تيروئيد غده اي به شكل پروانه در جلوي گردن در پايين حنجره و بالاي استخوانهاي ترقوه است. تيروئيد دو نوع هورمون به نام هاي T4 و T3 ترشح مي كند. كار اين هورمون ها تنظيم چگونگي مصرف و ذخيره انرژي در بدن است. در حقيقت تيروئيد مسئول تنظيم سوخت و ساز بدن مي باشد. یکی از مشکلات شایع تیروئید که در بین ۵ تا ۱۰ درصد افراد وجود دارد، ندول ها و یا توده هایی هستند که در برخی موارد از روی سطح پوست قابل لمس کردن هستند و در برخی موارد قابل لمس نیستند و پزشک رادیولوژیست در طی سونوگرافی گردن متوجه آنها می شود.

سونوگرافی تیروئید از امواج صوتی برای تولید یک سری تصاویر از غده تیروئید استفاده می کند که به وسیله آن رادیولوژیست متوجه شکل و اندازه این غده در بدن می شود، کم کاری و پرکاری غده تیروئید و یا بیماری هایی که مربوط به آن هستند می توانند سایز و شکل آن را تغییر داده و باعث به وجود آمدن مشکلاتی برای بیمار شوند، از این رو زمانی که پزشک، متوجه آثاری از بیماری های مربوط به غدد تیروئید در بیمار میشود، درخواست انجام این تست را می کند. این نوع تصویربرداری در زمانی انجام می شود ک پزشک نیاز به بررسی بافت تیروئید و بررسی وجود ندول تیروئید در آن را داشته باشد.

دلایل انجام سونوگرافی تیروئید

اگر آزمایش عملکرد تیروئید غیر طبیعی باشد یا پزشک هنگام معاینه گردن رشد گره ها بر روی تیروئید را تشخیص دهد، سونوگرافی تیروئید را تجویز می کند. این روش همچنین ممکن است برای بررسی کم کار یا پرکاری بودن غدد تیروئید نیز تجویز شود. برخی دیگر از دلایلی که باعث تجویز سونوگرافی تیروئید میشوند، شامل موارد زیر می باشند:

• برای تعیین اینکه آیا یک توده در گردن ناشی از تیروئید است یا ساختار مجاور
• تجزیه و تحلیل ظاهر گره های تیروئید و تعیین اینکه آیا آن گره ها خوش خیم هستند یا ندول ها دارای ویژگی هایی که نیاز به نمونه برداری دارند، می باشند؟
• در صورت احساس یک یا چند گره در معاینه فیزیکی
• مشخص کردن اینکه آیا گره تیروئید با گذشت زمان به طور قابل توجهی رشد کرده است یا خیر.
• با توجه به آنکه سونوگرافی تصاویر را در زمان واقعی ارائه می دهد، پزشکان ممکن است از این روش برای هدایت سایر روش ها مانند بیوپسی سوزن استفاده کنند. این روش برای استخراج نمونه های بافتی برای آزمایش در آزمایشگاه ها استفاده می شود.

مزایای استفاده از سونوگرافی برای تشخیص مشکلات تیروئیدی

از جمله مزایای این روش می توان به غیر تهاجمی بودن، بدون تزریق و یا استفاده از سوزن بودن، دردناک نبودن و بسیار کم هزینه و ارزان بودن، ایمن بودن و بی نیاز بودن به اشعه ایکس در انجام آن، وضوح بسیار بالای تصاویری که ثبت می شود، لحظه ای و سرعت بالای چاپ تصاویر آن اشاره داشت که این امکان را به پزشک می دهد که بتواند با سرعت هرچه بالاتر بیماری را تشخیص دهد و اقدام به درمان آن نماید.

اقدامات قبل از انجام سونوگرافی تیروئید وگردن

پیش از سونوگرافی باید هرگونه زیورآلات گردن را در بیاورید، چرا که ممکن است مسیر تصویربرداری از گلو را مسدود نماید.

نحوه انجام سونوگرافی تیروئید

پزشک، یک بالش در زیر گردن شما قرار میدهد تا سر خود را به عقب خم کنید و گردن بهتر دیده شود. ممکن است در این وضعیت راحت نباشید؛ اما معمولاً مشکلی ایجاد نمی شود و درد نخواهد داشت. در برخی موارد ممکن است بتوانید در حین سونوگرافی صاف بنشینید.

ابتدا یک ژل به گردن شما مالیده می شود تا به حرکت روان دستگاه بر روی پوست کمک کند. هنگام مالیدن ژل ممکن است احساس خنکی ایجاد شود. پزشک مبدل یا پروب سونوگرافی را در روی ناحیه مورد نظر به عقب و جلو حرکت میدهد. این کار خیلی نرم و آسان انجام می شود و هیچ دردی ندارد. تصاویر بر روی یک نمایش جدید می شود و رادیولوژیست با مشاهده مداوم نمایشگر اطمینان حاصل می کند که تصویر دقیقی از تیروئید ایجاد شود.

تفسیر نتایج سونوگرافی تیروئید و گردن

اگر کلمه غیرطبیعی را در نتایج تصویربرداری اولتراسونیک مشاهده کردید، می تواند نشانه یکی از این موارد باشد:

• کیست یا گره های پر از مایع
• گواتر یا بزرگ شدن غده تیروئید
• ایجاد ندول های تیروئیدی (گره های تیروئیدی)
• ابتلا به التهاب تیروئید یا تیروئیدیت
• ابتلا به سرطان تیروئید (در صورت نمونه برداری های دیگر)

ندولها در سونوگرافی تیروئید

ندول های تیروئید می تواند بدخیم (سرطانی) و یا خوش خیم باشند. در نتایج سونوگرافی به ندول های تیروئید نمره می دهند. این نمره در نتایج تصویربرداری اولتراسونیک طبقه بندی می شوند. اصطلاحات این طبقه بندی به صورت زیر است:

1. U1: ندول تیروئید نرمال
2. U2: ندول تیروئید خوش خیم
3. U3: ندول تیروئید نامشخص
4. U4: ندول تیروئید مشکوک به بدخیمی
5. U5: تیروئید مبتلا به ندول های بدخیم یا سرطان

عوارض جانبی سونوگرافی تیروئید و گردن

سونوگرافی تشخیصی در حالت استاندارد، هیچ خطری برای انسان ندارد.

نسخه اصلی مطلب مزایای استفاده از سونوگرافی برای تشخیص مشکلات تیروئیدی و گردن را در سایت دکتر غلامرضا سیف بخوانید

---