اورولوژی آنکولوژیست کیست؟

اورولوژی آنکولوژیست پزشک با آموزش های ویژه در تشخیص و درمان سرطان های دستگاه ادراری مردانه و زنانه و اندام های تناسلی مردانه است. این اندام ها شامل مثانه، کلیه ها، پروستات، آلت تناسلی و بیضه ها هستند.

آنکولوژیست های اورولوژی برای درمان بدخیمی های دستگاه ادراری با استفاده از ابزارها و فناوری های مختلف طراحی شده، آموزش دیده اند.

سرطان های اورولوژیک:

انواع مختلفی از سرطان اورولوژیک وجود دارد. برخی از انواع آن هم در مردان و هم در زنان اتفاق می افتد، مانند سرطان مثانه و کلیه و برخی دیگر مختص جنسیت هستند، مانند سرطان بیضه برای مردان.

انواع سرطان های اورولوژیک مخصوص مردان عبارتند از:

• سرطان پروستات
• سرطان بیضه
• سرطان آلت تناسلی

سرطان هایی که می تواند در هر دو جنس رخ دهد، عبارتند از:

• سرطان مثانه
• سرطان کلیه

سرطان های اورولوژیک رشد غیر طبیعی سلول هایی است که در اندام های دستگاه ادراری مردان و زنان و بیضه ها، پروستات و آلت تناسلی مردان تشکیل می شوند. دستگاه ادراری که ادرار را تولید و ذخیره می کند، شامل کلیه ها، حالب (لوله هایی که ادرار را از کلیه ها به مثانه می برند)، مثانه و مجرای ادرار (لوله ای که ادرار را از مثانه حمل می کند و آن را از بدن دفع می کند) است.

اغلب، سرطان های این اندام ها علائمی مانند درد، توده، عفونت های دستگاه ادراری (UTIs) یا خون در ادرار ایجاد می کنند. بسیاری از این سرطان ها در صورت تشخیص زودهنگام قابل درمان هستند.

پزشکان اغلب سرطان های اورولوژیک را با جراحی برای برداشتن تومور درمان می کنند. در برخی شرایط پزشکان، پرتودرمانی ( استفاده از پرتوهای پرانرژی مانند اشعه ایکس برای کنترل یا توقف رشد سلول های سرطانی) را توصیه می کنند. سایر بیماران ممکن است برای از بین بردن سلول های سرطانی یا کنترل رشد آن ها شیمی درمانی کنند.

• سرطان مثانه:

سرطان مثانه یک سرطان نسبتا شایع است و زمانی رخ می دهد که سلول های غیرطبیعی در مثانه، اندامی که ادرار را در بدن ذخیره می کند، رشد کنند. سرطان مثانه اغلب در افراد 60 ساله یا بالاتر رخ می دهد. این بیماری در مردان، افرادی که سیگار می کشند، افرادی که به طور مکرر التهاب مثانه را تجربه می کنند و افرادی که در معرض اشعه و داروهای شیمی درمانی خاص قرار گرفته اند، شایع تر است.

پزشک نمونه ادرار را برای تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی می گیرد. همچنین سیستوسکوپی انجام می دهد. اگر پزشک بافت مشکوکی را ببیند، بیوپسی (قطعه کوچکی از بافت) را برای معاینه برمی دارد.

تومورهای کوچکی که اغلب به خارج از مثانه گسترش نیافته اند را می توان از دیواره مثانه خارج کرد. تومورهای بزرگ تر که به دیواره مثانه یا سایر قسمت های بدن گسترش یافته اند، ممکن است نیاز به درمان بیشتری داشته باشند. سایر درمان های سرطان مثانه شامل شیمی درمانی، پرتودرمانی یا ایمونوتراپی است.

علائم:

• وجود خون در ادرار
• کم خونی به علت از دست دادن خون به صورت مزمن
• علائم تحریکی ادرار شامل تکرر، فوریت در دفع و سوزش ادرار
• کاهش قابل توجه وزن
• دردهای استخوانی که در مراحل پیشرفته ایجاد می شوند

• سرطان کلیه:

سرطان کلیه رشد غیرطبیعی سلول در کلیه است. کلیه ها دو اندام هستند که در قسمت میانی پشت قرار دارند و از طریق فرآیند تولید ادرار خون را پاکسازی می کنند. سلول های سرطانی ممکن است در بافت ها یا لوله های داخل کلیه رشد کنند. بیشتر سرطان های کلیه زود و قبل از گسترش شناسایی می شوند که درمان این تومورها را آسان تر می کند.

