گلو درد

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

علل بروز گلو درد : ویروس ها ، باکتری ، آلرژی تحریک ، برگشت مواد غذائی از معده ( Reflux ) ، تومورها

چه زمانی باید به پزشک مراجعه نمود ؟ چه زمانی باید آنتی بیوتیک دریافت نمود ؟ چگونه می توان گلودرد را بهبود بخشید ؟
علل : گلودرد علامتی است که در بیماریهای متعددی می تواند بروزکند . عفونت ها علت عمده گلودرد می باشند که شامل ویروس هایی مانند آنفلوانزا ، سرماخوردگی ، مونونوکلئوزیس و باکتریهائی مانند استرپتوکوک ، مایکوپلاسما و هموفیلوس می شوند . ویروس ها برخلاف باکترها نیازی به درمان با آنتی بیوتیک ندارند . ویروس ها اکثر ویروس ها معمولاً به همراه گلودرد علائمی مانند آبریزش آبکی بینی ، عطسه و احساس کوفتگی و درد عمومی بدن دارند .

این ویروس ها بسیار مسری هستند و به خصوص در فصل زمستان به سرعت گسترش می یابند . گلودرد می تواند علاوه بر ویروس های ذکر شده از علائم درگیری با ویروس های دیگری از قبیل سرخک ، سرخجه ، سیاه سرفه و خروسک نیز باشد . تشکیل آنتی بادی و تخریب ویروس ها پروسه ای است که معمولاً یک هفته به طول می انجامد . البته یک ویروس است که می تواند بیش از یک هفته فرد را درگیر نماید و آن مونونوکلئوزیس است .

این ویروس در سیستم لنفاوی بدن جایگزین شده و می تواند باعث بزرگی بیش از حد لوزه ها به همراه قطعات سفید بر روی آن و تورم غدد لنفاوی موجود در نواحی گردن ، زیربغل و کشاله ران و همچنین بزرگی طحال گردد . این ویروس می تواند گلودرد شدید ی را به همراه اختلالات تنفسی ایجاد نماید . در عین حال با درگیری کبد می تواند فرد را دچار یرقان گرداند . این عفونت می تواند احساس خستگی شدیدی را در فرد مبتلا تا بیش از ۶ هفته ایجاد کند .

این بیماری از طریق بزاق دهان براحتی منتقل می شود . باکتری گلودرد استرپتوکوکی با توجه به عامل آن که می تواند فرد را دچار آسیب دریچه های قلب ( تب روماتیسمی ) وکلیه ها ( نفریت ) نماید از اهمیت خاصی برخوردار است و به علت عوارض احتمالی لازم است درمان با آنتی بیوتیک صورت گیرد . تشخیص این عفونت با معاینه کار ساده ای نیست و برای تشخیص قطعی کشت گلو مورد نیاز می باشد ، که در صورت مثبت بودن کشت ، درمان با آنتی بیوتیک ضرورت دارد .

آلرژی همان گرد و غباری که می تواند در فرد دچار حساسیت ایجاد تحریک و التهاب بینی و در نتیجه آبریزش بینی حساسیتی ( allergic rhinitis ) نماید با تنفس می تواند تحریک و التهاب گلو را نیز منجر شود که در نتیجه گلودرد را نیز درپی خواهد داشت . که با پیشگیری از تماس با عامل حساسیت زا و درمان حساسیت مشکل این افراد برطرف می گردد .

تحریک در فصول سرد سال با تنفس هوای خشک می تواند گلودرد خفیفی را بخصوص در صبحگاه ایجاد نماید ، که این نوع گلودرد با مرطوب سازی فضای اتاق و مصرف بیشتر مایعات می تواند برطرف گردد . بیمارانی که بعلت گرفتگی بینی با دهان نفس می کشند نیز از مشکل خشکی گلو رنج می برند . در این افراد باید درمان گرفتگی بینی صورت گیرد .

