را به کار نبرید چون در هنگام پرتودرمانی هیچ گونه سیمی به بدن بیمار وصل نمی شود و اصولاً از جریان الکتریسیته استفاده نمی شود.
در پرتودرمانی از پرتوهای (اشعه های) پر انرژی جهت از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می شود. این پرتوها معمولاً توسط دستگاهی به نام شتاب دهنده ی خطی تولید می شوند. برای این منظور بیمار روی تخت شتاب دهنده می خوابد و سپس پرتوها از زوایای مختلفی که قبلاً توسط گروه پزشکی تعیین شده است به بستر بیماری تابانده می شود. پرتوها رنگ یا بویی ندارند و با چشم دیده نمی شوند. لازم به ذکر است که این پرتوها باعث گرم یا سرد شدن بدن هم نمی شوند.
توجه داشته باشید که خانم های باردار نباید پرتودرمانی شود چون پرتودرمانی برای جنین وی بسیار مضر است لذا در حین پرتودرمانی در مورد روش های غیرمضر و مؤثر برای پیشگیری از بارداری از پزشک خود راهنمایی بگیرید.
پرتودرمانی معمولاً حدود سه تا چهار هفته بعد از اتمام شیمی درمانی شروع می شود و اگر بیمار نیاز به شیمی درمانی نداشه باشد پس از بهبود زخم های بیمار و بین چهار تا شش هفته پس از جراحی، پرتودرمانی شروع می شود.
مراقبت بعد از پرتو درمانی : مراقبت های عمومی
اگر با مشکل ژنیکوماستی یا بزرگی سینه در آقایان مواجه هستید؛ برای تشخیص قطعی و درمان این بیماری در اصفهان، می توانید به دکتر سید محمد رضا حکیمیان، بورد جراحی و فلوشیپ جراحی پستان مراجعه نمایید. برای هماهنگی با مطب ایشان و در یافت نوبت می توانید از طریق تماس با شماره تلفن 36294896 - 031 اقدام فرمایید.