علائم:

اغلب، سرطان اولیه کلیه هیچ علامتی ندارد. علائم معمولاً تا زمانی که تومور بزرگ نشده باشد، رخ نمی دهد. علائم سرطان کلیه می تواند شامل موارد زیر باشد:

• تغییر رنگ ادرار (صورتی، قرمز یا قهوه ای) به دلیل وجود خون در ادرار
• درد در پهلو یا پشت (اغلب درست زیر دنده ها) که از بین نمی رود
• برآمدگی یا توده در شکم یا پهلو
• تب مداوم بدون علت مشخص
• خستگی شدید
• کم خونی
• کاهش وزن
• از دست دادن اشتها
• متورم شدن مچ پا یا پاها

• سرطان آلت تناسلی:

سرطان آلت تناسلی یک سرطان نادر است که از آلت تناسلی شروع می شود. معمولاً به عنوان یک نوع سرطان پوست (سلول سنگفرشی که یک سلول پوست صاف است) شناخته می شود. به طور معمول، سلول های سنگفرشی به آرامی رشد می کنند.

هیچ کس دقیقاً نمی داند چه چیزی باعث سرطان آلت تناسلی می شود. این سرطان در میان مردانی که در دوران نوزادی ختنه می شوند کمتر دیده می شود. به نظر می رسد مردان در صورت ابتلا به HPV یا ایدز، سیگار کشیدن یا درمان های خاصی برای بیماری پوستی پسوریازیس در معرض خطر بیشتری قرار دارند.

اگر پزشک مشکوک به سرطان آلت تناسلی باشد، ممکن است آزمایش های اضافی از جمله بیوپسی، تصویربرداری (مانند اشعه ایکس یا اولتراسوند) و سایر اسکن ها را انجام دهد تا مشخص کند که چه نوع سرطانی است و آیا در بدن پخش شده است یا خیر.

پزشکان می توانند برخی از تومورهای کوچک را با پرتوهای خارجی درمان کنند، اما رایج ترین درمان برای سرطان آلت تناسلی، جراحی است. در برخی موارد، پزشک می تواند تنها سرطان و برخی از بافت های غیرطبیعی اطراف سرطان را با جراحی بردارد. اگر سرطان فقط در پوست ختنه گاه باشد، ممکن است ختنه برای برداشتن سرطان کافی باشد.

در موارد دیگر، آلت تناسلی ممکن است به طور جزئی یا کامل برداشته شود. این روش که پنکتومی نامیده می شود، رایج ترین و موثرترین درمان برای سرطان آلت تناسلی است. جراح ممکن است غدد لنفاوی مجاور را نیز بردارد.

علائم:

مردانی که سرطان آلت تناسلی دارند ممکن است متوجه علائمی مانند:

• تاول یا زخم روی آلت تناسلی
• رشد زگیل مانند که چرک آبکی را ترشح می کند
• ترشح غیرطبیعی از زیر پوست ختنه گاه
• خون ریزی

• سرطان پروستات:

سرطان پروستات رشد غیرطبیعی سلول ها در پروستات است، غده کوچکی که در امتداد دستگاه ادراری مردانه زیر مثانه قرار دارد. هدف آن تولید و تغذیه مایع منی است، مایعی که اسپرم را حمل می کند. سرطان پروستات شایع ترین سرطان در بین مردان است که در بین بسیاری از مردان بالای 50 سال شایع است. خوشبختانه، بیشتر سرطان پروستات زود تشخیص داده می شود. در این مرحله، پیش آگهی برای درمان موفق خوب است. آزمایش PSA با معاینه پروستات برای مردان سیاه پوست از سن 45 سالگی و در 50 سالگی برای مردان غیرسیاه توصیه می شود.

علائم:

بسیاری از مردانی که به سرطان پروستات مبتلا هستند، از ابتلا به آن بی اطلاع اند. سرطان پروستات معمولاً بسیار کند رشد می کند و ممکن است در ابتدا علائمی ایجاد نکند. بزرگ شدن پروستات و سرطان پروستات اغلب علائم مشابهی دارند. آگاهی از علائم به منظور بررسی فوری پزشکی ضروری است. اگر سرطان در خارج از پروستات منتشر شود یا شروع به رشد سریع تر کند، می تواند بسیار خطرناک باشد.

سرطان پروستات که در حال رشد است ممکن است علائمی مانند:

• نیاز به دفع مکرر ادرار به خصوص در شب
• جریان ضعیف ادرار یا مشکل در ادرار کردن
• مشکل در شروع یا توقف ادرار
• درد یا سوزش در هنگام ادرار یا انزال
• خون در ادرار یا منی
• ناتوانی در دفع ادرار در حالت ایستاده
• نشت ادرار هنگام خنده یا سرفه
• درد یا ناراحتی لگن
• اختلال در نعوظ

سرطان پیشرفته پروستات که به سایر قسمت های بدن گسترش یافته است، ممکن است علائم دیگری مانند:

• درد در استخوان های لگن یا پایین بدن
• درد یا سفتی مبهم و عمیق در لگن یا قسمت بالای ران، کمر یا دنده ها
• کاهش وزن یا کاهش اشتها
• خستگی، حالت تهوع، استفراغ یا یبوست
• تورم پاها
• احساس ضعف یا حتی فلجی در پاها

• سرطان بیضه:

سرطان بیضه زمانی رخ می دهد که سلول های غیرطبیعی در بیضه رشد کنند. بیضه ها اندام های جنسی مردانه هستند که اسپرم تولید می کنند. آن ها در کیسه ای از پوست به نام کیسه بیضه نگه داشته می شوند. سرطان بیضه معمولا فقط در یک بیضه رخ می دهد. بیشتر سرطان های بیضه از سلول های سازنده اسپرم شروع می شود. دو نوع اصلی سرطان بیضه وجود دارد که شامل سلول های زایا می شود: سمینوما و غیرسمینوما.

