نکات مهم سونوگرافی شکم و لگن

دکتر غلامرضا سیف [ متخصص رادیولوژی و سونوگرافی ]آدرس وب سایت : www.drseif-radiology.ir
آدرس مطب : تهران ، یوسف آباد ، خیابان فتحی شقاقی ، بین چهلستون و بیستون ، راديولوژي و سونوگرافي شقایق تلفن مطب : 88553155 - 021

سونوگرافى چكاپ شكم لگن دقيق به عنوان يكى از برنامه هاى پايش سلامت افراد مورد توجه و حائز اهميت ميباشد چرا كه در تشخيص زودرس و درمان به موقع بسيارى از بيماريها نقش اساسى ايفا كرده است. سونوگرافی کامل شکم خوب شامل یک بررسی کامل از ارگان های شکمی و ساختمان های وابسته آنهاست و شامل :کبد، کیسه صفرا، طحال ، لوزالمعده ، عروق مرکزی شکم و کلیه ها است .

به طور کلی اعضای داخل شکم به سه گروه تقسیم می شوند :

اعضای توخالی حاوی هوا و گاز (معده،روده باریک،روده بزرگ)
اعضای توپر(مانند کبد ،طحال و …)
اعضای توخالی حاوی مایعات (مانند مثانه و کیسه صفرا)
سونوگرافی خوب بیشتر برای بررسی اعضای توپر و توخالی حاوی مایع به کار می رود .هوا یا گاز درون اعضا توخالی مانند معده با انعکاس امواج صوتی مزاحم ،مانع از انجام بهترين سونوگرافی می شوند ،لذا داخل معده و روده را نمی توان در شرایط عادی دید .ولی در برخی بیماری ها متخصص سونوگرافی با انجام مانورهای خاص قادر است جدار معده و روده ها و ضخامت آنها را مورد بررسی قرار دهد .
برای انجام سونوگرافی شکم دقيق به تنهایی (بدون سونوگرافی لگن )نیازی به نوشیدن مایعات نیست و شما باید به مدت حداقل ۸ ساعت (معمولا ۱۲-۸ ساعت) ناشتا باشید ولی خوردن مایعات ساده مثل آب و چای مشکلی ایجاد نمی کند .
مصرف غذاهای چرب مانند کره،تخم مرغ و … اکیدا ممنوع است .چون این غذاها باعث انقباض کیسه صفرا شده و بررسی کیسه صفرا را مشکل و یا غیر ممکن می کنند .
گازهای روده ای زیاد مشکلات متعددی در بررسی بعضی از قسمت های شکم به ویژه لوزالمعده و قسمت های وسط شکم به خصوص در افراد چاق و دارای اضافه وزن ایجاد می کند .

بعضی از افراد ( مسن ) دائما دچار مشکل نفخ شکم و گاز های زیاد روده ای هستند .این افراد در مواردی که به صورت غیر اورژانس نیاز به انجام سونوگرافی شکم پیدا می کنند باید از چند روز قبل از انجام معاینه از مصرف غذاهایی که باعث نفخ و تولید گاز روده ای می شود خودداری کنند .از جمله این مواد غذایی حبوبات ( لوبیا ، سویا ، نخود ، لپه ، باقلا ، عدس ، سبزیجات و … ) سیر و پیاز ، قهوه ، کلم ، ذرت و آلو هستند .

نکته مهم :

یادتان باشد که به هیچ وجه از نوشابه های گازدار قبل از انجام سونوگرافی استفاده نکنید . جویدن آدامس نیز می تواند نفخ روده ای را تشدید کند . گاهی اوقات به دلیل گازهای شدید روده ای متخصص رادیولوژی از شما در خواست می کند که چند روز بعد با رعایت نکات ذکر شده فوق (حتی گاهی مصرف داروی ضد نفخ ) برای انجام سونوگرافی خوب و دقيق مراجعه کنید تا نتیجه بهتری حاصل شود .
توجه داشته باشید که در مورد ذکر شده فوق از اصرار کردن به انجام سونوگرافی امتناع کرده و اجازه دهید انجام سونوگرافی به صلاح دید متخصص رادیولوژی در وقت تعیین شده انجام شود .
اگر درخواست سونوگرافی شما بررسی عروق داخل شکمی از جمله عروق کلیوی ( یا کالر داپلرعروق کلیوی ) باشد به دلیل نیاز به بررسی دقیق عروق وسط شکم يا آئورت شكم لازم است که شما با مصرف ملین خوراکی پاکسازی کامل روده ای را انجام دهید تا نتیجه حاصل از سونوگرافی قابل اطمینان باشد

موثر ترین ملین خوراکی در این موارد روغن کرچک است .روغن مذکور را باید ساعت ۶ یا ۷ بعد از ظهر قبل از روز انجام معاینه مصرف کنید و بعد از آن از مصرف مواد غذایی خودداری کنید .می توانید روغن کرچک را همراه با شربت آب لیمو یا چای مصرف کنید .