خال ها و انواع آن

دکتر گیتا فقیهی [ متخصص پوست و مو ]آدرس وب سایت : www.drgitafaghihi.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان آمادگاه ، مجتمع آژند،بلوک آ،طبقه سوم،کلینیک صدف تلفن مطب : 32240828 - 031

شاید در گذشته داشتن خال نوعی امتیاز و حتی از جمله ملاک های زیبایی به شمار می آمد! اما امروزه اغلب افراد سعی دارند تا به نحوی خال های خود را از بین ببرند. خال به علت بروز برخی اختلالات در بدن به وجود می آید. خال های پوستی انواع مختلفی دارند که از جمله می توان به اسپیلوس یا همان اسپایلوس اشاره کرد. در ادامه به بررسی چگونگی از بین بردن این نوع خال اشاره خواهیم کرد.

خال چیست ؟
تجمع خوش خیم سلول های ملانوسیتی درپوست با عنوان خال ملانوسیتی شناخته می شود. براساس محل قرارگرفتن ملانوسیت ها در پوست، خال ها را به سه دسته کلی تقسیم می کنند که عبارتند از:
1-خال های پیوستگاهی
2-خال های مرکب
3-خال های داخل درمی

این سه نوع خال در واقع مراحل مختلف تکامل یک خال ملانوسیتی است.اکثریت خال ها اکتسابی هستند و از دوره کودکی به تدریج روی پوست ظاهر می شوند. برخی از خال ها در سن بلوغ ویا در دوران حاملگی ایجاد یا تشدید می شوند.تعداد خال ها تا ۳۰ سالگی افزایش می یابد.در یک فرد بزرگسال به طور متوسط ۲۰ تا ۳۰۰ عدد خال ها وجود دارد. افرادی که در معرض نور آفتاب بوده اند تعداد خال بیشتری دارند.

در دوران کودکی بیش از ۹۰ از خال ها از نوع پیوستگاهی هستند یعنی ملانوسیت ها در محل اتصال درم و اپیدرم تکثیر وتجمع یافته اند. با مرور زمان ملانوسیت ها به داخل درم مهاجرت کرده و در آنجا هم آشیانه تشکیل می دهند که به صورت خال مرکب دیده می شود.در سنین بالا تکثیر ملانوسیت ها در محل اتصال درم و اپیدرم متوقف می شود و فقط توده سلولی در داخل درم باقی می ماند در این صورت به آن خال داخل درمی اطلاق می گردد. زمان تبدیل خال ها به یکدیگر ثابت نیست.شاید یک خال همیشه پیوستگاهی بماند یا به سرعت به دو نوع دیگر تبدیل شود.

خال اسپایلوس (اسپیلوس) چیست ؟
خال اسپیلوس به صورت ضایعات قهوه ای متعدد دیده می شود که در کنار هم قرار گرفته اند و اندازه آن ها می تواند از چند میلیمتر تا چند سانتی متر متغیر باشد.پوست زمینه این ضایعات طبیعی یا تیره تر از معمول است.سوار شدن ملانوم بدخیم روی این خال ها در چند مورد گزارش شده است بنابراین در صورت امکان باید خال اسپیلوس برداشته شود.

اسپایلوس (Nevus Spilus) در هر نقطه از بدن ممکن است ایجاد شود و شما را به دردسر بیاندازد. بروز این نوع خال یک اتفاق طبیعی است و برای هرکسی ممکن است رخ دهد. این نوع خال رنگدانه های بزرگ پوستی را ایجاد می کند و اغلب کمر و یا سینه را تحت تاثیر قرار می دهد.در بیشتر موارد این خالها بدون علامت هستند و هیچ عارضه خاصی ایجاد نمی کنند بلکه تنها در برخی افراد ممکن است مشکلاتی برای زیبایی فرد به وجود بیاورند.