سمینوماها به پرتودرمانی به خوبی پاسخ می دهند. این سلول ها به آرامی رشد کرده و گسترش می یابند. غیرسمینوماها سریع تر رشد و گسترش می یابند.

سرطان بیضه نادر است، اما شایع ترین سرطانی است که مردان جوان تجربه می کنند. این بیماری بسیار قابل درمان است، به خصوص زمانی که پزشکان آن را در مراحل اولیه تشخیص دهند و درمان کنند. هیچ کس نمی داند چه چیزی باعث سرطان بیضه می شود. این احتمال وجود دارد که داشتن یک بیضه نزول نکرده یا نقص ژنتیکی به نام سندرم کلاین فلتر ممکن است خطر ابتلا را افزایش دهد. اما بسیاری از مردانی که سرطان بیضه در آن ها تشخیص داده شده است، هیچ عامل خطری ندارند.

بیضه ای که سرطان دارد باید با جراحی برداشته شود. گاهی اوقات، فقط بیضه برداشته می شود (ارکیکتومی) و در برخی موارد، جراح ممکن است غدد لنفاوی مجاور را نیز بردارد. پس از جراحی، برخی از مردان ممکن است به شیمی درمانی یا پرتودرمانی نیاز داشته باشند.

اکثر مردان پس از سرطان بیضه مشکلات جنسی طولانی مدت را تجربه نمی کنند. اکثر مردان هنوز هم می توانند بچه دار شوند، اگرچه مردانی که قبل از سرطان مشکلات باروری داشته اند، ممکن است مشکلات بدتری را تجربه کنند. سایر درمان های سرطان می تواند باعث ناباروری شود. به همین دلیل، برخی از مردان ترجیح می دهند قبل از درمان، اسپرم خود را در بانک اسپرم ذخیره کنند.

علائم:

علائم سرطان بیضه معمولا سامل موارد زیر است:

• یک توده یا تورم در کیسه بیضه
• درد یا احساس سنگینی در کیسه بیضه، کشاله ران یا پایین شکم

اکثر مردان خود، سرطان بیضه را در طی یک معاینه ماهانه توصیه شده یا تصادفی پیدا می کنند.

• سرطان مجرای ادرار:

سرطان مجرای ادرار رشد سلول های غیرطبیعی در مجرای ادرار است، لوله ای که ادرار را به خارج از بدن می رساند. این یک سرطان نادر است و تنها یک تا دو درصد از سرطان های اورولوژیک را تشکیل می دهد. در زنان مسن تر و در افرادی که سرطان مثانه داشته اند، شایع تر است.

پزشکان برای کمک به تشخیص سرطان مجرای ادرار با معاینه فیزیکی شروع می کنند. اورولوژیست نمونه ادرار را به آزمایشگاه می فرستد تا وجود سلول های غیرعادی را بررسی کند. برای تأیید تشخیص، متخصص اورولوژی معمولاً از ابزار سیستوسکوپ برای مشاهده داخل مجرای ادرار استفاده می کند. پزشک همچنین ممکن است بافت را بیوپسی کند (نمونه ای جمع آوری کند) و آن را برای بررسی به آزمایشگاه بفرستد.

پزشکان سرطان مجرای ادرار را از طریق جراحی، پرتودرمانی و یا شیمی درمانی درمان می کنند.

علائم:

در ابتدا سرطان مجرای ادرار ممکن است علائمی ایجاد نکند. بعداً افراد ممکن است متوجه ادرار دردناک یا خون در ادرار شوند. اگر یک تومور یا توده به اندازه کافی بزرگ شود، ممکن است مجرای ادرار را باریک کند و ادرار کردن را دشوار کند.

مردان یا زنان در صورت مشاهده موارد زیر باید به پزشک مراجعه کنند:

• خون در ادرار
• خونریزی یا سایر ترشحات از مجرای ادرار
• تکرر ادرار
• جریان ادرار «توقف و حرکت» یا به خصوص جریان ضعیف
• هر گونه ضخامت یا توده غیر معمول در کشاله ران، آلت تناسلی یا پرینه

سایر شرایط غیر از سرطان مجرای ادرار می توانند این علائم را ایجاد کنند. افراد باید برای یافتن علت این علائم با پزشک خود مشورت کنند.

نسخه اصلی مطلب درباره سرطان شناسی دستگاه ادراری و تناسلی (اوروانکولوژی) بیشتر بدانید را در سایت دکتر امیر بهنام فر بخوانید

---