متخصصان طب فیزیکی و یا پزشکان توانبخشی ، پزشکانی هستند که در پزشکی فیزیکی غیر جراحی ، یعنی درمان مشکلات عضلانی-اسکلتی ، شامل عضلات ، استخوان ها ، مفاصل ، تاندون ها ، رباط ها و اعصاب بدون استفاده از جراحی تخصص دارند . هدف نهایی آنها باز گرداندن عملکرد ، تحرک و کیفیت زندگی است . این متخصصین از طریق طیف وسیعی از روش ها ، از نظارت بر برنامه های درمانی و برنامه های فیزیوتراپی گرفته تا آزمایش های هدایت عصبی و الکترومیوگرافی ، تشخیص و درمان آسیب های جسمی و معلولیت ها را انجام می دهند .

متخصصان طب فیزیکی و توانبخشی همچنین قادر به انجام اقدامات حداقل تهاجمی برای بازگرداندن تحرک و عملکرد هستند . در این مقاله به بررسی حوزه فعالیت متخصص طب فیزیکی و توانبخشی می پردازیم .

متخصصان طب فیزیکی و توانبخشی می توانند از روش های غیر جراحی برای درمان آسیب و بیماری و مدیریت درد استفاده کنند . برای کسانی که نیاز به انجام عمل جراحی دارند ، مشاوره با متخصص طب فیزیکی و توانبخشی قبل و بعد از جراحی می تواند در سرعت بخشیدن به بهبود و حفظ عملکرد مفید باشد . همچنین متخصصین طب فیزیکی کل فرد و نه فقط ناحیه آسیب دیده را درمان می کنند . آنها در حین توانبخشی به نیازهای جسمی ، احساسی و اجتماعی بیمار نیز می پردازند .

حوزه فعالیت متخصص طب فیزیکی و توانبخشی

به طور خلاصه فعالیت این تخصص در سه شاخه عمده می باشد :

طب موسکولو اسکلتال : شامل ارزیابی ، تشخیص و درمان بیماران با مشکلات عضلانی اسکلتی عصبی ( عمدتا درد ) می باشد . متخصص طب فیزیکی با معاینه بالینی و شرح حال و با کمک تست های پاراکلینیک ، سعی بر تشخیص درست و دقیق مشکل بیمار دارد و پس از آن با طرح ریزی درمان بیمار که عمدتا مبتنی بر درمان های دارویی و مدالیته های فیزیکی همچون ورزش درمانی ، مانیپولاسیون ( درمان های دستی ) ، تزریق های تخصصی داخل مفاصل یا بافت آسیب دیده ، ماساژ درمانی ، لیزر درمانی ، اوزون درمانی و … است در جهت درمان بیمار اقدام می نماید .

طب الکترودیاگنوزیس : تشخیص بیماری های اعصاب محیطی و عضلات با کمک نوار عصب و عضله می باشد . این روش تشخیصی می بایست توسط پزشک متخصص کارآزموده انجام گردد . در این روش استفاده از جریانات الکتریکی بدن و اعصاب و عضلات و سنجش و آنالیز این جریانات در جهت تشخیص صحیح بیماری است .

طب بازتوانی یا توانبخشی : طب بازتوانی یا توانبخشی مجموعه فعالیت هایی است که به منظور بازتوانی بیماران انجام می شود و هدف آن بهبود و حفظ حداکثر عملکرد جسمی ، روحی و اجتماعی فرد است . در این بخش ، اغلب بیماران دچار ناتوانی های اکتسابی مانند بیماران دچار آسیب های ورزشی ، سکته های مغزی ، سکته های قلبی ، ضایعات نخاعی و بیماران مبتلا به ناتوانی های مادرزادی مانند فلج مغزی تحت درمان قرار می گیرند .

متخصصين طب فيزيكی از چه روش هايی برای درمان استفاده می كنند ؟

متخصصين اين رشته علاوه بر استفاده از دارو ، براي اقدامات ذيل دوره های خاص ديده اند :

• تجويز فيزيوتراپی تخصصی
• تزريقات موضعی
• تجويز وسايل كمكی نظير بريس يا عضو مصنوعی
• مانيپولاسيون ستون فقرات
• طب سوزنی
• اوزون تراپی
• تزریق پلاسمای غنی از پلاکت یا PRP
• لیزر پرتوان ، شاک ویو ، مگنت تراپی ، تکار تراپی و …

طب فیزیکی در چه زمینه هایی به ارائه خدمات می پردازد ؟

• پیشگیری ، تشخیص ، درمان و توانبخشی بیماری های مربوط به استخوان ، عصب و عضله
• درمان بیماری های اسکلتی-عضلانی
• تشخیص و درمان انواع کمردرد با روش های فیزیکی
• تشخیص و درمان بیرون زدگی دیسک کمر یا گردن
• انجام درمان های غیر جراحی در اختلالات ستون فقرات و دیسک کمر
• پیشگیری ، تشخیص ، درمان و توانبخشی پوکی استخوان
• درمان آرتروز مفاصل
• تشخیص و درمان آسیب های تاندونی
• تشخیص و درمان انواع اختلالات شانه مثل پارگی ها و آسیب های تاندونی و شانه یخ زده
• تشخیص و درمان گیرافتادگی های عصب در نقاط مختلف مثل مچ دست و آرنج
• تشخیص ، درمان و توانبخشی انواع آسیب های ورزشی
• تشخیص و درمان دفورمیتی ( بدشکلی ها ) پا مثل کف پای صاف و چرخش مچ
• به کارگیری انواع حرکات اصلاحی در درمان انحراف ستون فقرات ( اسکولیوز ، گودی کمر ) ، زانو ها ، افتادگی شانه ها
• درمان انواع بی اختیاری ادرار و مدفوع با روش هایی همچون بیوفیدبک
• درمان گرفتگی ها و اسپاسم عضلانی

نسخه اصلی مطلب حوزه فعالیت متخصص طب فیزیکی و توانبخشی را در سایت دکتر سلمان فلاح بخوانید

---