آزمایش ذخیره تخمدان

دکتر منصوره پژمان منش [ متخصص جراحی زنان ، زایمان و فلوشیپ نازایی ]آدرس وب سایت : www.dr-pejmanmanesh.ir
آدرس مطب : اصفهان ، دروازه شیراز ،ابتدای خ چهارباغ بالا ،نبش کوی بهار آزادی ،مجتمع بهار ،طبقه دوم واحد 205 تلفن مطب : 36206186 - 031

ذخیره تخمدان :

ذخیره تخمدان در واقع به موجودی حساب فولیکولهای تخمدان در خانمها گفته میشود. در دوران جنینی تعداد بسیار زیادی فولیکول ( در حد چند میلیون ) در تخمدان بوجود می آید که به مرور زمان تعداد انها کمتر می شود. با این وجود در هنگام بلوغ تعداد 400 هزار فولیکول در تخمدان وجود دارند که در صورت طبیعی و منظم بودن سیکل قاعدگی ، هر ماه در زمان تخمک گذاری ، یک تخمک آزاد میشود.

علل کاهش ذخیره تخمدان:

تعداد فولیکولهای تخمدان تحت تاثیر عوامل مختلف از جمله افزایش سن ، مصرف سیگار ، شیمی درمانی و پرتو درمانی ،.استرس ، بیماریهای خود ایمنی ، اندومتریوما و .. بتدریج کاهش می یابد و با کاهش ذخیره تخمدان ، عملکرد تخمدان ضعیف و قابلیت باروری زوجها کاهش می یابد.

آزمایش ذخیره تخمدان:

بررسی وضعیت ذخیره تخمدان توسط پزشک فوق تخصص نازایی زنان انجام میشود. آزمایشهای هورمونی مانند LH وFSH و استرادیول که توصیه میشود در اوایل سیکل قاعدگی ( روز دوم تا چهارم پریود ) انجام شوند شایعترین تستهای ذخیره تخمدان هستند. اما اخیرا روشهای کاربردی تری جهت ارزیابی ذخیره تخمدان در ناباروری زوجها انجام میشود. ازمایش انتی مولرین هورمون و سونوگرافی واژینال ، از دیگر روشهای تعیین ذخیره تخمدان بانوان هستند.پزشک فوق تخصص ناباروری ، قبل از شروع سیکل درمان ، آزمایش ذخیره تخمدان را برای شما درخواست داده تا با توجه به این تست و سایر عوامل نازایی زوج ، برنامه درمانی مناسبی در نظر گرفته شود.

بهترین تست ذخیره تخمدان:

بهترین تست برای تعیین انجام تست ذخیره تخمدان ، هورمون آنتی مولرین ( AMH ) است. AMH یا هورمون آنتی مولرین ماده ای است که بطور مستقیم توسط سلول های گرانولوزا در فولیکول های تخمدان تولید میشود. از این رو AMH نشاندهنده تعداد و کیفیت فولیکولهای موجود در تخمدان است. خوشبختانه نتایج تست انتی مولرین هورمون در سرتاسر روز و در طول سیکل قاعدگی تغییر چندانی ندارد و از این رو در هر روزی از ماه قابل اندازه گیری است.

یکی دیگر از روشهای بررسی ذخیره تخمدان که در کنار AMH انجام میشود، اندازه گیری تعداد فولیکولها توسط سونوگرافی واژینال در اوایل سیکل قاعدگی است.در اکثر مقالات علمی عنوان میشود، انجام تست AMH و شمارش تعداد فولیکولها هر دو در نشان دادن ذخیره تخمدان بسیار با ارزش هستند و البته نتایج ازمایشها باید با احتیاط و با توجه به سایر فاکتورهایی مثل سن و....تفسیر شوند.

ایا ازمایشهای ذخیره تخمدان بطور روتین در همه افراد کاربرد دارد؟

خیر . در افرادی که از نظر عواملی که باعث کاهش ذخیره تخمدان و فولیکولها می شوند، کم خطر محسوب میشوند این ازمایشات میتواند گمراه کننده باشد.

در چه افرادی ازمایش ذخیره تخمدان باید انجام شود؟

مسلما درخانمهایی که عوامل کاهش ذخیره تخمدان با توجه به شرح حال و...وجود دارد ، این تستها کاربرد دارند.

1- سن بالای 35 سال
2- ناباروری توجیه نشده
3- سابقه خانوادگی یائسگی زودرس
4- سابقه جراحی تخمدان
5- سابقه شیمی درمانی یا پرتودرمانی
6- مصرف سیگار
7- ناباروری و اندومتریوز
8- افرادی که پاسخ خوبی به داروهای تحریک تخمدان نمیدهند.