بی خوابی

دکتر مطهره میردامادی [ متخصص اعصاب و روان ]آدرس وب سایت : www.dr-mirdamadi.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان آمادگاه ، مجتمع گلدیس ، ورودی دوم ، طبقه دوم موبایل ۰۹۱۳۱۷۰۷۲۵۴ تلفن مطب : 31317558 - 031

بیخوابی یا کم خوابی یک علامت است که فرد به طور مستمر به خواب نمیرود. به عبارتی دیگر مشکل در به خواب رفتن، بیدار شدن مکرر در خلال شب همراه با ناتوانی یا اشکال در به خواب رفتن مجدد، بیدارشدن خیلی زود در صبح و خوابی که باعث تجدید قوا نشود را بیخوابی گویند.

بیخوابی یکی از اختلالات خواب است که در روانشناسی خواب مورد مطالعه و بررسی قرار میگیرد. ناتوانی در به خواب رفتن و یا ناتوانی در خواب ماندن در مدت طولانی یا خواب عمیق را کم خوابی میگویند. کمخوابی معمولاً ناشی از اضطراب و تنش هیجانی است. از دیگر علل کم خوابی، میتوان احساس عدم امنیت، ترس از تنهایی، افسردگی و مصرف کافئین را نام برد. کمخوابی در بین زنان ۱٫۴ برابر مردان رایج است.

عوارض کم خوابی :
- کاهش بهره ذهنی
- ابتلا به سرطان
- کندشدن واکنش محیطی
- خطر افسردگی
- افزایش خطر اختلالات عصبی
- ضعف سیستم ایمنی بدن
- افزایش خطر ابتلا به دیابت
- افزایش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی-عروقی
- فشار خون
- چاقی

پژوهشگران مرکز تحقیق تغذیه و چاقی نیویورک به این نتیجه رسیدند که کمخوابی شبانه علاوه بر به هم ریختن حال و هوا و مزاج آدمی موجب چاقی و به هم ریختن ظاهر بدن میگردد.

بشر خود را با جایگزین شدن شب و روز و حتی فصل ها سازگار کرده که البته خیلی هم بد نیست. شخصی که بیشترین ضربه را به مسئله خواب زد، ادیسون بود. برای اینکه با کشف الکتریسته بود که معنی و مفهوم شب و تاریکی از بین رفت و این امکان برای بشر بوجود آمد تا بیست و چهار ساعت شبانه روز به کار یا تفریح بپردازد و همه اینها به خواب درست آسیب می رساند.

چرا بی خوابی بد است؟
عملکرد نامناسب شناختی، تخریب حافظه، توجه و هوشیاری همگی از نتایج ناتوانی در خواب مناسب همراه با آرامش است. بی خوابی های طولانی مدت باعث اضطراب و افسردگی میشود و اگر افراد مسن تر باشند این مشکل شایع تراست، برای مثال از سن 65 سالگی به بعد بین 12 تا 40 درصد از مردم دچار مشکل بی خوابی هستند.

داروهایی که می تواند موجب بی خوابی شود : داروهای ضد افسردگی . سرماخوردگی و آنفولانزا که حاوی الکل؛ داروهای ضد درد حاوی کافئین؛ دیورتیک ها، کورتیکواستروئیدها ، هورمون تیروئید ، داروهای فشار خون بالا است.

مشکلات پزشکی است که می تواند منجر بی خوابی شود : آسم ، آلرژی ، بیماری پارکینسون، پرکاری تیروئید ، بازگشت اسید به مری ، بیماری های کلیوی ، سرطان، درد مزمن.

اگر شما هم از بی خوابی رنج می برید سعی کنید هنگام شب به موقع به رختخواب بروید و مثل سایرین، هنگام صبح از خواب بیدار شوید. توجه داشته باشید برای آنکه این اختلال در شما از بین برود نباید وقتی که در رختخواب هستید تلویزیون تماشا کنید، مطمئن شوید که محل خواب شما راحت است و اتاقی که در آن به سر می برید کاملاً تاریک شده است.

شما باید از مصرف محرک هایی که می تواند بی خوابی را در شما به دنبال داشته باشد خودداری کنید. این محرک ها می توانند شامل کافئین، نیکوتین و الکل شوند. افزایش میزان نرمش در طول روز، نوشیدن شیر گرم پیش از رفتن به رختخواب، و مصرف گیاهانی نظیرسنبل الطیب وبابونه می تواند به افراد کمک کند تا هنگام شب آسان تر به خواب بروند.

توجه داشته باشید، اگر می خواهید بی خوابی و عوارض ناشی از آن در شما از بین برود باید عوامل مشکل ساز را هرچه سریع تر از خود دور کنید. برای مثال، سعی کنیدعوامل استرس زا را از خود دور کنید و در آرامش کامل به سر ببرید، همچنین مطمئن شوید که محل خوابتان کاملا راحت است و مشکلی در آن وجود ندارد. قرص های خواب می توانند در کوتاه مدت مورد استفاده قرار گیرند و به صورت موقت عارضه کم خوابی را در شما درمان کنند.

باید اصول بهداشتی را به درستی رعایت کنید، شام تان باید سبک باشد؛ از انجام فعالیت های مهیج، چه ورزشی و چه فکری، از ساعت 5 بعد از ظهر به بعد اجتناب کنید. نباید به خاطر یک شب ِ بدون ِخواب دغدغه داشته باشید و مدام با خودتان فکر کنید که این لحظه یا یک لحظۀ دیگر خوابم میبرد، این فکر و خیال ها خود عاملی میشود برای بی خوابی

داروهای خواب آور : این داروها باعث خواب میشوند اما فرد سریع به آنها عادت میکند و پس از مدتی با برهم زدن چرخۀ بیداری- خواب، مجدداً بی خوابی بازمیگردد.بنزودیازپین ها میتوانند برای یک دورۀ بسیار کوتاه برای آرام کردن نگرانی های گذرا تجویز شوند. گاهی اوقات، ضد افسردگی ها، با دُز پایین، میتوانند به خوبی بی خوابی نیمه شب به بعد را درمان کنند، این داروها عوارض جانبی هم ندارند.نسل سوم خواب آورها، داروهای مناسبی هستند که چرخۀ خواب را مختل نمیکنند، این داروها خوابی نیروبخش برای فرد به وجود میآورند بدون اینکه فرد در طول روز احساس خواب آلودگی بکند.