ذرات شیمیائی و غبار موجود در هوا می تواند بینی و حلق را تحریک نماید که شایعترین عامل این نوع گلودرد دودسیگار می باشد . برگشت مواد غذائی از معده ( Reflux ) یکی از علل گلودرد برگشت مواد غذائی از معده به طرف حلق می باشد . برای جلوگیری از این مشکل می توان سرتخت را حدود ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتر بالاتر از قسمت تحتانی تخت قرار داد . از داروهای ضداسید نیز می توان کمک گرفت . در ضمن از خوردن مواد غذائی و همچنین از مصرف نوشیدنی هایی مانند چای غلیظ و قهوه و در فاصله ۳ تا ۴ ساعت قبل از خواب باید پرهیز نمود . در صورت عدم بهبود با این روشها باید به پزشک مراجعه نمود .

تومورهای حلق و زبان و حنجره معمولاً ارتباط زیادی با مصرف طولانی مدت سیگار و الکل دارند . گلودرد و مشکل بلع بهمراه درد تیرکشنده به طرف گوش ( که بعلت اشتراک شبکه عصبی حلق و اطراف گوش در گلودردهای با عوامل دیگر نیز می تواند وجود داشته باشد ) در علائم آن می تواند باشد. معمولاً گلودرد خفیف و مزمن است که در اینصورت باید مورد توجه واقع شود . علائم مهم دیگر گرفتگی صدا ، وجود یک توده در گردن ، کاهش وزن بدون توجیه و بزاق آغشته به خون می باشند .

چه زمانی باید به پزشک مراجعه نمود ؟
زمانی که گلودرد شدید باشد و یا اینکه بیش از پنج تا هفت روز از بروز سرماخوردگی منجر به گلودرد گذشته باشد و بعلاوه این مشکل ارتباطی با آلرژی و عوامل محرک نداشته باشد باید به پزشک مراجعه نمود و به طور خلاصه وجود موارد زیر بهمراه گلودرد باید شما را به طرف پزشکان رهنمون سازد : گلودرد شدید یا طولانی مشکل در تنفس مشکل در بلع مشکل بازکردن دهان درد مفصل فکی - گیجگاهی گوش درد بثورات ( Rash ) تب بالای ۳۹ درجه سانتیگراد خون در بزاق گلودرد عودکننده توده در گردن گرفتگی و خشونت صدا بیش از دو هفته

چه زمانی باید آنتی بیوتیک دریافت نمود ؟
از آنجائیکه آنتی بیوتیک ها قادر به از بین بردن یا مهار باکتری ها هستند فقط در موارد تشخیص عفونت میکروبی توسط پزشک باید مورد استفاده قرار گیرند . آنتی بیوتیک ها قادر به درمان عفونت های ویروسی نیستند ولی ویروس ها مقاومت بیمار را در مقابل عفونت های میکروبی کاهش می دهند . در این موارد که یک عفونت توأم ( عفونت ثانویه میکروبی ) ایجاد شده است نیز آنتی بیوتیک توسط پزشکان تجویز می گردد .

در صورت تجویز آنتی بیوتیک باید دوره کامل آن ( معمولاً ۱۰ روز ) مصرف شود که در غیر اینصورت عفونت سرکوب شده می تواند دوباره بروز نماید . بعضی کودکان علی رغم درمان آنتی بیوتیکی عود عفونت را تجربه می کنند که در صورت اثبات عود عفونت با میکروب استرپتوکوک ( بیش از ۶ بار در سال ) و در عین حال شدید بودن آنها برداشتن لوزه ها پیشنهاد می شود .

چگونه می توان گلودرد را بهبود بخشید ؟
مصرف مایعات را افزایش دهید . چای گرم به همراه عسل یک تسکین دهنده مطلوب خانگی است . یک دستگاه مرطوب کننده یا دستگاه بخور دراتاق خود قرار دهید . با محلول آب نمک گرم چند بار در روز قرقره کنید.( یک چهارم قاشق چایخوری در یک دوم لیوان آب ) برای کنترل درد از یک مسکن نظیر استامینوفن استفاده نمائید .