گرفتگی عضلات پا در زمان حاملگی

دکتر نرگس علیان [ متخصص زنان و زایمان ]آدرس وب سایت : www.dralian.ir
آدرس مطب : اصفهان خیابان توحید چهاراه شریعتی مجتمع ماکان ۳ طبقه اول واحد ۱ تلفن مطب : 36242752 - 031

( كرامپ یا اسپاسم ) عضلات پا در زمان حاملگی، به احتمال زیاد ناشی از اضافه وزن حاملگی است. این گرفتگی ها معمولاً در سه ماهه ی دوم شروع و در ادامه ی حاملگی بدتر می شود. فشار رحم بر روی عروق خونی كه خون را از پاها به سمت قلب بر می گردانند و نیز بر روی اعصابی كه از تنه به سمت پاها می روند ، ممكن است كرامپ عضلانی را تشدید كند. كرامپ ها ممكن است در روز هم اتفاق بیفتند، ولی بیشتر شب ها رخ می دهند. ممكن است جایی خوانده باشید كه مصرف كم كلسیم و پتاسیم می تواند سبب گرفتگی عضلات پا شود و یا اینكه مصرف بیش از حد فسفر ( كه در گوشت ، تنقلات و نوشابه های گازدار یافت می شود)، به دلیل اینكه مانع جذب كلسیم به مقدار كافی می شود می تواند در كرامپ نقش داشته باشد ولی باید گفت كه مطالعات معتبر این مسایل را تأیید نمی كنند.

با این حال بهتر است در زمان حاملگی كلسیم كافی مصرف شود.در صورتی كه كلسیم كافی مصرف نشود، كلسیم مورد نیاز جنین از استخوان های مادر تأمین می شود و این مسئله سبب افزایش خطر ابتلا به پوكی استخوان در سنین بالاتر می شود. از مصرف قرص های كلسیم حاوی آرد استخوان یا دولومیت ( تركیبی از كلسیم و منگنز كه در سنگ یافت می شود ) خودداری كنید ، زیرا ممكن است مقادیر خطرناكی از سرب در آن ها باشد. در واقع، بهتر است از مصرف هر گونه ویتامین یا داروی گیاهی بدون مشورت با پزشکخودداری كنید.

برای بهبود گرفتگی عضله چه باید كرد ؟
از ایستادن یا نشستن طولانی مدت، به صورتی كه پاهایتان را روی هم انداخته اید، خودداری كنید. در طول روز و چند بار قبل از خواب عضلات پشت ساق پا را بكشید. در حالیكه نشسته اید، یا در حال تماشای تلویزیون هستید، و یا دارید شام می خورید، مچ پا را بچرخانید و انگشتان پاهایتان را تكان دهید. هر روز كمی قدم بزنید، مگر آنكه پزشک ، شما را از فعالیت منع كرده باشد. سعی كنید خیلی خود را خسته نكنید. به پهلوی چپ دراز بكشید تا جریان خون پاها بهتر باشد. مایعات به اندازه كافی مصرف كنید. قبل از خواب یکوان آب گرم بگیرید، چون به شل شدن عضلات كمک می كند. شواهدی دال بر این مسئله وجود دارد كه مصرف قرص های كمكی حاوی منیزیم ، به علاوه ویتامین های زمان حاملگی ممكن است سودمند باشند. به هر حال قبل از مصرف هر داروی تكمیلی با پزشک خود مشورت كنید.

اگر عضله پایتان گرفت ، بلافاصله عضلات پشت ساق پا را بكشید :
برای این كار پایتان را صاف كنید و آرام انگشتان را به طرف ساق پا خم كنید. این كار ممكن است ابتدا كمی دردناک باشد ، ولی اسپاسم را برطرف می كند و درد كم كم از بین می رود. ماساژ عضلات دچار اسپاسم و همچنین گرم كردن با كیسه آب گرم هم می تواند به از بین رفتن اسپاسم عضلانی كمکكند. چند دقیقه قدم زدن هم می تواند كمکكننده باشد.

اگر درد باقی ماند چه باید كرد ؟
اگر درد برطرف نشد و گرفتگی ایجاد شده مثل همیشه نبود و یا متوجه تورم یا حساسیت پا شدید، به پزشکمراجعه كنید. در بعضی موارد نادر این مسئله ممكن است ناشی از گیر كردن لخته خون در عروق باشد كه مسئله ای بسیار مهم بوده و می تواند جان مادر را به خطر اندازد. بنابراین سریعاً به پزشکمراجعه كنید.