عوامل زمینه ساز خال اسپایلوس عبارتند از :
سندرمفاسیس (PHACES)
سندرماپشتین (Epstein)
خال اسپایلوس خود به خود ایجاد می شود و علت آن ناشناخته است. به طور کلی نیازی به درمان این وضعیت نیست مگر اینکه مشکلاتی برای زیبایی فرد ایجاد نماید. از آنجایی که این ضایعات پوستی به طور کلی خوش خیم هستند، پیش آگهی آن با درمان یا بدون آن عالیست.

عامل ایجاد خال اسپیلوس
عامل تشکیل این خال هنوز ناشناخته است. در برخی موارد محققان به جهش های ژنتیکی ظنین هستند اما این موارد هنوز به خوبی مشخص نشده اند.این وضعیت ممکن است از بدو تولد وجود داشته باشد یا در هر سنی اتفاق بیفتد. با این حال عمدتا این نوع خال در کودکان و نوجوانان ایجاد می شود.از نظر جنسیت هم مردان و هم زنان تحت تاثیر این وضعیت قرار میگیرند و هیچ سوگیری جنسیتی مشاهده نمی شود. تمام قومیتها و نژادها از لحاظ ابتلا به خال اسپایلوس یکسان هستند.

عوارض اسپیلوس
سندرم فاسیس ( یک اختلال مادردزادی نامتداول همانژیوم )
سندرم اپشتین
وضعیت پوستی نامتداول به نام phacomatosis pigmentokeratotica

لازم به ذکر است که داشتن یک عامل خطر به معنی ایجاد خال اسپایلوس نیست بلکه تنها احتمال آن را افزایش میدهد. برخی از عوامل زمینه ساز اهمیت بیشتری نسبت به بقیه دارند.از طرفی نداشتن هیچ یک از عوامل خطر به معنی عدم ابتلا به این وضعیت نیست.

درمان خال اسپایلوس
امروزه برداشتن خال ها عملی بسیار راحت و رایج است؛ شما می توانید به راحتی به مطب یک پزشک مراجعه کرده و خال خود را بردارید؛ البته روش درمان بستگی به نوع خال شما دارد که اسپایلوس از انواع ویژه به حساب می آید. اغلب برداشتن خال ها نوعی عمل زیبایی به شمار می آید، با این حال در موارد مشکوک به سرطان توصیه می شود خال حتما با جراحی برداشته شود (لیزر یا کوتر نشود) و جهت تعیین دقیق ماهیت به آزمایشگاه آسیب شناسی ارسال شود. این موارد عبارتند از:
۱- در یک فرد بزرگسال هر خالی که رشد کند و بزرگ تر شود و یا به هر نحوی دچار تغییر شکل شود .
۲- خال هایی که یک یا چند مورد از نشانه های زیر را داشته باشند :
الف- قرینه نبودن خال
ب- نامنظم بودن حاشیه خال
ج- یکنواخت نبودن رنگ خال
د- خال های بزرگ تر از ۷ میلیمتر

خال اسپیلوس به علت ظاهر نازیبا مشکلاتی را برای بیماران ایجاد می کند و درمان موثری برای آن وجود ندارد.ممکن است متخصص پوست ترجیح دهد بر وضعیت خال نظارت مداوم داشته باشد. رویکرد صبر کردن و نظارت نیازی به درمان ندارد. گاهی پزشک ترجیح می دهد خال را با جراحی بردارد. معمولاً به دلایل زیبایی اینکار انجام میشود. با روش الکتروکوتر نیز میتوان خال را برداشت.فراموش نکنید چکاپ و غربالگری منظم اهمیت زیادی دارد.

درمان خال اسپیلوس با لیزر دی اکسید کربن
در بررسی های متخصصان متوجه اثربخشی خوب لیزر دی اکسید کربن بر خال اسپیلوس شدند، به همین دلیل مطالعه حاضر را جهت تعیین اثربخشی لیزر دی اکسید کربن در خال اسپیلوس انجام دادند.

نتیجه گیری :
درمان با لیزر دی اکسید کربن می تواند روش درمان موثری در خال اسپیلوس باشد.